Page 129 - ומלאו את הארץ / דורון בר
P. 129
ȯÙΉ ·Á¯Ó‰ ˙ÂÁ˙Ù˙‰· ÌÈ˷ȉ
˙ÈÈÒÂÏ· ۘȉ· ‰ÈÈÏÚ‰ Ï˘· ,ÂÊ ‰Ù˜˙ Íωӷ ,ȇϘÁ „·ÈÚ ˙·˘ÈÈ˙‰Ó
.˙·˘ÂÈÓ‰ ı¯‡‰Ó „¯Ù È˙Ï· ˜ÏÁÏ Â˘Ú ,χ¯˘È-ı¯‡
χ¯˘È-ı¯‡ ȇϘÁÓ Ï‡¯˘È-ı¯‡ Ï˘ Èڷˉ Û‰ ÚÙ˘Â‰ ¯˜ÁÓ‰ ˙Ù˜˙ Íωӷ
.χ¯˘È-ı¯‡ Ï˘ ‰È¯ÂËÒȉ· ˙¯Á‡ ‰Ù˜˙ ÏÎ·Ó ¯˙ÂÈ ˙·¯Â˙Ó ·˘ÂÈÓÏ ‰˘ÚÂ
Âȉ Ï„‚‰ ̘ÏÁ·˘ ,Ìȯ‰‰ ˙¯„Ó ,ÌÈ·Á¯ ‰ˆÈ· ÈÁˢ ¢·ÂÈ ÂÊ ‰Ù˜˙·
.‰‡¯Â· ̉· ‰ÁÓˆ˘ ˙Èڷˉ ‰ÈÈÁÓˆ‰Â ,¯˙ÂÈ ¯˙ÂÈ ÌÈ„·ÂÚÓ ‰˙Ú ÂÎÙ‰ ,ÌÈÙ¢Á
¯·„‰ ËÏ· „ÂÁÈȷ ̉ÈÙ ˙‡ ÂÈ˘ ȯ·„Ó-¯Ù҉ ȯ·„Ó‰ Ï·Á‰ ÔÓ ÌȘÏÁ Ì‚
ÌÈÏ„Ȃ‰ È‚ÂÒ ˙ÈÁ·Ó ˙ÂÁÙÏ ,ÈÂÎÈ˙-Ìȉ Ï·Á‰ ÔÓ ˜ÏÁ ¢ڢ ,·‚‰ ¯‰ ȘÓÚ·
Ô˙È˘ ·Î¯ÂÓ ÒÙÈÒÙ ÔÈÚÓ ˙ÂÈ‰Ï ‰˙Ú ÍÙ‰ χ¯˘È-ı¯‡ Ï˘ ‰·Á¯Ó .· ÂÁÓˆ˘
„ÂÚ Í‡ ,Ì„‡‰ „È Ì‰· ‰Ú‚ ‡Ï˘ 'ÌÈÈÚ·Ë' ÌÈ·Á¯ ÌÈÁˢ ‰Ê „ˆÏ ‰Ê · ‡ÂˆÓÏ
.χ¯˘È-ı¯‡ È·˘Â˙ Ì˙‡ ¢·Î˘ ÌÈ„·ÂÚÓ ÌȯÂʇ „ÂÚÂ
ÔÂÊÓÏ ‰˘È¯„· ˙¯ÎÈ ‰ÈÈÏÚ È„ÈÏ ‡È·‰ χ¯˘È-ı¯‡· ‰Â‰˙˘ ÈÙ¯‚ÂÓ„‰ ıÁω
Ì‚ ÌÈÈÏ¢·Â ˙È·Â˘ÈÈ ˙Â·ÈˆÈ È¯Âʇ· ,χ¯˘È-ı¯‡ Ï˘ ÌÈ·¯ ÌȘÏÁ· ÈÂËÈ· È„ÈÏ ‡·Â
Íωӷ ˙¯Ó¢ ,‰ÂÂÁ È˙· ̉· ÂӘ‰˘ ÌȯÂʇ· ,‡˜Â„ χ¯˘È-ı¯‡ ÈÏ¢· .„ÁÈ
ÈÙ ÏÚ Û‡ .¯˙ÂÈ ˙ËÏ· ˙·˘ÈÈ˙‰· ˙·Á¯˙‰‰ ‰˙Èȉ ,ÌȯÊÓ Ì‚ ˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙‰
ȯÂʇ· Ì˙ÂÁΠÌ˙ˆÂÙ˙ ‰˙Èȉ ,ÌÈ˘ Âȉ ‰Ù˜˙‰ Íωӷ ÂӘ‰˘ ÌÈ·Â˘Èȉ˘
‰Ê ˘˘ .‰Ù˜˙‰ ‰˙‡· χ¯˘È-ı¯‡· ¯¯˘˘ ÈÈ„Ó‰ ˘˘· ‰¯Â˘˜ ÌÈÈÏ¢‰
˙·Ȉȉ ȯÂʇ· ÌÈÓ˜ÂÓÓ Âȉ˘ ,ÌÈÒÂÎÓ‰ ÌÈ·Â˘Èȉ ÔÓ ˜˙˙‰Ï ÌȇϘÁÏ ¯˘Ù‡
ÌÚ „„ÂÓ˙‰ÏÓ ÚÓÈ‰Ï ÍÎ È„È ÏÚ ÌÈÁÂ˙Ù‰ ÌÈÁˢ‰ ¯·Ú χ ¯Â·ÚÏ ,˙È·Â˘Èȉ
