Page 133 - ומלאו את הארץ / דורון בר
P. 133
˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙· ˙ȯÙΉ ‰ÈÈÒÂÏ·· ÌÈÈÂÈ˘
ÍÈω˙ ¯Â·ÚÏ ÌÈÏÈχ‰ È„·ÂÚ ÂÏÁ‰ ,ÒÂÈËËÒ˜ ¯ÒȘ‰ ÏÏÂÁ˘ '˙ȯˆÂ‰ ‰ÎÙ‰Ó'‰
„Ú˘ ,˙ȯˆÂ‰ ‰Ïȉ˜‰ 6.˙ȯˆÂ‰ ˙„‰ ˙‡ ‰‚¯„‰· ˆÓȇ ˙„ ˙¯Ó‰ Ï˘ ı¯Ó
Íωӷ ‰˙˘Ú ,‰˙ÚÙ˘‰ ˙„ÈÓ·Â ‰ÈÈÓ‡Ó ¯ÙÒÓ· ˙ÓˆÓÂˆÓ ‰˙Èȉ ˙ÈÚÈ·¯‰ ‰‡ÓÏ
¯·„ Ï˘ ÂÙÂҷ χ¯˘È-ı¯‡· ¯˙ÂÈ· ‰Ï„‚‰ ˙È˙„‰ ‰Ïȉ˜Ï ˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙‰
ÌȘ‰Ï ÒÂÈËËÒ˜ ¯ÒȘ‰ Ï˘ Â˙ÓÊÈ 7.ÌÈÈÓ‡Ó ÈÙχ ˙Â‡Ó ‰È˙Â¯Â˘ ÏÚ ÂÓ
‰Ïȉ˜‰ ‰¯·Ú˘ ÈÂÈ˘‰ ÍÈω˙ ˙È˘‡¯ ˙‡ ˙ÏÓÒÓ ÌÈ˘Â„˜‰ ˙ÂÓ˜ӷ ˙ÂÈÒÎ Ú·¯‡
„ÁÂÈÓ‰ ‰„ÓÚÓ .˙ÁˆÓ ˙ÈÓÈËÈ‚Ï ˙„Ï ˙¯ˆ‰ ‰ÎÙ‰ ˙Ú ,˙Èχ¯˘È-ı¯‡‰ ˙ȯˆÂ‰
‰È¯Âʇ· ¯˙‡˘ ÌÈ·¯‰ ÌÈ˘Â„˜‰ ˙ÂÓ˜Ӊ – ˘„˜‰ ı¯‡ ‰˙Âȉ· χ¯˘È-ı¯‡ Ï˘
ı¯Ó ÈËÓ¯„ ÈÂÈ˘ È„ÈÏ Â‡È·‰ – ÈÓ¯‰ ÌÏÂÚ‰ ˙ˆ˜Ó ÂÚÈ‚‰˘ Ï‚¯‰ ÈÏÂÚ ,ÌÈ¢‰
ÔÁÏÂÙ‰˘ ¯ÈÚ ,‰ÊÚ· Ò¯‰ ͯÚÏ "‰ÒÏ 402 ˙˘· 8.˙ÈÓ˜Ӊ ‰ÈÈÒÂÏ·‰ ·¯˜·
‰ÈÈÒÎ ‰Ó˜Â‰ ÂÓÂ˜Ó ÏÚÂ Ò¯Ó Ï‡Ï Ï„‚‰ ˘„˜Ó‰ ,˘¯˘ÂÓ ˜È˙Ú ‰· ‰È‰ ÈÏÈχ‰
ÏÂÒÈÁ ˙‡ ‰Ê Ú¯ȇ ÏÓÈÒ ‰Ù˜˙‰ È· ÈÈÚ· Ì‚ Èχ Ìȯ„ÂÓ Ìȯ˜ÂÁ ÈÈÚ· 9.‰Ï„‚
ȄȘÙ˙Ó ÌÈ·¯ ÂÒÙ˙ ‰È˘‡¯Â ˜ÊÁ˙‰ ‰ÈÈÒΉ Ï˘ ‰ÁÂÎ .χ¯˘È-ı¯‡· ˙ÂÏÈχ‰
Ï˘ ÈÂÏÈ‚ ‰„„ÂÚ Ì˙ÚÂ˙ ÌÈ·¯ Ï‚¯ ÈÏÂÚ· ‰ÙˆÂ‰ ı¯‡‰ .χ¯˘È-ı¯‡ ȯڷ ‰‚‰‰‰
.ÌÈÙÒ ÌÈ˘Â„˜ ˙ÂÓ˜Ó
˙ˆ·˜‰ ¯‡˘ ˙ÓÂÚÏ ,̯ÂÚÈ˘·Â χ¯˘È-ı¯‡· ÌȯˆÂ‰ ¯ÙÒÓ· ÏÁ˘ Ï„Ȃ‰
˙¯È‚‰ (‡) :˙·ÈÒ ‰ÓÎÓ ÚÂ·Ï ‰È‰ ÏÂÎÈ ,χ¯˘È-ı¯‡ ·Á¯Ó· ÂÈÁ˘ ˙ÂÈ˙‡‰
;˙¯Á‡‰ ˙ˆ·˜‰ È· Ï˘ ı¯‡‰ ÔÓ ‰„ȯÈ ,χ¯˘È-ı¯‡ ÈÓÂÁ˙Ï ˙ȯˆÂ ‰ÈÈÒÂÏ·
