Page 50 - ทักษะการเรียนรู้มอต้น.indd

43

1. ขั้นสํารวจ ทําความเขาใจปญหา เมื่อเกิดปญหา คนเรายอมตองคิดแกปญหา

2. ขั้นหาสาเหตุของปญหา เปนการหาขอมูลรอบดานมาวิเคราะหวา ปญหาที่เกิดขึ้น

นั้นเกิดขึ้นไดอยางไร มีอะไรเปนองคประกอบของปญหาบาง แตละองคประกอบเกี่ยวของกัน

อยางไร

- สาเหตุจากตนเอง พื้นฐานของชีวิต ครอบครัว อาชีพ การปฏิบัติตน คุณธรรม ฯลฯ

- สาเหตุจากสังคม สภาพธรรมชาติและบุคคลที่อยูแวดลอม ประเพณีวัฒนธรรม ฯลฯ

- สาเหตุจากการขาดความรูในวิชาการตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับปญหา

3. ขั้นวิเคราะหปญหา หาทางแกปญหา เปนการวิเคราะหทางเลือกในการแกปญหา

โดยใชขอมูลดานตนเอง สังคม วิชาการ มาประกอบในการวิเคราะห เพื่อหาแนวทางที่มีความ

เปนไปไดหลาย ๆ ทางเลือกภายใตกรอบแหงคุณธรรม

4. ขั้นตัดสินใจ เมื่อไดทางเลือกแลว จึงตัดสินใจเลือกแกปญหาในแนวทางที่มีขอมูล
ตาง ๆ พรอม

5. ขั้นนําผลการตัดสินใจไปสูการปฏิบัติ เมื่อตัดสินใจเลือกทางเลือกแลว ตองยอมรับ
วาเปนทางเลือกที่ดีที่สุดในภาวะขอมูลเทาที่มีอยูขณะนั้น

6. ขั้นติดตามประเมินผลในการแกปญหา ในขั้นนี้เปนการตรวจสอบดูผลที่เกิดจากการ

นําไปปฏิบัติ และประเมินผลดูวาเปนที่พอใจหรือไม

- พอใจ ก็ถือวาพบความสุข เรียกไดวา “คิดเปน”

- ไมพอใจ หรือผลออกมาไมไดเปนไปตามที่คิดไว ไมไดถือวาคิดไมเปน ซึ่งเปน

เพราะขอมูลอาจเปลี่ยนหรือไมเพียงพอ ก็ตองศึกษาหาขอมูลเพิ่มเติมจนเพียงพอทุกดานอยาง

ตอเนื่อง ยอนกลับไปเริ่มตนกระบวนการคิดแกปญหาใหม หาทางเลือกใหม ลงมือปฏิบัติใหม

จนกวาผลที่ไดจะเปนที่พอใจ

แนวคิดเรื่องคิดเปน ไดนํามาใชเปนองคประกอบในงานการจัดการศึกษาผูใหญหรือ

การศึกษา นอกระบบโรงเรียนอยางครอบคลุมทั้งระบบ ไมวาจะเปนหลักสูตร วิธีการเรียนรู สื่อ

การประเมินผล เปนตน ดวยหลักแหงการคิดเปน คอนขางมีความยืดหยุน โดยเฉพาะในเรื่อง

ของความเปนธรรมชาติ ความเรียบงาย การใหเสรีภาพในการตัดสินใจแกผูเรียนภายใตขอจํากัด
ตาง ๆ ที่แตละคนมี เพราะถาไมมีการคํานึงถึงขอจํากัด เราก็มีเพียงวิธีการเดียว สูตรสําเร็จเดียว

ที่จะนําไปใช ซึ่งก็คงจะไมไดผล เพราะความแตกตางกันโดยบุคคล โดยสถานที่ โดยวัฒนธรรม
และอื่น ๆ การสงเสริมใหคน “คิดเปน” นี้เทากับการยอมรับสิทธิสําคัญของมนุษย คือ สิทธิที่จะ

50 ทักษะการเรียนรู้ ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : ทร21001
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์