˙·ÈÂÁÓ .ÌÈÒÒ·Ӊ ÌȘÈ˙‰ ÌÈ·Â˘ÈÈ· ˙„·ÂÚÓ ‰Ó„‡Ï Íω ¯·Â‚‰ ˘Â˜È·‰
Â˙‡ ‰Îȯ„‰˘ ‡È‰ ÔÂÊÓ Ï˘ ‰·ÈˆÈ ‰˜ÙÒ‡ Â˙ÁÙ˘Ó È·Ï ÂÏ ÁÈË·‰Ï ȇϘÁ‰
ÌÈÈ˘Ó ÌȯÂÊ‡Ï ‰ÈÈÙ‰ .ÌÈ˘„Á ÌȯÂʇ „·ÈÚ ˙ÂÚˆÓ‡· ·ÈˆÈ ÌÂÈ˜Ï Û‡˘Ï
˜Ù˙Ò‰Ï È‡Ï˜Á‰ ˙‡ ‰·ÈÈÁ ÂÊ ˙Â‡ÈˆÓ .ÔÂÎÈÒ ‰¯¯· ¯ÒÂÁ ÍÂ˙Ó ‰˙˘Ú Ì·ÈË·
˙ÈÈ·· Ú˜¯˜ ˙¯˘Î‰· ÌÈÏ„‚ ÌÈˆÓ‡Ó ÚȘ˘‰Ï ÌÈÁ ‡Ï ÌȇϘÁ ÌÈÁˢ „·ÈÚ·
ÈÚˆÓ‡ ‰˙˘Ú Ò¯Èˉ Ê˜ȉ Ï˘ ‰È‚ÂÏÂÎˉ .˙ˆȷ ʘȷ ˙ÂȇϘÁ ˙‚¯„Ó
Ï˘ ‰È˜ÏÁ ¯‡˘·Â ‰„‰ȷ ,ÏÈÏ‚· ,·‚· ‰· ¢Ó˙˘‰Â ˙˜ÏÁ‰ ˙·Á¯‰Ï ·Â˘Á
Ú˜¯˜ ˙¯ÈˆÈ ÂÈȉ„ 136,ÔÈ‡Ó ˘È Ú˜¯˜ ˙¯ÈˆÈ ˙‡¯Ï Ô˙È ÂÊ ‰ÚÙÂ˙· .χ¯˘È-ı¯‡
ÔÂËÏ˘‰ Ï˘ ˙„„ÂÓ˙‰‰ Èί„Ï ¯Â˘˜ ‰Ê .ÔÎÏ Ì„Â˜ Ì„‡ ÌÂ˘Ï ˙ÎÈÈ˘ ‰˙Èȉ ‡Ï˘
Ú˜¯˜‰ ˙¯˘Î‰· .ÌÈ¢‰ ÌȯÂʇ‰ ˙‡ ‡ÏÈÓ˘ ˙·¯‰ ˙˜ȯ‰ ˙ÂÚ˜¯˜‰ ÌÚ ÈÓ¯‰
ÔÂËÏ˘‰ Ï˘ Ì‚ ͇ ,¯Îȇ‰ Ï˘ Û˙Â˘Ó Ò¯Ëȇ Ô·ÂÓÎ ‰È‰ „·ÂÚÓ‰ Áˢ‰ ˙·Á¯‰·Â
137.ÌȯÎȇ‰ ÔÓ ÒÓ‰ ˙ÈÈ·‚ ˙‡ ¯È·‚‰˘ ÈÊίӉ
P. Goldberg and O. Bar-Yosef, ‘The Effect of Man on Geomorphological Processes Based 136
upon Evidence from the Levant and Adjacent Areas’, S. Bottema, G. Entjes-Nieborg and
W. Van Zeist (eds.), Man’s Role in the Shaping of the Eastern Mediterranean Landscape,
Rotterdam 1990, pp. 71–86
‰„ÂÒÈ ˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙‰Â ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙‰ È‰Ï˘· ˙‡ϘÁ‰ ˙Áȯ٠ÈÎ ÔÚÂË (2004) „ÏÙ˘¯È‰ 137
119