Page 55 - Türk Yurdu 387. sayı Kasım 2019(web için-kapaklı)

sene Türk Müziği çalışmış, daha sonra Batı tekniği ile 3. Avrupaî Banda[Bando]nun Kabulü ve Büyü-
keman eğitimi görmüştür. Müzikoloji ve folklor ala- mesi: Avrupaî banda/bandonun Osmanlı Devleti’ne
nında değerli birçok eseri olan Gazimihal, tüm kitap- gelişi, kurucuları, repertuarı, geçirdiği dönemler, bu
larını Ankara Devlet Konservatuarı Kütüphanesi’ne banda/bandolar için eleman yetiştirme süreci ve as-
bağışlamış, 13 Aralık 1961 tarihinde İstanbul’da vefat kerî muzika okulları bu bölüm kapsamında değerlen-
etmiştir. dirilmiştir.
Mahmut Ragıp Gazimihal tarafından yazılan 4. Tophane Muzikası: Tophane muzikasının ku-
“Türk Askerî Muzikaları Tarihi” isimli kitap ilk olarak rulma süreci, İstanbul’daki diğer askerî muzikalar,
1955 yılında Maarif Yayınları tarafından basılmıştır.
Kitabın içeriğini, Mahmut Ragıp Gazimihal yazmış alay muzikaları ve alay muzikalarının Meşrutiyet’ten
olduğu önsözde “Kitabımız, çerçevesi bakımından Cumhuriyet yıllarına kadarki durumu bu bölümde
sırf bir “Türk Askerî Muzikaları Tarihi” değildir. Cum- ele alınmıştır.
huriyet devrine kadarki kısım bir tarih kitabıdır; yeni 5. Muzika Besteciliği: Muzika besteciliği adını
hareketlerden ve şahıslardan bahseden bölüm bir taşıyan bu bölümde önemli besteciler ve İstanbul,
nevi muzikalar yıllığıdır; son kısımda askeri muzi- Mısır, Suriye, Afganistan gibi askerî muzikalarla ilgili
kaların umumî tarihine kısaca yer verildi. İleriye ait yazılara yer verilmiştir.
temennilere bile gerektikçe temas ettik. Kısaca, bir
nevi ‘muzikacının kitabı’ meydana geldi.” ifadeleriyle 6. Muzika Âletlerinin Yapım ve Onarımı Meselesi:
anlatmaktadır. Söz konusu kitap, 2019 yılında Metin Bu bölüm, muzika âletlerinin yapım ve onarımı me-
Özarslan tarafından hazırlanarak Doğu Kütüphanesi selesine ayrılmıştır.
yayınları tarafından yeniden basılmıştır. 7. Askerî Muzikalar Genel Tarihine Toplu Bir Ba-
Kitabı yayına hazırlayan Özarslan söz başında, kış: Kitabın son bölümünde ise Askerî muzikaların
“... Elinizdeki kitap, merhum Mahmut Ragıp Gazimi- tarihi Rönesans, Fransa’daki durum, 1815 yılı, İkinci
hal’in 1932 yılından 1947 yılına kadar Musıkî Muallim Dünya Savaşı öncesi ve Cumhuriyet yılları gibi dö-
Mektebi’ne (Ankara Devlet Konservatuvarı) ve Gazi nemler üzerinden incelenmiştir. Çalışma “Genel Mü-
Terbiye Enstitüsü Müzik Bölümü ve Askerî Muzika zik Başarılarına Toplu Bir Bakış” isimli yazı ile tamam-
Okulu’nda verdiği derslerden ortaya çıkmıştır. Kitap- lanmıştır.
ta yazarın dili ve üslûbu kelime ve cümle ölçeğinde
muhafaza edilmiş, ancak bugünün imlasına uyar- Eserin [Prof. Dr.] Metin Özarslan tarafından yayı-
lanmıştır. Eserde kullanılan bibliyografya künyeleri na hazırlanması dikkate değerdir. Zira kendisi halk-
revize edilmiş, bütün eklentiler köşeli parantezlerle bilim ve halk edebiyatı uzmanı olup âşıklık geleneği
verilmiştir. Esere ayrıca dizin eklenmiştir.” bilgilerine konusunda Türkiye›de yetişmiş yetkin isimlerden
yer vermektedir. biridir. Özarslan, ağırlıklı olarak âşık tarzı edebiyat,
Bu baskısında, yedi bölüm ve dizine yer verilen halk hikâyeleri, müzik, müzik tarihi, halk müziği ko-
kitap 295 sayfadan oluşmaktadır. Kitabın bölümleri nularında ve daha ziyade edebiyat ve müzik mer-
ve bölümlerinin içerikleri şu şekildedir: kezli çalışmalar yapmaktadır. Mahmut Ragıp Gazi-

1. İlk Kaynaklarda Askerî Muzika: Çalışmanın bi- mihal ve çalışmalarına dayalı kimi araştırmalarından
rinci bölümünde askerî muzikanın ilk kaynaklarına haberdarız. Mesela Gazimihal’in “Anadolu Türküleri
yer verilmiş; İslamiyet dönemindeki tabılhaneler an- ve Musikî İstikbalimiz” isimli kitabının 2006 ve 2017
latılmıştır. yıllarında yine Özarslan tarafından hazırlanarak ye-

2. Osmanlı İmparatorluğunda Mehterhâne: Bu niden basılmış olması bu çalışmalarına örnek teşkil
bölümde mehter kelimesinin anlam çerçevesi, meh- etmektedir.
terhânelerin tarihi, dönemleri, teşkilat yapısı, meh- “Türk Askeri Muzikaları Tarihi” kitabı için mer-
terdeki müzisyenlerin giyim kuşamları, mehterdeki hum Mahmut Ragıp Gazimihal’i rahmetle anarken
müzik aletleri ve bunların özellikleri, mehterhâne kitabı yayına hazırlayan Metin Özarslan’a ve eseri
fasılları, hangi zamanlarda hangi işlevler yüklenerek yeniden yayınlayan Doğu Kütüphanesine teşekkür
mehter çalındığı, Avrupa’daki tesirleri ve 1800’lü yıl- ederiz...
lardan sonra Osmanlı Devletinde mehterhânelerin
geri planda kalmasının sebepleri üzerinde durulmuş-
tur. * Antalya AKEV Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Dr. Öğr. Üyesi.

53