Page 81 - พท21001

75

ตนแลเปนที่พึ่งแหงตน ทําดีไดดีทําชั่วไดชั่ว

ใจเปนนายกายเปนบาว ที่ใดมีรักที่นั่นเปนทุกข

หวานพืชเชนไรยอมไดผลเชนนั้น ความพยายามอยูที่ไหนความสําเร็จอยูที่นั่น

ฯลฯ

ตัวอยางการนําคําพังเพยไปใชในความหมายเปรียบเทียบ

เมื่อกอนนี้ดูไมคอยสวย เดี๋ยวนี้แตงตัวสวยมากนี่แหละ ไกงามเพราะขน คนงานเพราะแตง

เจามันฐานะต่ําตอยจะไปรักลูกสาวคนรวยไดยังไง ตักน้ําใสกะโหลกชะโงกดูเงา ตนเอง

เสียบาง

เราอยาไปทําอะไรแขงกับเขาเลย เขากับเราไมเหมือนกัน อยาเห็นชางขี้ขี้ตามชาง

ี
ั
แหม...ฉนวาฉันหนจากเพื่อนเกาที่เลวแลวมาเจอเพื่อนใหมก็พอ ๆ กัน มันเขาตํารา หนีเสือ
ปะจระเข

เขาชอบถวงความเจริญของหมูคณะอยูเรื่อย แถมยังขัดขวางคนอื่นอีกนแหละ คนมือ
ี่
ไมพาย เอาเทาราน้ํา

ึ่
4 อุปมาอุปไมย หมายถึง ถอยคําที่เปนสํานวนพวกหนง กลาวทํานองเปรียบเทียบ
ใหเห็นจริงเขาใจแจมแจงชดเจน และสละสลวยนาฟงมากขึ้น การพูดหรือการเขียนนิยมหาคํา
ั



อุปมาอุปไมยมาเติมใหไดความชดเจนเกิดภาพพจน เขาใจงาย เชน คนดุ หากตองการให
ั

ความหมายชดเจน นาฟง และเกิดภาพพจนชดเจนก็ตองอุปมาอุปไมยวา “ดุ เหมือน เสือ”

ั
ั
ขรุขระมาก การสื่อความยังไมชัดเจนไมเห็นภาพ ตองอุปมาอุปไมยวา “ขรุขระเหมือนผิวมะกรูด”
หรือ “ขรุขระเหมือนผิวพระจันทร” ก็จะทําใหเขาใจความหมายในรูปธรรมชัดเจนมากยิ่งขึ้น
ในการเขียนบทรอยแกวหรือรอยกรองก็ตาม เราไมอาจเขียนใหละเอียดลึกซึ้ง เพื่อสื่อ


ความไดแจมแจงเทากับการพูดบรรยายดวยตนเองได ก็จําเปนตองใชอุปมาเพื่อเปรียบเทียบให
ผูรับสารจากเราไดรับรูความจริง ความรูสึก โดยการใชคําอุปมาเปรียบเทียบ ในการแตงคํา


ิ

ประพันธก็นยมใชอุปมากันมากเพราะคําอุปมาอุปไมยจะชวยตกแตงถอยคําสํานวนการเขียนให
ไพเราะนาอาน กินใจ ประทับใจมากขึ้น สังเกตการใชอุปมาอุปไมยเปรียบเทียบในตัวอยางตอไปนี้
ทานจะไปทัพครั้งน อยาเพิ่งประมาทดูแคลนเลาป ดวยเลาปไดขงเบงมาไวเปนที่ปรึกษา
ี้
อุปมา เหมือนเสืออันคะนองอยูในปาใหญ ทานเรงระวังตัวจงดี

ตัวอยางอุปมาที่ควรรูจัก

แข็งเหมือนเพชร กรอบเหมือนขาวเกรียบ
กลมเหมือนมะนาว กลัวเหมือนหนูกลัวแมว