Page 75 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 75
74
quyền nhân dân. Bên cạnh đó, còn có nhiều tội phạm khác liên quan đến cụm
từ tổ chức” nhƣ: tổ chức tảo hôn (Điều 183); tội tổ chức mang thai hộ vì mục
đích thƣơng mại (Điều 187); tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý (Điều
255); tội tổ chức đua xe trái phép (Điều 265); tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc
(Điều 322); tội tổ chức, môi giới cho ngƣời khác trốn đi nƣớc ngoài hoặc ở lại
nƣớc ngoài trái phép (Điều 349); tội tổ chức, môi giới cho ngƣời khác xuất
cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép (Điều 348), nhƣng yếu tố tổ
chức trong các tội này khác với khái niệm liên kết có tổ chức chặt chẽ chỉ là
bởi vì phạm tội có tổ chức nhất thiết phải có hai ngƣời trở lên, có sự cấu kết,
phân công chặt chẽ, còn các tội phạm nêu trên có thể chỉ có một ngƣời đứng ra
tổ chức cho nhiều ngƣời thực hiện các hành vi phạm tội. Ngƣời tổ chức đƣơng
nhiên là ngƣời thực hiện hành vi phạm tội nhƣng những ngƣời đƣợc tổ chức
chƣa hẳn đã phạm tội.
- Thông thƣờng, có tổ chức phạm tội đƣợc thành lập theo từng băng, ổ
nhóm thực hiện các tội phạm khác nhau. Tổ chức phạm tội đƣợc thành lập với
mục đích để thực hiện một hoặc nhiều tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc
biệt nghiêm trọng. Tổ chức phạm tội đƣợc kết cấu theo kiểu phân công vai trò
giữa các thành viên nên để đạt đƣợc mục đích phạm tội thì các thành viên cùng
nhau phối hợp, điều chỉnh sự đóng góp cá nhân vào hậu quả phạm tội chung.
Tổ chức phạm tội còn có đặc trƣng cơ bản nữa là luôn chịu sự điều hành của
một nhóm cầm đầu. Chính nhóm cầm đầu này đảm bảo sự phối hợp phạm tội
của các thành viên và hƣớng các hoạt động này vào mục đích của tổ chức phạm
tội.
Tuy nhiên, trong thực tế cũng có những tổ chức phạm tội không có sự
phân công vai trò mà chỉ là sự tập hợp của những ngƣời có nhiều tiền án, tiền
sự cùng thống nhất với nhau, cùng nhau tiếp tục hoạt động phạm tội. Trong
trƣờng hợp này, tổ chức phạm tội chỉ mang đặc tính hình thức đồng phạm giản
đơn và không đƣợc coi là phạm tội có tổ chức. Nhƣng nếu trong tổ chức phạm
tội có sự phân công vai trò, có ngƣời chủ mƣu, ngƣời cầm đầu, ngƣời chỉ huy,
ngƣời giúp sức, ngƣời thực hành...có kế hoạch, có sự tính toán kỹ càng, có sự
chuẩn bị các phƣơng án hoặc công cụ, phƣơng tiện trƣớc khi thực hiện một tội
phạm và cùng thống nhất hành động phạm tội, thể hiện sự cấu kết chặt chẽ của
những ngƣời trong tổ chức phạm tội thì đƣợc coi là phạm tội có tổ chức.
Chính vì thế, tổ chức phạm tội thực chất cũng là một hình thức đồng
phạm có tổ chức. Nếu tổ chức phạm tội có thêm các tình tiết nhƣ phạm tội có