Page 15 - SCK Mot so van de ve cuong che hanh chinh
P. 15
chế dân sự dược quy định trong Bộ luật dân sự, Bộ luật tố tụng dân sự, Luật thi
hành án dân sự. Còn cưỡng chế kỷ luật được quy định trong Luật cán bộ, công
chức, Luật viên chức và các văn bản hướng dẫn thi hành.
II. VAI TRÒ VÀ PHÂN LOẠI BIỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ HÀNH CHÍNH
1. Vai trò của cưỡng chế hành chính
- Cưỡng chế hành chính là biện pháp bảo đảm để thực thi quyền lực nhà
nước trong lĩnh vực hành pháp, bảo đảm trật tự quản lý nhà nước.
Quyền lực nhà nước trong lĩnh vực hành pháp được thực hiện thông qua
nhiều biện pháp, cách thức khác nhau như thuyết phục, cưỡng chế, kinh tế, hành
chính. Biện pháp nào giữ vai trò chủ yếu trong thực thi quyền hành pháp tùy
thuộc vào bản chất, tính xã hội của nhà nước. Trong môi trường xã hội chủ
nghĩa, lợi ích của chủ thể quản lý và đối tượng quản lý về cơ bản là nhất trí, hoạt
động quản lý nhà nước thể hiện ý chí và phục vụ lợi ích của nhân dân. Vì vậy,
biện pháp quản lý chủ yếu là thuyết phục. Mặt khác, thuyết phục chiếm ưu thế
còn bởi hiệu quả của việc áp dụng biện pháp này. Khi các đối tượng quản lý
đồng thuận và tự nguyện thì hiệu quả của hoạt động quản lý sẽ cao hơn nhiều so
với khi họ bị cưỡng bức thực hiện. Tuy nhiên, sẽ là sai lầm nếu cho rằng trong
quản lý nhà nước và xã hội chỉ cần các biện pháp thuyết phục. Bởi vì trong xã
hội còn tồn tại vi phạm pháp luật thì còn cần phải áp dụng cưỡng chế. Mọi hiện
tượng vi phạm pháp luật đều có hại cho xã hội vì nó phá vỡ trật tự pháp luật,
xâm hại các quan hệ xã hội mà pháp luật bảo vệ. Nếu chỉ áp dụng thuyết phục
trong những trường hợp này sẽ không giải quyết được các yêu cầu đặt ra. Biện
pháp cưỡng chế lúc đó lại là một biện pháp cần thiết và hữu hiệu. Việc áp dụng
cưỡng chế khi có vi phạm pháp luật là nhằm bảo vệ chế độ xã hội, bảo vệ lợi ích
của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức, bảo vệ trật tự pháp
luật, tạo điều kiện cho các quan hệ xã hội phát triển đúng hướng.
Trật tự quản lý nhà nước chỉ có được thông qua các hành vi hợp pháp của
chủ thể tham gia hoạt động quản lý. Khi trật tự đó bị phá vỡ bởi các hành vi vi
phạm pháp luật thì nó chỉ được thiết lập lại thông qua việc xử lý kịp thời,
nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật và khôi phục hậu quả nhanh chóng.
Cưỡng chế hành chính là biện pháp bảo đảm cho hoạt động điều hành hành
chính diễn ra bình thường bằng cách loại bỏ những hành vi vi phạm pháp luật,
nhờ đó mà trật tự quản lý nhà nước được thiết lập và bảo vệ.
Mặt khác, trong khi xã hội xảy ra các tình huống bất thường vượt quá giới
hạn hay tầm kiểm soát, quản lý của con người, xã hội và bộ máy lãnh đạo, quản
lý đất nước, tác động và ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống hiện tại và lâu dài của
11
