Page 10 - 10_niigem_sudlal_Neat
P. 10
БҮЛЭГ
1 НИЙГЭМ, НИЙГМИЙН ХАРИЛЦАА
1.2. НИЙГЭМШИЛТ
ДААЛГАВАР
Тохиолдол шинжлээрэй
5
Тохиолдол 1. АÍУ-ын Флоридагийн Плант хотын цагдаа нар 2005 онд
хөгжлийн хоцрогдолтой Äаниåл охиныг хөрøүүдийнх нь өгсөн дуудлагын дагуу
олж авчээ. Äаниåл хэдийгээр 7 настай боловч хоолоо çажилж чаддаггүй, өвдөж
çовуурилж байгаагаа илэрхийлдэггүй, босож çогсож, явж чаддаггүй, “тийм,
үгүй” гэсэн энгийн дохио çангаа аøиглаж мэдэхгүй çэрэг энгийн чадварыг
эçэмøээгүй байв. Эмч нарын судалснаар түүнд төрөлхийн хөгжлийн бэрхøээл
огт илрээгүй бөгөөд гагцхүү тэврэх, ярилцах, тайлбарлах çэрэг наад çахын хайр
халамжгүйгээр өссөн нь ийм үр дагаварт хүргэжээ.
Эх сурвалж: DeGregory, Lane. 2008.
Тохиолдол 2. Судлаач Спиц (1945) øоронгийн дэргэдэх ясли, асрамжийн
гаçар өсөж буй хүүхдүүдийг харьцуулан судалжээ. Асрамжийн гаçар ахлах
сувилагч, таван туслахын хамтаар 45 хүүхдийг асардаг бол øоронгийн яслид
ахлах сувилагч, гурван туслахын хамтаар эхчүүдийг хүүхдээ хөхүүлэх, асрахад
нь тусалдаг байв. Õүүхдүүд гурван сартай болох үåд асрамжийн гаçар өсөж
буй хүүхдүүдийн биåийн өсөлт, оюуны хөгжил øоронгийн яслид өсч буй
хүүхдүүдийнхээс хоцорч эхэлжээ.
Эх сурвалж: Н.Смелзер, 2001: 103
1. Äээрх тохиолдлуудад нийтлэг ямар асуудлыг хөндсөн байна вэ?
2. Уг асуудалд ямар хүчин çүйлс нөлөө үçүүлсэн байна вэ?
3. Äаниåлийн амьдралын орчин биå махбодийн хөгжил, хэм хэмжээг даган
мөрдөх, бэлгэ тэмдгийг аøиглах çэрэгт нь ямар үр нөлөө үçүүлсэн байна вэ?
Эхийнхээ хөхийг хөхөх, нүдээ цавчих, барих, үнэрлэх çэрэг чадвар нь хүнд
удамøлын çамаар олгогддог хэдий ч амьдралд нь çайлøгүй хэрэгцээтэй маø
олон чадварууд нь удамøдаггүйг Äаниåлийн жиøээ харуулж байна. Õүүхэд
бүр насанд хүрэгчдийн анхаарал халамжийн тусламжтайгаар амьдралд
øаардлагатай үйлдлүүдийг гүйцэтгэх чадамжийг нийгэмøих çамаар олж авдаг.
Нийгэмшилт гэдэг нь хүн нийгмийн харилцаанд биå даан оролцох,
нийгмийн үйлдлүүдийг хийх чадварыг эçэмøих, нийгмээс хүлээж буй
øаардлагыг биåлүүлэх чадамжтай болох үйл явц юм. Íийгэмøилт нь үүргээ
гүйцэтгэх, үүргийнхээ дагуу бусадтайгаа харилцах чадвартай болох үйл явц юм.
Нийгэмшилтийн ѷр дѷнд ирээдѷй хойч ѷедээ соѐлоо эзэмшѷѷлэх замаар
урт удаан хугацаанд тогтвортойгоор оршин байх боломж нийгэмд бѷрддэг.
Нийгэмшилтийн явцад хувь хѷн ѵѵрийгѵѵ нийгмийн тодорхой бѷлэг, нийтлэг,
нийгэмд харьяалуулан, тэдгээрийг илэрхийлэгч онцлог шинжийг тээгч нь
болдог. Ѷѷнийг адилсал гэдэг. Тухайлбал, тодорхой угсаатны хойч ѷе ѵѵрийгѵѵ
тэрхѷѷ угсаатанд харьяалуулан мэдэрч, ѥхэлѦ-ээр нь ярьдаг болж нийгэмшихгѷй
тохиолдолд тэр угсаатан мѵхдѵг юм.
10