Page 242 - LỜI VÀNG TỔ HUỆ NĂNG - Đặng Hữu Trí
P. 242
Đại sư Lục Tổ Huệ Năng (638-713) | 241
Thöù nhaát, giaûi thích teân goïi cuûa phaùp duï laø kim cang
duï. Phaùp baùt-nhaõ duï nhö ngoïc kim cöông beàn chaéc, raát
cöùng, raát beùn, coù theå caét ñöùt muoân vaät. Cuõng nhö kinh naøy
coù theå ñoaïn nghi vaø phaù tröø chaáp thuû cuûa chuùng sanh, laáy
ñaây laøm ví duï. Cho neân trong 16 phaàn cuûa boä kinh Ñaïi
phaåm baùt-nhaõ , laáy kinh naøy goïi laø phaàn “Naêng ñoaïn” .
(1)
(2)
Ba-la-maät laø aâm tieáng Phaïn, tieáng Hoa coù nghóa laø ñeán bôø
kia. Chuùng sanh ôû trong bieån sanh töû khoâng coù cuøng taän,
cho neân caàn phaûi tu phaùp baùt-nhaõ naøy maø ñeán bôø nieát-baøn
kia. Vì Boà-taùt Ñaïi thöøa lieãu ñaït sanh töû töùc nieát-baøn, thì
chaúng phaûi ñoä maø ñoä, chaúng phaûi ñeán maø ñeán. Kinh laø
phaùp chæ daïy, thöôøng luoân chæ daïy, aâm tieáng Phaïn laø tu-ña-
la, tieáng Hoa dòch laø kheá kinh , nghóa laø kheá lyù kheá cô .
(4)
(3)
(5)
1. 大品般若經 (Ñaïi phaåm baùt-nhaõ kinh): Töùc kinh Ñaïi baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
goàm 600 quyeån, do ngaøi Huyeàn Trang dòch vaøo ñôøi Ñöôøng. Tröôùc ngaøi, ñaõ
coù moät soá baûn kinh Baùt-nhaõ Haùn dòch, nhöng chöa coù baûn naøo hoaøn bò,
neân ngaøi Huyeàn Trang môùi nhoùm hoïp taêng chuùng taïi cung Ngoïc Hoa ñeå
dòch laïi boä kinh naøy töø naêm 660 ñeán naêm 663. Toân chæ toaøn boä kinh thuyeát
minh raèng taát caû caùc phaùp ñeàu do nhaân duyeân hoøa hôïp, giaû doái khoâng thaät.
Phaûi nhaän thöùc ñöôïc chaân töôùng cuûa caùc phaùp baèng trí hueä baùt-nhaõ môùi coù
theå naém baét ñöôïc chaân lyù tuyeät ñoái, ñaït ñeán caûnh giôùi giaùc ngoä giaûi thoaùt.
2. 能斷 (naêng ñoaïn): Ngaøi Huyeàn Trang dòch kinh KIM CANG vôùi töïa ñeà
NAÊNG ÑOAÏN KIM CANG BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA KINH.
3. 契經 (kheá kinh): Kinh ñieån, ghi laïi nhöõng lôøi daïy cuûa Phaät Thích-ca Maâu-
ni hoaëc caùc baäc Thaùnh ñaõ chöùng ngoä. Moät trong 12 theå loaïi cuûa kinh taïng
Phaät giaùo.
4. 契理 (kheá lyù): Kheá hôïp vôùi ñaïo lyù, chaân lyù.
5. 契機 (kheá cô): Kheá hôïp vôùi caên cô, trình ñoä.