Page 129 - Münip E-Book
P. 129
gulamayı aynı anda çalıştırma, dahili ya da eklenebilir
hafızası yardımıyla görüntü ve / veya ses kaydı yapabil-
me gibi özellikleri ile günümüz kullanıcılarının hemen
her ihtiyacına cevap verebilir niteliktedir (Ada ve Tatlı,
2012: 3). Kullanıcılar bugün bankacılık, yeme – içme,
mesajlaşma, video ve fotoğraf çekme, oyun oynama ve
pek çok işi bu akıllı telefonlar aracılığı ile yapabilmek-
tedir.
Akıllı telefon kullanımı genellikle cep telefonu kulla-
nımı içinde değerlendirilmekteyse de cep telefonu ile
akıllı telefonu ayrı tutmak gerekmektedir. Basit cep tele-
fonları sesli iletişim ve kısa mesaj servisinin kullanımına
imkân sağlarken akıllı telefonlar Windows Phone, iOS,
Symbian OS, Android, Linux gibi çok farklı işletim sis-
temiyle çalışarak internete erişim, konum bulma ve pay- Doğan ve Tosun’un lise öğrencilerinin problemli akıllı
laşma, sosyalleşme gibi faydalar sağlamaktadır (Çakır, telefon kullanımları ile sosyal kaygı ve sosyal ağ kulla-
Demir, 2014: 215). Günümüzde üretilen akıllı telefon- nımına yönelik çalışmasında lise öğrencisi kızların, er-
ların tamamı bu işletim sistemlerinden birini kullanarak keklere göre daha problemli akıllı telefon kullandıkları
kullanıcılarına hizmet sunmaktadır. ve daha fazla sosyal kaygı yaşadıkları gözlenmiştir. Lise
öğrencilerinin sosyal kaygı düzeyleri arttıkça sosyal ağ
Dorinsight’ın gerçekleştirdiği “Teknoloji Araştırması”
sonuçlarına göre Türkiye’de akıllı telefonların değiştiril- kullanımlarının ve problemli akıllı telefon kullanımının
me sıklığı ortalama 2,5 yılda birdir. Bulgulara bakılacak arttığı çalışmada ortaya konulmuştur (Doğan, Tosun,
olursa Türkiye’de akıllı telefon kullanıcılarının yüzde 2016: 99).
39’u akıllı telefonlarını her iki yılda bir değiştirmekte- Akıllı telefon kullanım sıklığının artması ile depresyon,
dir. Geriye kalanların yüzde 44’ü üç yılda bir telefon- stres ve kaygının da artış gösterdiği görülmüştür (Kara-
larını değiştirirken yüzde 11’lik kesimin her yıl akıllı aziz, Keskindağ, 2015: 78). Akıllı telefon bağımlılığının
telefonunu değiştirdiği görülmektedir (The Brand Age, artması, insanların akıllı telefonlarını bir parçaları gibi
2016:73). görmesine neden olmakta ve o aracın yokluğunda pa-
nik ve stres durumu ortaya çıkmaktadır. Telefonunun
Akıllı telefon bağımlılığı dikkat eksikliği, hiperaktivite,
depresyon, anksiyete, sosyal fobi gibi psikolojik rahat- şarjının bitmesi kullanıcıyı bir anda paniğe itebilmekte
sızlıklara neden olmaktadır. Akıllı telefon kullanımı ve onu çok kıymetli bir varlığından uzak hissetmesine
nedeniyle dış dünya ile iletişimi keserek içine kapanan neden olabilmektedir.
kişiler, asosyal olmaktadır ve sosyal hayata ilgi azalarak Bu kapsamda araştırmada sınanmak üzere düzenlenen
yüz yüze iletişim en aza indirgenmektedir (Alikaşifoğ- hipotezler şunlardır:
lu, 2012:27). Bu tabii ki sosyalleşmenin sanallaşmasına
neden olduğu gibi toplumları yalnızlaştırmaktadır. Akıl- S1: Akıllı telefon bağımlılık düzeyi ile cinsiyetleri ara-
lı telefonlara yüklenen Whatsapp, Telegram ve sosyal sında anlamlı/ anlamsız farklılık bulunmaktadır.
medya araçları ile iletişim kuran insanlar birbirlerinin S2: Akıllı telefon bağımlılık düzeyi ile anne/ baba eği-
sesini unutacak kadar birbirlerinden uzaklaşmakta ve tim durumu arasında anlamlı/ anlamsız farklılık
akıllı telefonların esiri olmaktadır.
bulunmaktadır.
2015 yılında e Marketers tarafından yapılan başka bir S3: Akıllı telefon bağımlılık düzeyi ile anne/ baba ça-
araştırmaya göre ortalama bir kullanıcı kişisel bilgisayar- lışma durumu anlamlı/ anlamsız farklılık bulun-
larında 142 dakika vakit geçirirken akıllı telefonları ile maktadır.
171 dakika geçirmekte, ancak bu sürenin yalnızca yüz-
de 13’ünü telefon konuşmalarına ayırmaktadır (Evans, S4: Akıllı telefon bağımlılık düzeyi ile okul türü arasın-
2016: 11). da anlamlı/anlamsız farklılık bulunmaktadır.
2021/1 127