Page 14 - ศิลปศึกษาทช21003.indd

6

เจดีย วัดเจ็ดยอด สรางในสมัยพระเจาติโลกราช มีทรวดทรงเชนเดียวกับพระพุทธรูปเชียงแสน

รุน 2

- สถาปตยกรรม โบสถ วิหาร ตัวอาคารกออิฐถือปูน หลังคาเปนแบบทรงสูงซอน

กันหลายชั้น ลดหลั่นขึ้นไปถึงยอด หลังคาโบสถ วิหารสมัยเชียงแสนมีลักษณะพิเศษคือ “เปน

หลังคาที่แสดงโครงสรางเปดเผย” คือไมมีฝาเพดาน จึงสามารถมองเห็นเครื่องหลังคาเกือบทุก

ชิ้น การประดับตกแตงอาคารนิยมตกแตงดวยเครื่องไมแกะสลักและลายรูปปน ลักษณะเจดีย

แบบทั่วๆ ไปของเชียงแสนจะมีฐานสูงมาก องคระฆังถูกบีบใหเล็กลง มีบัลลังกปลองไฉนและที่

ยอดมีฉัตรกั้น เจดียบางองคเปน 8 เหลี่ยม และบางองคเปนเจดียทรงกลม

2.2 สมัยสุโขทัย สุโขทัยไดรับการยอมรับกันวาเปนสมัยที่ศิลปะไทยเจริญถึง

ขั้นสูงสุด โดยเฉพาะการสรางพระพุทธรูปมีลักษณะเปนของตนเองมากที่สุด

- ประติมากรรม การสรางพระพุทธรูป มีการสราง พระพุทธรูปครบ 4 อิริยาบถ คือ
พระพุทธรูปยืน นั่ง เดิน นอน พระพุทธรูปสมัยสุโขทัย แบงออกไดเปน 4 หมวด คือ

1. หมวดใหญ มีพระพักตรรูปไข พระขนงโกง พระนาสิกงุม ไมมีไรพระศก ถามีก็
เปนเสนตื้นๆ ไมนูนขึ้นมากนัก พระโอษฐอมยิ้ม รัศมีเปนเปลว พระอังสาใหญ บั้นพระองคเล็ก

พระองคออนชอย งามสงา จีวรไมแข็งกระดาง ครองจีวรหมเฉียง ชายจีวรยาวลงมาถึงพระ

นาภี ปลายเปนลายเขี้ยวตะขาบ ชอบทําปางมารวิชัยประทับนั่งขัดสมาธิราบ ฐานเปนหนา

กระดานเกลี้ยง พระพุทธรูปหมวดใหญจัดวาเปนแบบสุโขทัยแท

2. หมวดกําแพงเพช แบบนี้รูปรางหนาตาดูจืดกวาหมวดใหญ พระพักตรตอนบน

กวาง พระหนุเสี้ยม

3. หมวดพระพุทธชินราช พระพักตรรูปไขคอนขางกลม พระปรางคคอนขางอวบ

พระอาการสงบเสงี่ยม พระองคแข็งมากกวาออนชอย นิ้วพระหัตถทั้งสี่มีปลายเสมอกัน เชน

พระพุทธชินราชองคจริงที่วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จังหวัดพิษณุโลก และพระพุทธชินราชองค

จําลองที่วัดเบญจมบพิตร

4. หมวดเบ็ดเตล็ด หรือหมวดวัดตะกวน พระพุทธรูปมีรัศมีเปนดอกบัวตูม ชายจีวร

หรือสังฆาฏิสั้น พระนลาฏแคบ ฐานประดับดวยกลีบบัว พระพุทธสิหิงคก็ไดมากจากเกาะ

ลังกา ในสมัยพอขุนรามคําแหง แตลักษณะฝมือชางเปนศิลปะไทยปนลังกา พระพิมพมีทั้งทํา

ดวยดินเผาและโลหะ แตชอบทําพระปางลีลามาก และชอบทําพระประทับนั่งหลายๆ สิบองค

ในแผนพิมพอันเดียวกัน เรียกวา พระกําแพงหารอย นอกจากนี้ก็ยังมีเทวรูปในศาสนา

พราหมณ คือ พระอินทร และพระนารายณ

14 ศิลปศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : ทช21003
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์