ÌÈÎÈω˙ Ï˘· ‡ ,È·ȯ· ‰¯ÈˆÚ ÏÂÓ Ï‡ ,˙ȯˆÂ‰ ‰ÈÈÒÂÏ·‰ Ï˘ ÈÚ·Ë È·ȯ (·)
È· ·˘ ˙„ ˙¯Ó‰ Ï˘ ÍÈω˙ (‚) ;˙¯Á‡‰ ˙ˆ·˜‰ ·¯˜· ¢Á¯˙‰˘ ÌÈÈËÓ‡¯Ë
.˙ȯˆÂ‰ ˙„‰ ˙‡ ˆÓȇ ˙¯Á‡‰ ˙ÂÈ˙‡‰ ˙ˆ·˜‰
Íωӷ χ¯˘È-ı¯‡ χ ,ÌȯÈÊ ¯˜ÈÚ· ,ÌÈ„„· Ï˘ Ì˙¯È‚‰ ÏÚ ˙ÂÚȄȉ ˙¯ÓÏ
,1998 ,¯È¯Ùˆ ,χ¯˘È-ı¯‡· ·Â¯Ï ÌȯˆÂ‰ ÂÎÙ‰ ͯÚÏ "‰ÒÏ 400-· ¯·Î ÈΠڷ˜ ¯È¯Ùˆ 6
ÌȂ٠¯˙ ‡Ï ËÚÓÎ "‰ÒÏ ˙È˘ÈÓÁ‰ ‰‡Ó‰ ÚˆÓ‡· ÈÎ ¯·ÂÒ ÔÂÒȘÏÈ .199–197 'ÓÚ 7
8
.3 'ÓÚ ,Â"Ï˘˙ ,ÔÂÒȘÏÈ ,χ¯˘È-ı¯‡· 9
˙ÈÈÒÂÏ· Ï˘ ¯ÂˆÈ‰ ·ˆ˜ ÏÚ Ô„ Ï˘ Ìȯȉʉ Âȯ·„ ˙‡ Ï˘ÓÏ Â‡¯ ͇ .1996 ,¯È¯Ùˆ
ÌȯˆÂ‰ Âȉ ˙È˘È˘‰ ‰‡Ó‰ ˙È˘‡¯· ‡ ˙È˘ÈÓÁ‰ ‰‡Ó‰ È‰Ï˘· ˜¯ Â˙Ú„Ï .χ¯˘È-ı¯‡
.17–14 'ÓÚ ,„"Ó˘˙ ,Ô„ ,χ¯˘È-ı¯‡· ¯˙ÂÈ· ‰Ï„‚‰ ‰ÈÈÒÂÏ·Ï
Y. Tsafrir, ‘Foreword’, idem (ed.), Ancient Churches Revealed, ;470 'ÓÚ ,1995 ,ÍȯËÙ
Jerusalem 1993, p. xi
Ô¯Á‡‰ ÈÏÈχ‰ ˘„˜Ó‰ ‰‡¯‰ ÏÎÎ ‰È‰Â "‰ÒÏ 402 ˙˘· Ò¯‰ ‰ÊÚ· Ò¯Ó Ï‡Ï ˘„˜Ó‰
,¯‚ÈÈ‚ ;245–188 'ÓÚ ,1994–1993 ,ÈÏ·ÓÂ¯Ë Â‡¯ ,χ¯˘È-ı¯‡· ˙È·È˘‡ ‰¯Âˆ· Ò¯‰˘
ÌÈÊÓ¯ ˙¯ÓÏ ,‰Ó„ ÍÈω˙‰ ‰È‰ χ¯˘È-ı¯‡ ȯÚÓ ‰Óη ÈÎ ‰‡¯ .1998 ,Ôȷ¯ 'Ê ;1998
,͢Ӊ· „ÂÓÚ‡ Ì˙ˆ˜Ó ÏÚ .ÍÎ ¯Á‡ Ì‚ ÌÈ˘„˜Ó‰ „¯˘ ‰‡¯‰ ÏÎΠ̉·˘ ÌÈ„Á‡ ˙ÂÓ˜ÓÏ
J. Hahn, ‘Trading in Tradition: Martydom and Persecution in Early Byzantine Gaza’, ‡¯
Paper Presented in the ARAM Sixth International Conference on Palestinian Christianity
5007–1000 A.D, University of Oxford, July 2001
123