Page 46 - ทักษะการเรียนรู้มอต้น.indd

39

ปรัชญาการคิดเปน
เรื่องที่ 2

ความหมายของการคิดเปน

พจนานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 ใหนิยาม คําวา “ปรัชญา” ไววา

วิชาวาดวยหลักแหงความรูและความจริง ถายอนนับถึงเวลาที่มีการนําแนวคิด เรื่อง “คิดเปน”

เขามาใชในวงการศึกษา เริ่มแรกเมื่อป พ.ศ.2513 (โดย ดร.โกวิท วรพิพัฒน ผูอํานวยการกอง
การศึกษาผูใหญกรมสามัญศึกษา ในขณะนั้น) จนถึงบัดนี้ (พ.ศ.2559) จะไดประมาณ 45 ป หรือ

4 ทศวรรษเศษ แตความเติบโตของคํา ๆ นี้ ไมไดหยุดยั้งอยูที่หลักสูตรการศึกษาผูใหญหรือ

การศึกษานอกระบบ หากไดแพรขยายไปถึงการศึกษาในระบบโรงเรียน ตลอดจนสังคมทั่วไป

อยางแพรหลาย

ดร.โกวิท วรพิพัฒน อดีตอธิบดีกรมการศึกษานอกโรงเรียน (พ.ศ.2525-2529)

ไดอธิบายเกี่ยวกับ “คิดเปน” วา “บุคคลที่คิดเปน จะสามารถเผชิญปญหาในชีวิตประจําวันได

อยางมีระบบ บุคคล ผูนี้จะสามารถพินิจพิจารณาสาเหตุของปญหาที่เขากําลังเผชิญอยู สามารถ

รวบรวมขอมูลตาง ๆ ไดอยางกวางขวาง เกี่ยวกับทางเลือก เขาจะพิจารณาขอดีขอเสียของแตละ

เรื่อง โดยใชความสามารถเฉพาะตัว คานิยมของตนเอง และสถานการณที่ตนเองกําลังเผชิญอยู

ประกอบการพิจารณา”

นักวิชาการไดใหความหมายของ “คิดเปน” ไวหลากหลาย เปนตนวา หมายถึง การ
วิเคราะหปญหาและการแสวงหาคําตอบหรือทางเลือก เพื่อแกปญหาหรือดับทุกข ในอีก

ความหมายหนึ่ง “คิดเปน” หมายถึง การคิดอยางรอบคอบเพื่อแกปญหา โดยอาศัยขอมูลดาน

ตนเอง ดานสังคมและสิ่งแวดลอม และดานวิชาการ มาเปนองคประกอบในการคิดตัดสินใจ

แกปญหา นอกจากนี้ “คิดเปน” ยังหมายถึง การคิดที่ดี มีหลักการในการดํารงชีวิตที่ถูกตอง

ที่สุด หากบุคคลใดนําไปใชเปนแนวคิดในการแกปญหาที่เปนอุปสรรคในการดํารงชีวิต ดวยการ

ใชขอมูลที่เปนจริงและเพียงพอ ก็จะชวยใหแกไขปญหาได

จากความหมายทั้งหมดที่กลาวมา จะเห็นไดวามีความคลายคลึงกัน กลาวคือ หมายถึง

กระบวนการคิดพิจารณาอยางรอบคอบ มีเหตุผล โดยอาศัยขอมูลอยางกวางขวางรอบดาน

ทั้งขอมูลที่เกี่ยวกับตนเอง ขอมูลทางสังคมและสิ่งแวดลอม ขอมูลทางวิชาการมาใชพิจารณา

46 ทักษะการเรียนรู้ ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : ทร21001
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์