Page 74 - Newวิทยาศาสตร์มอต้น.indd

66

จงยกตัวอยางสารที่เกี่ยวของกับชีวิตประจําวัน วามีกลุมใดบาง

เรามีความเกี่ยวของกับสารรอบ ๆ ตัวเราหลายกลุม เชน กลุมสารตอไปนี้

1) สารอาหาร (nutrients) หรือโภชนสาร เปนสวนประกอบที่เปนสารเคมีที่มีอยูในอาหาร

มีความจําเปนตอรางกาย เมื่อนําเขาสูรางกายแลว สามารถนําไปใชประโยชนได ไดแก

คารโบไฮเดรต ไขมัน โปรตีน ไขมัน วิตามิน แรธาตุ น้ํา

2) สารปรุงแตงอาหาร เปนสารที่ใชใสในอาหารเพื่อทําใหอาหารมีรสดีขึ้น เชน น้ําตาล

น้ําปลา น้ําสมสายชู น้ํามะนาว ซอสตาง ๆ ผงชูรส
3) สารปนเปอนในอาหารและสิ่งเจือปน เปนสารที่ปนมากับอาหาร อาจจะเนื่องมาจาก

ขั้นตอนการผลิต การเก็บรักษา หรือตกคางอยูในวัตถุดิบที่ใชในการผลิต เชน เมลามีน(เปนสารที่มี
พิษ)ปนมาในผลิตภัณฑนมผง เนื่องจากตกคางจากกระบวนผลิตอาหารสัตว ปรอท ตะกั่ว ปนมาใน

สัตวน้ําจําพวกปลา ฟอรมาลีน ปะปนมากับอาหารทะเล ดินประสิวตกคางในผลิตภัณฑเนื้อสด

หรือเปนสารที่เกิดขึ้นเนื่องจากปฏิกิริยาทางชีวเคมีของผลผลิตนั้น เชน สารอะฟลาทอกซิน(Afla

toxin) ในถั่วลิสงปนที่ชื้น เนื่องจากเกิดปฏิกิริยาเคมี โดยจุลินทรียที่ชื่อวา Aspergillus Flavus

(A.Flavus) [ Aflatoxin หมายถึงสารพิษที่เกิดจากจุลินทรีย A.Flavus , Toxin แปลวาพิษ)

4) สารพิษ (Toxin) เปนสารที่กอใหเกิดพิษ(Toxic) ตอรางกาย ทั้งที่เปนพิษในสิ่งมีชีวิต

ตามธรรรมชาติ ตัวอยาง พิษจากเห็ด พืชบางชนิดหากนํามาบริโภคอยางไมถูกตอง จะเกิดพิษได

เชน พิษไซยาไนดจากมันสําปะหลังดิบ(พิษนี้จะหายไปเมื่อทําใหสุกดวยความรอน) พิษจากพืชพวก

กลอย (ซึ่งตองลางน้ําปริมาณมาก ๆ หรือแชน้ําเปนเวลานาน ๆ จึงจะหมดพิษ) พิษจากการบริโภค

สัตวทะเลบางชนิดเชน แมงดาทะเล ปลาปกเปา สารพิษที่เกิดจากจุลินทรียในกระบวนการเก็บ

รักษาอาหารหรือถนอมอาหารที่ไมเหมาะสม เชน Aflatoxin ในพวกถั่ว สารพิษที่เกิดจาก

Clostridium botulinum เปนจุลินทรียที่เปนสาเหตุใหเกิดพิษในอาหารกระปอง ในผลลิตภัณฑ

หนอไมบรรจุปบ รวมทั้งพิษจากโลหะหนักที่ปนเปอนมากับภาชนะบรจุอาหาร เชน ตะกั่วที่

ปนเปอนมากับตะกั่วบัดกรีในหมอกวยเตี๋ยว

74 วิทยาศาสตร์ ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : พว21001
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์