Page 36 - ומלאו את הארץ / דורון בר
P. 36
Ô¢‡¯ ˜¯Ù
Ï˘ ˙È·Â˘Èȉ ˙ȯÂËÒȉ‰ ‰ÈÙ¯‚‡‚· ÔÂÈ„Ï ÚˆÓ ˘Ó˘È ȂÂÏ‡ί‡ ¯˜Èڷ ȯÂËÒȉ
28.ÂÊ ‰Ù˜˙
,È˘‰ ˙È·‰ ÈÓÈ· ˙‡ϘÁ‰Â ˙·˘ÈÈ˙‰‰ ۘȉ ˙ίډ· ˙ȯ˜ÈÚ‰ ‰ÈÚ·‰
˙Â¯Â˜Ó ÏÚ ‰‡ÏÓ ËÚÓΉ ˙ÂÒÒ·˙‰‰ ÔÓ ˙Ú·Â ,È˙‚ˆ‰˘ ˙Âχ˘Ï ˙·¢˙ Ô˙Ó·Â
¯˜ÁÓ· ˙Ï·Â˜Ó ‰˙Èȉ˘ ,‰Ï‡Î ˙Â¯Â˜Ó ÏÚ ˙ÂÎÓ˙Ò‰ .‰Ù˜˙‰ È· ÌÈÈ˙¯ÙÒ
‡ˆÓÓ ¯„Úȉ ÌÈÈ˙¯ÙÒ ˙Â¯Â˜Ó ÏÚ ˙ÂÒÒ·˙‰‰ 29.‰ÂÓ˙‰ ˙‡ ‰˙˃‰ ,¯·Ú·
È˘‰ ˙È·‰ ÈÓÈ· ¯·Î ÈÎ ‰˜ÒÓ‰ ˘Â·È‚ È„ÈÏ ‡È·‰ È˘ ˙È· ˙Ù˜˙Ó È‚ÂÏ‡ί‡
¯ÂÚÈ˘ ÈΠ30,˘Ù ÔÂÈÏÈÓ ‰Ú·¯‡–‰˘ÂÏ˘ Ï˘ ‡È˘Ï χ¯˘È-ı¯‡ ˙ÈÈÒÂÏ· ‰ÚÈ‚‰
31.χ¯˘È-ı¯‡ ˙ÂÚ˜¯˜ ÏÏÎÓ 70%–65% ÏÚ ÂÊ ‰Ù˜˙· „ÓÚ ˙„·ÂÚÓ‰ Ú˜¯˜‰
˙Ú·Â ‰È‡ ˙·˘ÈÈ˙‰‰ ۘȉ ˙ίډ Ì˘Ï ÌÈÈ˙¯ÙÒ‰ ˙¯˜ӷ ˘ÂÓÈ˘‰ ˙Ï·‚Ó
˙ӂ„ ,‰Ï‡Î ÌȯÓÂÁ· ‰¯È˘Ú ÂÊ ‰Ù˜˙ ȯ‰˘ ,‰Ù˜˙‰ Ô· ¯ÓÂÁ‰ Ï˘ Â٘ȉÓ
‰ÈÚ·‰ ¯˜ÈÚ .‰È˙˙Ó Ô· ÛÒÂÈ Ï˘ ÂȯÙÒ ҇ËÒȯ‡ ˙¯‚ȇ ,ÌȇÂÓ˘Á‰ ȯÙÒ
Ìȇ·ÂÓ‰ ÌÈ˯ى ˙‡ Ì‚¯˙Ï ˙ÏÂÎȉ ¯ÒÂÁÓ ˙Ú·Â ÌÈÈ˙¯ÙÒ‰ ˙¯˜ӷ ˘ÂÓÈ˘·
ÏÚ ˘ÓÓ Ï˘ ˙˜ÒÓ Ì‰ÈÙ ÏÚ ˜È҉Ϡ‰ÓÈ‰Ó ˙È·Á¯Ó ‰ÂÓ˙ È„ÎÏ ˙¯˜ӷ
Ô· ÛÒÂÈ Ï˘ Âȯ‡È˙ ,Ï˘ÓÏ .È˘‰ ˙È·‰ ÈÓÈ È‰Ï˘· ˙‡ϘÁ‰Â ˙·˘ÈÈ˙‰‰ ۘȉ
˙·˘ÈÈ˙‰‰ ۘȉ ÏÚ „ÂÓÚÏ È„Î ·Á¯ ˘ÂÓÈ˘ ̉· Â˘Ú ‰Ù˜˙‰ ȯ˜ÂÁ˘ ,‰È˙˙Ó
˙ÂÓÂ˜Ó ‰Óη .ÂÊ ‰ÈÚ· ÌÈ˘È‚„Ó ,"‰ÒÏ ‰Â˘‡¯‰ ‰‡Ó· χ¯˘È-ı¯‡· ‰ÏÎÏΉÂ
·˙΢ ÈÙ ÏÚ Û‡Â Ï‡¯˘È-ı¯‡· ÌÈ¢ ÌȯÂʇ ˙ÂȯÂÙ ÏÚ Âȯ‡È˙· ‰È˙˙Ó Ô· ‚ÈÏÙ‰
