Page 16 - ומלאו את הארץ / דורון בר

‡Â·Ó

˙¯ÓÏ 17.Ì˘ ˙ÂÈÓ¯-ÈË‡ ˙ÂȈ¯Ù˙‰ ÈÙÓ ˘˘Á‰ Ï˘·Â ˙ÈÓ¯‰ ‰È¯ÙÓȇ· ˙·¯
˙È˘‡¯Ó ÂÙÏÁ˘ ÌÈ˘‰ 120 ,¯Âʇ· ÈËÈÏÂ٠˘˘ ÒÒ·Ï ÈÓ¯‰ ÔÂËÏ˘‰ ȈӇÓ
66 ˙˘· ,Ï„‚‰ „¯Ó‰ ı¯ÙÏ „Ú ,"‰ÒÙÏ 63 ˙˘· ,χ¯˘È-ı¯‡· ÈÓ¯‰ ÔÂËÏ˘‰
‚ȉ‰˘ ˙Â¢‰ ÔÂËÏ˘‰ ˙ÂËÈ˘ ˙¯ÓÏ .˘˘ ¯ÒÂÁ·Â ‰ÒÈÒ˙· ˙ÂÈÈÙÂ‡Ó ,"‰ÒÏ
‰ÒÈÒ˙ ‰ÚÙÚÙ Áˢ‰ ÈÙÏ ˙Á˙Ó ,ÌÈÓ¯ ÌȷȈ „Ú ÌÈÂÓÓ ÌÈÎÏÓÓ ,ÌÈÓ¯‰
ÌÈÓ¯‰ ˙ÂÂΠ,ÌÈχ „¯Ó ˙ˆ¯Ù˙‰· ÈÂËÈ· È„ÈÏ ‰‡· ¯·„ Ï˘ ÂÙÂÒ·˘ ‰Ï„‚

.‰·ÊÎ χ¯˘È-ı¯‡· Â≈Ï˘Â 'Ú‚¯' ÔÂËÏ˘ ‚È˘‰Ï
˙˘· ,Ï„‚‰ „¯Ó‰ ı¯ÙÏ ÂÏȷ‰˘ ÌÈÎωӉ ˙·ÈÒ‰ ˙‡ ˜Â„·‡ ‡Ï ‰Ê ¯ÙÒ·
Ô„‡ ͇ ,˙·¯ ¯˜Á˘ ‡˘Â ,"‰ÒÏ 132 ˙˘· ,‡·ÎÂÎ ¯· „¯ÓÏ ,"‰ÒÏ 66
135 ˙˘ ̇ ‰Ï‡˘· ˜ÂÒÚ‡ ¯˜ÈÚ·Â ‰Ï‡ ˙Â„È¯Ó È˙˘ Ï˘ ˙ÂÈ·Á¯Ó‰ ˙ÂÎÏ˘‰·
‰˙‡ ‰ÏÁ˙‰Â ȇ¯ ÒÈÒ· ˘Ó˘Ï ‰ÏÂÎÈ ,‡·ÎÂÎ ¯· „¯Ó ÌÈÈ˙Ò‰ ˙Ú ,"‰ÒÏ
‰Ù˜˙·Â ˙¯Á‡Ӊ ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙· χ¯˘È-ı¯‡ ˙ÈÈÒÂÏ·· ÂÏÁ˘ ÌÈÈÂÈ˘· ÔÂÈ„Ï

.˙ÈËÊÈ·‰
¯ÙΉ ȯÂʇ· ˙Â¯Á‡‰ ÌÈ˘· ͯÚ˘ ı¯Ó‰ ȯÂËÒȉ‰Â È‚ÂÏ‡ί‡‰ ¯˜ÁÓ‰
˙‡ˆÂ˙ ÏÚ „ÂÓÚÏ È„Î Ì‰· ˘È˘ ÌÈ·Â˘Á ÌÈ·¯ ÌȇˆÓÓ ‰ÏÚ‰ χ¯˘È-ı¯‡ Ï˘
Ï„‚‰ „¯Ó‰ ‰È‰ ˙·˘ÈÈ˙‰‰ ÏÚ ‰ÚÙ˘‰‰ ˙ÈÁ·Ó ÈÎ ‡ˆÓ .ÌȄ‰ȉ ˙Â„È¯Ó È˙˘
˘„˜Ó‰ ˙È· Ô·¯ÂÁ 18.˙ÎÏ ˙˜ÈÁ¯Ó Âȉ ÂÈ˙‡ˆÂ˙˘ ,‡·ÎÂÎ ¯· „¯ÓÓ ˙ÂÁÙ ÈÒ¯‰
È„ÈÏ Â‡È·‰ ÌÓ‡ ÌÈÏ˘Â¯ÈÓ ÌȄ‰ȉ ˜Â˙È· ÌÈίΠÂȉ˘ ÌÈÈ˙„‰ ÌÈÈÂÈ˘‰Â Ȅ‰ȉ
‰˙Èȉ˘ ÂÊÓ ÔÈËÂÏÁÏ ‰¢ ‰˙Èȉ˘ ,˙È˙„ ¯˜ÈÚ·Â ,˙È˙¯·Á ,˙ÈÈ„Ó ˙Â‡ÈˆÓ ˙¯ÈˆÈ
‰„ȯÓÏ Âȉ χ¯˘È-ı¯‡ Ï˘ ÌÈÓÈÂÒÓ ÌȯÂʇ· ÈÎ ˜ÙÒ Ôȇ 19.ÔÎÏ Ì„Â˜ ˙ÓÈȘ
ÌÈÓÈÂÒÓ ÌÈ·Â˘ÈÈ ÈÎ ˙‡¯Ï Ô˙È ÏÈÏ‚· ,Ï˘ÓÏ .¯˙ÂÈ· ˙¯ÂÓÁ ˙ÂÁ·ÂÓ ˙‡ˆÂ˙
˙¯Â‚Á ,ÌÈÏ˘Â¯È 20,„ÂÚ Â·˘Â ‡Ï "‰ÒÏ 67 ˙˘· ¯·Î ÂÒ¯‰ ˙Ù„ÂÈ ‡ÏÓ‚ ÂÓÎ

