Page 16 - ศิลปศึกษาทช21003.indd
P. 16
8
2.4 สมัยอยุธยา (ราว พ.ศ. 1893 - 2310) มีความเชื่อวากษัตริยคือ สมมุติเทพ อัน
ไดรับอิทธิพลจากลัทธิเทวราชของขอม
- ประติมากรรม พระพุทธรูปในสมัยอยุธยาไดรับอิทธิพลจากศิลปะสุโขทัย แตยังคง
ลักษณะของอูทองไวบาง จึงดูไมงดงามเทาที่ควร แตฐานมีลวดลายเครื่องประดับมากมาย
หลังจากรัชกาลของพระรามาธิบดีที่แลว พระพุทธรูปนิยมสลักดวยศิลาทรายมาก พระพุทธรูป
ในสมัยพระเจาปราสาททองและพระนารายณมหาราช มักจะมีพระเนตรและพระโอษฐเปน
ขอบสองชั้น หรือไมก็มีพระมัสสุเล็ก ๆ อยูเหนือพระโอษฐ นอกจากการสลักพระพุทธรูปแลว
ก็มีพระพุทธรูปทรงเครื่อง ซึ่งนิยมทํากันมากในปลายสมัยอยุธยาที่เรียกวา พระทรงเครื่องใหญ
และทรงเครื่องนอย โดยเฉพาะพระทรงเครื่องนอยจะมีกรรเจียกยื่นเปนครีบออกมาเหนือใบ
พระกรรณดวย ซึ่งแสดงใหเห็นวาเปนลักษณะแบบอยุธยาอยางแทจริง
- สถาปตยกรรม แบงออกเปน 4 สมัย คือ
1. สมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจาอูทอง) และสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
สถาปตยกรรมในสมัยนี้ไดรับอิทธิพลจากศิลปแบบลพบุรีหรืออูทองมากกวาสมัยสุโขทัย เชน
ที่วัดพุทไธสวรรย วัดพระราม วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ วัดราชบูรณะ ที่จังหวัด
พระนครศรีอยุธยา และวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ที่จังหวัดพิษณุโลก วัดเหลานี้จะสรางสถูปราย
รอบภายในวัด เพราะถือวาสถูปเปนประธานของพระอาราม และมักสรางเปนปรางคอยาง
แบบลพบุรีหรืออูทอง
2. สมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ สถาปตยกรรม เปลี่ยนจากการสรางพระสถูป
เปนพระเจดียอยางทรงลังกา เชน พระเจดียใหญสามองคในวัดพระศรีสรรเพ็ชญ พระเจดีย
ใหญที่วัดใหญชัยมงคล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
3. สมัยสมเด็จพระเจาปราสาททอง อิทธิพลทางศิลปะขอมไดรับการฟนฟูอีกครั้ง
หนึ่ง เชน การสรางปรางคเปนประธานของวัดที่วัดไชยวัฒนาราม จังหวัดพระนครศรีอยุธยามี
การสรางเจดียแบบยอมุมไมสิบสองขึ้นดวย ที่งดงามมากคือ เจดียยอมุมไมสิบสอง ที่วัดชุมพล
นิกายาราม อําเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
4. สมัยสมเด็จพระเจาบรมโกศ นิยมสรางเจดียไมสิบสอง มีการบูรณะปฏิสังขรณวัด
เกา เชน พระเจดียใหญที่วัดภูเขาทอง ในระยะปลายสมัยกรุงศรีอยุธยาโบสถวิหารมักทําฐาน
และหลังคาเปนเสนออนโคง แบบตกทองชางหรือแบบกาบสําเภา อันถือเปนลักษณะเฉพาะ
ของสถาปตยกรรมแบบอยุธยา สวนผนังโบสถ วิหาร กออิฐและเจาะผนังเปนชองลูกกรง
16 ศิลปศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : ทช21003
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์