Page 61 - ҚАЗАҚ ӘДЕБИЕТІ. 5-СЫНЫП. АТАМҰРА. СҮГІРБЕКОВА А.І.
P. 61
«АСАнқАЙғЫнЫң ЖеРге АЙтқАн СЫндАРЫ» АңЫзЫ
: – Балалар, әдебиет жанрларының тағы бір түрі аңыз
дар туралы не білеміз? Бұрын аңыз деген сөзді естіген бе
едіңдер?
Аңыз – халық ауыз әдебиетінің жанры. Оқиғасы шын
дық өмірден алынады. Аңыз әңгімелер тарихта болған
белгілі бір адамдардың атымен, іс-әрекетімен байла
нысты туады. Оқиға желісі күнделікті өмірде кезде
сетін қарапайым сюжетке құрылған аңыз әңгімелерде
ертегілердегідей әсіре қиялдау көп кездеспейді.
: – Иә, балалар, біз бұрын да Асанқайғы, Жиренше ше-
шен, Алдаркөсе, Қожанасыр, Қорқыт ата сияқты адам-
дардың есімдеріне байланысты аңыздарды естігенбіз.
Аңыз әпсана Миф
ерек- Аңыз әңгімелер әпсана – ха- Миф – көне
шелігі тарихта болған лықтың наным- аңыз, әңгіме.
белгілі бір сенімінен, Ежелгі миф
адамдардың арман-қиялы- тер алғашқы
атына, іс-әре- нан туады. адамдар тірші-
кетіне байла- Белгілі бір лігінің маңыз
нысты туады. тарихи оқиға, ды бө лі гі болды,
Оқиға желісі атақты тұлға, олардың маз-
күнделікті өмір я болмаса топо мұны ар қылы
де кездесетін ним жайында адам қоршаған
қарапа йым көркемдей баян ортаны игеріп,
сюжетке құры дайтын әңгіме жете түсінді.
лады. лер.
Ұқсас- Аңыз, әпсана, миф ауызша шығарылып,
тығы таратылады.
: – Кейбір аңыз әңгімелердің басты кейіпкерлері түркі
тіл дес халықтардың бәріне ортақ болып келеді. Мысалы,
Қожанасыр – қазақ, қырғыз, өзбек ауыз әдебиеттеріне ор
тақ кейіпкер.
58