Page 74 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 74
73
khoản 2 Điều 52 Bộ luật hình sự năm 2015.
- Tình tiết phạm tội có tổ chức không những đƣợc quy định là tình tiết
tăng nặng trách nhiệm hình sự tại Điều 39 Bộ luật hình sự năm 1985, Điều 48
Bộ luật hình sự năm 1999 và Điều 52 Bộ luật hình sự năm 2015 mà còn đƣợc
quy định là tình tiết tăng nặng định khung hình phạt tại nhiều điều luật trong
Bộ luật hình sự năm 1985, Bộ luật hình sự năm 1999 và Bộ luật hình sự năm
2015.
Nhƣ vậy, phạm tội có tổ chức là phƣơng thức phạm tội đặc biệt để phân
biệt với phƣơng thức phạm tội riêng lẻ hoặc với các phƣơng thức phạm tội
dƣới các hình thức đồng phạm khác.
Hai là, tổ chức phạm tội hiện nay đƣợc hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau,
hiểu theo nghĩa động từ hoặc danh - động từ thì tổ chức phạm tội đƣợc coi là
một hình thức thực hiện hành vi phạm tội, đó là hành vi tổ chức. Tổ chức phạm
tội cũng có thể đƣợc hiểu nhƣ một danh từ chỉ hình thức phạm tội và đƣợc biểu
hiện nhƣ trƣờng hợp phạm tội có tổ chức nhƣ quan niệm hiện nay.
- Tổ chức phạm tội khác với phạm tội có tổ chức. Cũng nhƣ phạm tội có
tổ chức, vấn đề tổ chức tội phạm đã đƣợc đề cập từ lâu trong lịch sử lập pháp
hình sự Việt Nam. Bộ luật hình sự năm 2015 chỉ quy định truy cứu trách nhiệm
hình sự đối với pháp nhân thƣơng mại và phạm vi truy cứu chỉ với những tội
phạm quy định tại Điều 76 Bộ luật hình sự năm 2015, mà không có quy định
truy cứu trách nhiệm hình sự đối với một tổ chức nói chung, vì vậy tổ chức
phạm tội chƣa đƣợc chính thức ghi nhận về mặt pháp lý.
Phạm tội có tổ chức đƣợc quy định tại khoản 3 Điều 17 Bộ luật hình sự
năm 1985; khoản 3 Điều 20 Bộ luật hình sự năm 1999 và khoản 2 Điều 17 Bộ
luật hình sự năm 2015. Tổ chức phạm tội là thuật ngữ của luật hình sự để chỉ
một tổ chức thực hiện một tội phạm có sự tham gia của những loại ngƣời
đồng phạm.
Mặc dù trong xã hội vẫn có thể có một tổ chức phạm tội dƣới hình thức
“Băng, Đảng” do một số ngƣời thành lập hoặc có sự cấu kết để hoạt động
phạm tội…Tuy nhiên, khi truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi phạm
tội của các tổ chức này thì chỉ truy cứu từng cá nhân trong tổ chức đó. Tuy
nhiên, theo quy định Bộ luật hình sự năm 2015 ngoài tội phạm quy định nhƣ tại
Điều 109 tội hoạt đồng nhằm lật đổ chính quyền nhân dân nhà làm luật đề cập
đến việc trừng trị cả hoạt động thành lập và tham gia tổ chức nhằm lật đổ chính