˙ί· ÏÏ‚·Â .„Á‡ ÌÓ¢ Ï·Á Û‡ ‰· Ôȇ ,‰È·˘ÂÈ È„È· ˙Ú¯Ê Ï‡¯˘È-ı¯‡ ÏÎ' :ÈÎ
È·˘ÂÈ ¯ÙÒÓ Ì‚Â Ì„‡ ÌȇÏÓ ÌȯÙΉ ÔÂӉ ˙·¯‰ ÏÈÏ‚‰ È¯Ú ,‰·Âˉ ‰Ó„‡‰
˙ÂÁÙÏ ,‚ÈÏÙÓ ¯Â‡È˙· ԇΠ¯·Â„Ó ÈÎ ¯Â¯· 32,'Ûχ ¯˘Ú ‰˘ÈÓÁ ‡Â‰ ÌȯÙη Ô˘‰
˙‡ ̉ÈÙ ÏÚ ˙·ÏÓ ¯‰ÊȉÏ Ìȯ·„‰ ˙‡ ‚ÈÈÒÏ ˘È ÈΠ,¯Âʇ‰ È·˘Â˙ ¯ÙÒÓ È·‚Ï
.χ¯˘È-ı¯‡· ˙·˘ÈÈ˙‰‰ ˙ÂÓ˙
˙È·‰ ÈÓÈ È‰Ï˘ Ï˘ È‚ÂÏ‡ί‡‰Â ȯÂËÒȉ‰ ¯˜ÁÓ· ‰ÏÁ˘ ‰·¯‰ ˙ÂÁ˙Ù˙‰‰
χ¯˘È-ı¯‡ ȯÂÊ‡Ó ÌÈ·¯ ÈΠ˙¯Á‡ ‰˙Èȉ ˙‡ȈӉ ‰‡¯‰ ÏÎÎ ÈÎ ˙„ÓÏÓ È˘‰
ÔÈ· Ìȯ˜ÂÒ‰ ÂÈÁ·‰ ‡Ï ¯·Ú· ¯ÂӇΠ.˙ÈÒÁÈ ˙ÂÏÈÏ„· È˘‰ ˙È·‰ ÈÓÈ· ÌÈ·˘ÂÈÓ Âȉ
.˙Á‡ ‰„ÈÁÈ ‰Ê ÔÓÊ ˜¯Ù· ‡¯Â ˙¯Á‡Ӊ ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙Ï ‰Ó„˜‰ ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙‰
‰Á·‰Ï ˘È˘ ˙Â·È˘ÁÏ ˙ÂÚ„ÂÓ‰ ˙ÈÈÏÚ ¯˜Ò‰ Ï˘ ‰È‚ÂÏ„Â˙Ó‰ ˙ÂÁ˙Ù˙‰ ÌÚ
S. Applebaum, ‘Judaea as a Roman Province: The Countryside as ;‚"΢˙ ,¯ÊÈÂϘ Ï˘ÓÏ Â‡¯ 28
a Political and Economic Factor’, Aufstieg und Niedergang der ro¨mischen Welt, II, 8 (1977), 29
p. 355 30
31
.9–8 'ÓÚ ,‰"˘˙ ,¯È¯Ùˆ ψ‡ ˙¯Â˜È· ‡¯ ÂÊ ‰Ó‚Ó ÏÚ 32
.„·Ï· ‰Î¯Ú‰ ‡È·Ó ‡Ï‡ ÌÈÈ‚ÂÏ‡ί‡ ÌÈÂ˙ ÏÚ ÒÒ·˙Ó Âȇ ¯‰ .110–109 'ÓÚ ,1985 ,¯‰
.‰"Ó˘˙ ,È˘Â¯·
‰Áȯى ÏÚ ˙„ÚÏ ‰Ê ¯Â˜Ó· ˘ÂÓÈ˘‰ ˙‡ ‡¯Â .· ,‚ ,‚ ,1968 ,(ÈÂÁÓ˘ ˙¯Â„‰Ó) ‰È˙˙Ó Ô·
.3 'ÓÚ ,1978 ,¯·¯Ù˘ ψ‡ È˘‰ ˙È·‰ ÈÓÈ· ˙È·Â˘Èȉ
26