Page 255 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 255
และเสียเมืองเชียงใหม่เป็นประเทศราชของเมืองหงสาวดีในปีนี้ แต่ฝ่ายพม่ายังให้พระแม่กุเป็นกษัตริย์ครอง
เมืองเชียงใหม่ต่อไป
เนื้อความที่ ๒๗
นับปายลูนมาได้อีก ๗ ปีข้าว พระญาเจ้าม่าน แลมีหมายบอกท้องตราสั่งบอกพระญาสองแฅวเกนคน
เหล่าชายหาญเศิกมั่นขึ้นช่วยล้อมเวียง มีทั้งสุโขไธยใต้ พิไชย สวรรคโลกกำแพง แลครั้งพระญาใตไดมา
้
้
เกนฝูงคนลาวลับแลงไจย เกนได้ไป ๕๐๐ คน ขึ้นช่วยม่านล้อมเชียงใหม่ เจ้าม่านนั่งเวียงพิงคณที
เชียงใหม่ ยกเอาแม่พระญาวิสุทธิมหาเทวีขึ้นกุมเวียง แลนางพระญาตนหลวงลักส่งพญาแสนผาบตน
ิ
หลาน มาเปิ่งปาระมีพระญาสองแฅว จึ่งหื้อนั่งเวียงลับแลงไจย พญาแสนผาบเข้า สาไหว้ยังพระเจตย
เจ้า แลพระเจ้ายอดคำติ๊บ จึ่งวันทาสาไหว้ แลขอเป็นข้าพระเจ้าสืบไป
เป็นการกล่าวถึงเวลาถัดมาจาก พ.ศ. ๒๑๐๑ คือ พ.ศ. ๒๑๐๗ ซึ่งตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ บอกว่า
“ลูนนั้นได้ ๖ ปลี เถิงปลีกาบใจ้ สกได้ ๙๒๖ ตัว (พ.ศ. ๒๑๐๗) เจ้าท้าวแม่กุฟื้นเจ้าเปิงภวะมังทราฟ้าหงสา
ฟ้ามังทรายกริพลมาคุมเอาเชียงใหม่ได้ ลวดเอาเจ้าท้าวแม่กุเมือไว้เสียเมืองหงสาไว้นางวิสุทธเทวีกินเมืองแทน”
49
“พระญาเจ้าม่าน แลมีหมายบอกท้องตราสั่งบอกพระญาสองแฅวเกนคนเหล่าชายหาญเศิกมั่นขึ้นชวย
่
้
ล้อมเวียง มีทั้งสุโขไธยใต้ พิไชย สวรรคโลกกำแพง แลครั้งพระญาใต้ไดมาเกนฝูงคนลาวลับแลงไจย เกนได้ไป
ี
้
๕๐๐ คน ขึ้นช่วยม่านล้อมเชียงใหม่” เป็นเหตุการณ์คราวสงครามเสยชางเผือกของกรุงศรีอโยธยา ซึ่งพระราช
พงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐฯ ได้บอกว่า “ศักราช ๙๒๕ กุนศก พระเจ้าหงสานิพันตร์ ยกพลลงมา
ึ
ในเดือนสิบสอง ครั้นถึงวันอาทิตย์ แรม ๕ ค่ำ เดือนยี่ พระเจ้าหงสาได้เมืองพิษณุโลก แล้วพระเจ้าหงสาจงได ้
เมืองฝ่ายเหนือทั้งปวง” เมื่อเทียบตามปฏทินไทยจะตรงกับวันอาทตย์ที่ ๑๒ มกราคม พ.ศ. ๒๑๐๗ ทพระเจา
ิ
ี่
้
ิ
50
บุเรงนองได้เมืองเหนือทั้งหมดคอ กำแพงเพชร สุโขทัย สวรรคโลก พิษณุโลก พิชัย จากเหตการณเสยเมือง
์
ุ
ื
ี
ี
้
้
พิษณุโลกและกลุ่มเมืองเหนือในครั้งนี้น่าจะเกิดขึ้นหลังจากทพระเจาบุเรงนองไดเมืองเชยงใหม่แลวสบเปลยน
ี่
ั
ี่
้
กษัตริย์เมืองเชียงใหม่ให้พระนางวิสุทธเทวีเป็นพระมหาเทวีครองเมืองเชียงใหม่แทน เมื่อได้เมืองพิษณุโลก
ื
่
้
ี
หลังจากเมืองเชยงใหม่จึงเป็นไปไม่ไดที่พระเจาบุเรงนองจะเกณฑ์พลเมืองพิษณุโลกและกลมเมองเหนือไปชวย
้
ุ่
ตีเมืองเชียงใหม่
“แลนางพระญาตนหลวงลักส่งพญาแสนผาบตนหลาน มาเปิ่งปาระมีพระญาสองแฅว จึ่งหื้อนั่งเวียง
ึ่
ลับแลงไจย พญาแสนผาบเข้า สาไหว้ยังพระเจติยเจ้า แลพระเจ้ายอดคำติ๊บ จงวันทาสาไหว้ แลขอเป็นข้า
49 ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับ เชียงใหม่ ๗๐๐ ปี, ๒๕๓๙, หน้า ๙๖.
50 ตรงใจ หุตางกูร, ๒๕๖๑, หน้า ๑๒๒.
การวิเคราะห์วรรณกรรมเมืองลับแล
หน้า ๑๐๕
