Page 40 - บทความ พระครูโสภณวีรานุวัตร.
P. 40
การวิจัยและนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาจิตใจและสังคมอย่างยั่งยืนในยุค Thailand 4.0
Research and Innovation for Sustainable Mental and Social Development in Thailand 4.0 657
2. การสอน หมายถึง การจัดสภาพการณ์ สถานการณ์ หรือกิจกรรมเพื่อช่วยให้ผู้เรียน(นักเรียน
นักศึกษา) หรือผู้ที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมเกิดการเรียนรู้โดยง่าย ท่านพุทธทาสภิกขุ ได้ให้ความหมายของการ
สอนว่า การสอน คือ การน าทางวิญญาณ
ความหมายของการสอนในระดับแคบ หมายถึง วิธีการที่ครูถ่ายทอดความรู้ อบรมนักเรียน ให้มี
ความรู้ ความคิด เจตคติและทักษะดังที่จุดประสงค์การศึกษาได้ระบุไว้
ส่วนความหมายของการสอนในระดับกว้าง หมายถึง การกระท าและการด าเนินการด้านต่างๆ ของ
ครูภายใต้สภาพการณ์การสอนการเรียน ซึ่งประกอบด้วย
การสร้างสัมพันธภาพระหว่างครูกับนักเรียน
กระบวนการตัดสินใจและวางแผนก่อนสอน ซึ่งได้แก่ การวางแผนการสอน การจัดเตรียมสื่ออุปกรณ์
แนวคิดทางการสอน
แนวคิดทางการสอน (Teaching / Instructional Concept / Approach) คือ ความคิดเกี่ยวกับ
การสอนที่พรรณนา / อธิบาย / ท านายปรากฎการณ์ต่างๆ ทางการสอนที่นักคิด นักจิตวิทยา หรือนัก
การศึกษา ได้น าเสนอและได้รับการยอมรับในระดับหนึ่งว่า เป็นแนวคิดที่น่าเชื่อถือด้วยเหตุผลใดเหตุผลหนึ่ง
ระบบการสอน / ระบบการเรียนการสอน
ระบบการสอน / ระบบการเรียนการสอน (Teaching / Instructional System) คือ องค์ ประกอบ
ต่างๆ ของการเรียนการสอนที่ได้รับการจัดให้มีความสัมพันธ์กันและส่งเสริมกันอย่างเป็นระบบ เพื่อช่วยให้
ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามจุดมุ่งหมายที่ก าหนดไว้
รูปแบบการสอน / รูปแบบการเรียนการสอน
ระบบการสอน / รูปแบบการเรียนการสอน (Teaching / Instructional Model) คือ แบบแผนการ
ด าเนินการสอนที่ได้รับการจัดเป็นระบบ อย่างสัมพันธ์สอดคล้องกับทฤษฎี / หลักการเรียนรู้หรือการสอนที่
รูปแบบนั้นยึดถือ และได้รับการพิสูจน์ ทดสอบว่ามีประสิทธิภาพสามารถช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตาม
จุดมุ่งหมายเฉพาะของรูปแบบนั้นๆ โดยทั่วไปแบบแผนการด าเนินการสอนดังกล่าว มักประกอบด้วย ทฤษฎี /
หลักการที่รูปแบบนั้นยึดถือและกระบวนการสอนที่มีลักษณะ เฉพาะอันจะน า ผู้เรียนไปสู่จุดมุ่งหมายเฉพาะที่
รูปแบบนั้นก าหนด ซึ่งผู้สอนสามารถน าไปใช้เป็นแบบแผนหรือแบบอย่างในการจัดและด าเนินการสอนอื่นๆ
ที่มีจุดมุ่งหมายเฉพาะเช่นเดียวกันได้
วิธีสอน
วิธีสอน คือ ขั้นตอนที่ผู้สอนด าเนินการให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์ด้วยวิธีการต่างๆ ที่
แตกต่างกันไปตามองค์ประกอบและขั้นตอนส าคัญอันเป็นลักษณะเด่นหรือลักษณะเฉพาะที่ขาดไม่ได้ของวิธี
นั้นๆ เช่น วิธีสอนโดยใช้การบรรยาย องค์ประกอบส าคัญของการบรรยาย คือ เนื้อหาสาระที่จะบรรยาย และ
การบรรยาย และขั้นตอนส าคัญคือ การเตรียมเนื้อหาสาระ การบรรยาย (พูด บอก เล่า อธิบาย) และการ
ประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียนที่เกิดจากการบรรยาย ดังนั้นวิธีสอนโดยใช้การบรรยาย ก็คือกระบวนการ
หรือขั้นตอนที่ผู้สอนใช้ในการช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์ที่ก าหนด โดยการเตรียมเนื้อหา
