Page 42 - 2วิทยาศาสตร์ พว11001.indd

35

บทที่ 8

การแยกสาร

การแยกสารมีความสําคัญอยางไร ทําไมจึงตองมีการแยกสาร

ในธรรมชาติสารมักอยูในรูปของผสม กลาวคือ มีสารหลาย ๆ ชนิดรวมกันหรือปนกันอยู

แตเรามีความจําเปนตองใชประโยชนจากสารบางชนิดที่ปนอยูในของผสมนั้น จึงจําเปนตองมีการแยก

เอาสารนั้น ๆ ออกมาก เชน เราตองการเกลือแกง(โซเดียมคลอไรด)ที่ปนอยูกับน้ํา และสารอื่น ๆ

ในน้ําทะเล เราตองการดินประสิว (โพแทสซียมไนเตรต) จากดินมูลคางคาวที่เก็บจากถ้ํา

เราตองการน้ําตาลทราย(น้ําตาลซูโครส) จากตนออย เปนตน

หลักการสําคัญของการแยกสาร มีหลักสําคัญอยางไร

ในการแยกสารนั้น ตองอาศัยสมบัติของสารเปนสําคัญ กลาวคือ ตองทราบวาสารที่เรา

ตองการนั้นมีสมบัติสําคัญตางจากสารอื่นที่ผสมกันอยูนั้นอยางไร ตัวอยาง

- ตองการแยกเกลือแกงซึ่งผสมอยูกับผงถาน เกลือแกงกับผงถาน สาร 2 ชนิดนี้ ละลายในน้ําได

แตกตางกัน เกลือแกงละลายน้ําไดดี ผงถานไมลายน้ํา ดังนั้น เราใชสมบัติเรื่องการละลายน้ํา ในการแยก

เกลือแกงกับผงถานจากกัน คือ นําของผสมใสภาชนะ เชน บีกเกอรหรือถวยแกว เติมน้ําลงไปเพียง

เพื่อใหละลายเกลือแกงไดหมด ผงถานไมละลายน้ํา นําไปกรองดวยกรวยแกวและกระดาษกรอง ผงถาน

ติดอยูที่กระดาษกรอง เกลือที่ละลายอยูในน้ําผานกระดาษกรองไปได ขั้นตอนนี้เรียกวา การกรอง

เมื่อวางทิ้งไวใหน้ําระเหยไป จะไดเกลือบริสุทธิ์ออกมา การที่เกลือแกงที่เคยละลายในน้ําได ตอมาเมื่อน้ํา
ระเหยไป เกลือสวนที่ไมละลาย แยกออกมาจากน้ําเกลือเขมขนนี้ เรียกวา การตกผลึก หรือหากตองการ

ใหน้ําระเหยออกไปอยางรวดเร็ว ก็ใหความรอนชวย โดยการตมก็ได หลักการนี้เปนหลักการที่ใชในการ

ทําเกลือสินเธาว คือ การแยกเกลืออกมาจากดินเค็ม

- ตองการน้ําบริสุทธิ์ จากน้ําที่มีสารอื่นละลายปนอยูดวย ถาสารอื่นที่ละลายปนอยูนั้น ระเหยได

ยาก คือ มีจุดเดือดสูง เชน น้ําปนกับเกลือแกง เราสามารถแยกออกจากกันโดยการกลั่น กลาวคือ

42 วิทยาศาสตร์ ระดับประถมศึกษา : พว11001
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์