Page 85 - พท21001

79

เรื่องที่ 3 วรรณกรรมทองถิ่น

ั่
วรรณกรรมทองถิ่น หมายถึง เรื่องราวของชาวบานที่เลาสืบตอกันมาหลายชวอายุคน

ื่
ทั้งการพูดและการเขียนในรูปของคติ ความเชอ และประเพณี การแสดงออกในการใชถอยคําที่มี
หลากหลายรูปแบบ เชน นทานพื้นบาน เพลงกลอมเด็ก ปริศนาคําทาย ภาษิต คําคม บทเทศน

ิ
และคํากลาวในพิธีกรรมตาง ๆ

ลักษณะของวรรณกรรมทองถิ่น

1. วรรณกรรมทองถิ่น โดยทั่วไปมีวัดเปนศูนยกลางเผยแพรกวีผูประพันธ สวนมาก คือ

พระภิกษุ และชาวบาน

2. ภาษาที่ใชเปนภาษาถิ่น ใชถอยคําสํานวนที่เรียบงาย ชาวบานทั่วไปรูเรื่องและใช


ฉันทลักษณที่นิยมในทองถิ่นนั้นเปนสําคัญ

3. เนอเรื่องสวนใหญเปนเรื่องจักร ๆ วงศ ๆ มุงความบันเทิงและสอดแทรกคติธรรมทาง
ื้
พุทธศาสนา


4. ยึดคานยมและปรัชญาพุทธศาสนา เชน กฎแหงกรรม หรือธรรมะยอมชนะอธรรม
ิ
เปนตน

ประเภทวรรณกรรมทองถิ่น

วรรณกรรมทองถิ่นแบงไดเปน 2 ประเภทคือ

1. ประเภทมุขปาฐะ เปนวรรณกรรมที่ไมไดเขียนเปนลายลักษณอักษรเปนวรรณกรรม

ปากเปลา ถายทอดโดยการบอกหรือการเลาหรือการรอง ไดแก บทกลอมเด็ก นทานพื้นบาน
ิ
ปริศนาคําทาย ภาษิต

ิ
2. ประเภทเขียนเปนลายลักษณอักษร ไดแก นทาน คํากลอน บันทึกทางประวัติศาสตร
ในทองถิ่น และตําราความรูตาง ๆ

คุณคาของวรรณกรรมทองถิ่น

1. คุณคาตอการอธิบาย ความเปนมาของชุมชนและเผาพันธุ

2. สะทอนใหเห็นโลกทัศนและคานิยมตาง ๆ ของแตละทองถิ่นโดยผานทางวรรณกรรม

ํ
3. เปนเครื่องมืออบรมสั่งสอนจริยธรรมของคนในสังคมสามารถนาไปประยุกตใชในสังคม

ปจจุบันได

ี
4. เปนแหลงบันทึกขอมูลเกี่ยวกับวัฒนธรรมประเพณี และการดําเนนชวิตของคนใน
ิ
ทองถิ่น