Page 110 - e-Book Cold Chain
P. 110
103
5.1.3) ประโยชน์ของการโซ่ความเย็น จ าแนกได้ 2 วัตถุประสงค์หลัก คือ
1) การลดความสูญเสีย/รักษาคุณภาพของผลผลิต โดยเกี่ยวข้องกับสินค้าต่างๆ เช่น ทุเรียน
ผลสด ขนุน มะม่วง เงาะ มังคุดสับปะรด เห็ด และผักใบ ทั้งนี้ นับตั้งแต่การรวบรวมผลผลิตจนถึงการขนส่ง
สินค้าไปยังปลายทาง สถาบันเกษตรกรมีอตราความสูญเสียของผลผลิตอยู่ระหว่างร้อยละ 3–4โดยสินค้ากลุ่ม
ั
ั
ั
ผลไม้ มีอตราความสูญเสียร้อยละ 3ของปริมาณผลไม้ที่รวบรวมได้ทั้งหมด สินค้ากลุ่มผักมีอตราความสูญเสีย
ร้อยละ 4ของปริมาณผักที่รวบรวมได้ทั้งหมด ซึ่งการสูญเสียดังกล่าวมาจากการสูญเสียน้ าหนักตามธรรมชาติ
รวมถึงความสูญเสียจากการรวบรวมผลผลิตจากกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การคัดเกรด การบรรจุ การเคลื่อนย้าย
ภายในศูนย์รวบรวม
ิ่
2) การสร้างมูลค่าเพมให้แก่ผลผลิต โดยเกี่ยวข้องกับทุเรียนแกะเนื้อแช่เย็น/แช่แข็ง และ
มะม่วง ทั้งนี้ ได้วิเคราะห์ข้อมูลจากสถาบันเกษตรกร 2 แห่ง ที่มีการใช้ประโยชน์ห้องเย็นในการแปรรูปผลผลิต
ิ่
ทุเรียนผลสดเป็นทุเรียนแกะเนื้อแช่เย็น/แช่แข็ง ซึ่งคณะผู้ศึกษาได้ค านวณมูลค่าเพมของทุเรียนแกะเนื้อแช่เย็น/
แช่แข็ง ตามแนวคิดการค านวณผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศด้วยวิธีค านวณด้านผลผลิต (มูลค่าเพิ่มเท่ากับ
มูลค่าผลผลิตแต่ละขั้นตอนหักด้วยมูลค่าสินค้าขั้นกลาง) ผลการศึกษา พบว่า สถาบันเกษตรกรสามารถใช้ระบบ
โซ่ความเย็นในการแปรรูปเพอสร้างมูลค่าเพมให้กับทุเรียนที่คุณภาพไม่ผ่านเกณฑ์การส่งออกได้ถึงร้อยละ 25
ิ่
ื่
ของราคารับซื้อทุเรียนผลสด
5.1.4) ศักยภาพความพร้อมในการบริหารจัดการระบบโซ่ความเย็นของสถาบันเกษตรกรในพื้นที่ EEC
(จังหวดชลบุรี ฉะเชิงเทราและระยอง) สามารถรองรับความเชื่อมโยงไปสู่เป้าหมายตามนโยบายการพฒนาพื้นที่
ั
ั
ื้
EEC คือ การพัฒนาพนที่เกษตรกรรมให้เป็นพนที่ที่มีศกยภาพเป็นแหล่งวัตถุดิบ สู่อุตสาหกรรมชีวภาพและการผลิต
ั
ื้
ุ
ยา และพฒนาต่อยอดสู่อตสาหกรรมแปรรูป โดยให้จังหวัดฉะเชิงเทราเป็นศูนย์รวบรวม และกระจายผลผลิตเกษตร
ั
ื้
ื้
ของสถาบันเกษตรกรไปยังพนที่ EEC เนื่องจากที่มีความพร้อมในเรื่องโครงสร้างพนฐานโซ่ความเย็น โดยสถาบัน
เกษตรกรจังหวัดชลบุรีและระยอง ร่วมเป็นเครือข่ายการผลิตและการตลาด นอกจากนี้ การด าเนินการของสถาบัน
เกษตรกรในพนที่ EEC โดยใช้ระบบโซ่ความเย็นในการบริหารจัดการสินค้าเกษตร ถือได้ว่า มีความสอดคล้องและ
ื้
ั
ิ
สนับสนุนการด าเนินการทั้งแผนภาพรวมเพอการพฒนาเขตพฒนาพเศษภาคตะวันออก ปี 2560–2564 ซึ่งรวบรวม
ื่
ั
ั
ื่
ั
โดยส านักงานสภาพฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) และตามแผนการด าเนินงานเพอการพฒนาพนที่
ื้
ิ
ุ
ั
เขตพัฒนาพเศษภาคตะวันออก(EEC) ที่เกี่ยวข้องกับ กษ. ปี 2560–2564ด้านการพฒนาอตสาหกรรมแปรรูปอาหาร
และแผนพัฒนาส่งเสริมการท่องเที่ยวของหน่วยงานต่าง ๆ
5.1.5) ปัญหาในการใช้โซ่ความเย็นของสถาบันเกษตรกร
ุ
ื้
1) ด้านโครงสร้างพนฐาน ได้แก่ สถาบันเกษตรกรบางแห่งมีโครงสร้างพนฐานและอปกรณ์ที่
ื้
เกี่ยวข้องกับระบบการจัดการโซ่ความเย็นที่ยังไม่ได้มาตรฐาน รวมถึงการใช้ประโยชน์ห้องเย็นของสถาบัน
เกษตรกร ยังไม่เต็มศักยภาพ และประสบปัญหาระบบไฟฟาที่ไม่มีเสถียรภาพ รวมทั้งต้นทุนและค่าบ ารุงรักษา
้
ระบบโซ่ความเย็นมีแนวโน้มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ตลอดจนปัญหาข้อจ ากัดเรื่องผังเมืองที่ก าหนดพนที่สีเขียว
ื้
(ที่ดินประเภทชนบทและเกษตรกรรม)
ิ
้
้
โครงการศกษาการจัดท าแนวทางการพัฒนาเพื่อการบรหารจัดการโซความเย็น (Cold Chain) ในสนคาพืชผักและผลไมของสถาบันเกษตรกรในพ้นที่ EEC และจังหวัดใกลเคียง
้
ิ
ึ
่
ื
