Page 80 - Tibbiy radiologiya
P. 80
79
RENTGENOSKOPIYADA QO’LLANILADIGAN KONTRAST
MODDALAR.
1) bariy sulfat – asosiy modda, faqat erta operatsiyadan so’ng davrda va
perforatsiyaga shubxa bo’lganda qo’llanilmaydi. Lokal peritonitga olib kelishi
mumkin. Xususiyatlari – a) ichakda so’rilmaydi 2) inert modda (biologik
suyuqliklar bilan reaksiyaga kirishmaydi) 3) o’rab oluvchi (shilliq qavatga
yaxshi yopishadi va uni tasvirlashga imkon beradi 4) davolovchi (o’rab oluvchi
xususiyat bilan bog’liq, shilliqni o’zi bilan olib tushib ketadi) 5) ma’zasiz.
2) havo, gaz – asosiy kontrast modda hisoblanadi, doim bariy bilan birga
qo’llaniladi – bu uslubni ikki moddali kontrastlash deb ataladi. bariy xavo bilan
birga qo’llanilganda shilliq qavat to’g’risida (ayniqsa poliplar) qo’shimcha
ma’lumot olinadi. Oshqozonga gaz yuborish uchun gaz hosil qiluvchi dori
vositalari qo’llaniladi yoki oddiy soda. Yo’g’on ichakga gaz klizma orqali
yuboriladi.
3) suvda yoki yog’da eriydigan kontrastlar. Bu kontrastlar faqat erta operatsiyadan
so’ng (anastomoz holati), perforatsiyalarda, fistulalar hosil bo’lganda
qo’llaniladi. bariyga nisbatan bu moddalar «yumshoqroq» hisoblanadi, lekin
shilliq qavatni yaxshi ko’rsatmaydi.
Kontrast rentgenoskopiya o’tkazilish uslubi.
Tayyorgarlik – qizilo’ngach, oshqozon va ingichka ichak uchun ochlik, yo’g’on
ichak uchun klizma 2 maxal. Qizilo’ngachni o’ziga tayyorgarlik kerak emas, lekin
ko’pincha bu a’zo oshqozon bilan birga tekshiriladi, shuning uchun ochlik kerak
bo’lishi mumkin.
Tekshiruv ko’pincha 2 bosqichdan iborat bo’ladi – 1)noto’liq faza (faqat shilliq
qavat baxolanadi, bariy miqdori oz bo’ladi va shilliq qavat bo’yicha tarqalgan
bo’ladi) 2)to’liq faza (funktsional va anatomik ma’lumot olinadi, a’zo bariyga
to’lgan bo’ladi). Bu fazalar ketma-ketligi turli bo’lishi mumkin, masalan