Á¯ÊÓ-̯„· ÌȄ‰ȉ .'˙ˆÂÙ˙‰ „¯Ó' ‰ÂÎÓ‰ ,ÒÂ‡È¯Ë ÈÓÈ· ,115 ˙˘· „¯Ó‰ ‡Â‰ ÍÎÏ ‰Ó‚„ 17
18
.„¯Ó· ̉ Ì‚ ÂÙ˙˙˘‰ χ¯˘È-ı¯‡ È„Â‰È Ì‡ ¯Â¯· ‡Ï ͇ ‰È¯ÙÓȇ· „¯Ó ˙ÈÓ¯‰ ‰È¯ÙÓȇ‰ 19

,'ÒÂ‡È¯Ë ÈÓÈ· „¯Ó‰' ‡¯ ,χ¯˘È-ı¯‡ ˙‡ ÏÏÎ „¯Ó‰ ÈÎ È'ˆÂÙ 'Ó Ï˘ ‰˙Ú„ ÏÚ „¯Ó‰ ÏÚ 20
ÌÈÏ˘Â¯È ,ÌȄ‰ȉ ˙Â„È¯Ó – ‡Ó¯ ‰„Â‰È :χ¯˘È ÌÚ Ï˘ ‰È¯ÂËÒȉ‰ ,(ͯÂÚ) ˯ÂÙÙ¯ '‡

.204–185 'ÓÚ ,1983

.159 'ÓÚ ,1995 ,¯Ù˘

,‡·ÎÂÎ ¯· „¯Ó ,(ͯÂÚ) ¯ÓÈȉÙ‡ '‡ ,'È˘ ˙È· Ô·¯ÂÁ ¯Á‡Ï ȯ¯‚‡‰ ·ˆÓ‰' ,̇·ÏÙ‡ '˘
͇ ,70 ˙˘· „¯Ó‰ Ï˘ ˙‡ˆÂ˙‰ ˙¯ÓÂÁ ÏÚ „ÓÏÓ È‡¯ÙÒ .286–277 'ÓÚ ,Ì"˘˙ ÌÈÏ˘Â¯È
Ì˘ .327–321 'ÓÚ ,„"˘˙ ,ȇ¯ÙÒ '˘ ,ÌȄ‰ȉ Ï˘ ÌÂ˜È˘‰ ˙Â¯È‰Ó ˙‡ ÂÓˆÚ· ‰‡¯Ó ͢Ӊ·

,'‰ÈËÒÏÙ-‰È¯ÂÒ'Ï ‡·ÎÂÎ ¯· ˙ÓÁÏÓ ¯Á‡Ï ˜¯ ‰¢ ˙·¯˜‰ ¯Á‡Ï '‰‡È„ÂÈ' ¯˙Â ‰È˜ȷ¯ى
D.E. Groh, ‡¯ ,ÏÈÏ‚· ‰„ȯӉ ˙‡ˆÂ˙ ÏÚ .352–350 'ÓÚ ,·"Ó˘˙ ,¯È¯Ùˆ ‡¯ ‰Ê ÔÈÈÚ ÏÚ

‘The Clash between Literary and Archaelogy Models of Provincial Palestine’, D.R. Edwards

and C.T. McCollough (eds.), Archaeology and the Galilee, Atlanta 1997, pp. 29–30

M. Aviam, ‘Yodfat/Jotapata: The Archaeology of the First Battle’, A.M. ‡¯ ˙Ù„ÂÈ ÏÚ

6