Page 13 - งานทดลอง
P. 13


                                                                                 ั
                                                                            วารสารวจยและพฒนาดานสขภาพ
                                                                                 ิ
                                                                                          ุ
                                                                                     ั
                                                                                      ั
                                                                           ั
                                                                                    ั
                                                                                   ุ
                                                                         ํ
                                                                         สานกงานสาธารณสขจงหวดนครราชสมา
                                                                                            ี
                                              
                                          ี
                                                                    ิ
                                                         
                                                                                     ื
                                                   ื
                            
                            ู
                                ู
                                      ิ
                                                                                 
                                          ้
                         ั
             reinforcers) มกอยในรปของเงน เบย แตม หรอ ไดแสดงบทบาทอสระจนสามารถชวยเหลอตนเองได   
                                                                                    ู
                                                                                    
             คปอง และ (5) ตวเสรมแรงภายใน (covert  โดยเนนการพัฒนาความคิด การรับรและทัศนคติ
               ู
                                  ิ
                              ั
                                                                                       
                         ่
                                                                         ิ
                                                                                    
                                              ื
                                    ึ
                                  ุ
                         ึ
                                           ิ
                                                           ู
                                                           
                                                                                     ่
                                                             
                                                                                     ี
                                                                                          
             reinforcers) ซงครอบคลมถงความคดหรอความ ของผปวยในการประเมนสถานการณทเปนปญหา
                                                                                           
                                          ุ
                                                                  ี
                  
                                                                  ่
                                                                 
                         
                                                                 ู
              
                                                                                     
                ึ
             รสกตาง ๆ เชน ความพอใจ ความสข หรอความ และเรียนรทจะเผชิญและแกไขปญหาดวย
              ู
                                              ื
                                                                      ่
                   ิ
                                                                      ิ
                                  ั
                      ่
                                  ้
                             ิ
                                                                        ี
                      ึ
                                                                        ่
                                                                 
                                                                                            ิ
                                                                           ี
             ภาคภมใจ ซงการเสรมแรงนนควรเสรมแรงทางบวก การยอมรบวาเปนสงทหลกเลยงไมได ซงแนวคด
                                                                                       ่
                                                                                       ึ
                                                                                    
                                                              ั
                                                                              ่
                                                                              ี
                                         ิ
                                                                   
                  ู
                                                                                  
                            ่
                            ึ
             มากกวาทางลบ ซงในการจดการตนเองสามารถ ในการจดการตนเองของเคนเฟอรและแกลค บายส       
                                                                                       ิ
                   
                                    ั
                                                             ั
                                                                                
                                            ี
                                                
                                                              ํ
                                     
                                                                          ั
                                                                        
                                                                     ุ
             นาวธการเสริมแรงมาใชไดหลายวิธ  แตควร สามารถนามาประยกตปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ
                 ิ
                                                                                    ิ
                                                                              ี
                                                                                         ุ
                  ี
               ํ
                                                                              ่
                    ี
                     ่
             เปนวธทปฏบตไดงาย  และตนเองมีความ เพอปองกันภาวะนําเกินในในผูปวยโรคไตเรือรง
                                                         ่
                               
                              
                     ี
                                                                                
                                                                                            ั
                                                                                          ้
               
                                                           
                                                                                 
                                                                      ้
                                                         ื
                  ิ
                          ั
                        ิ
                           ิ
                     
                                     ่
              
                                                          
                                                        ่
                                                                               ่
                                   ่
                                                        ี
                                   ิ
                          ี
                          ่
                  
                                             
                ึ
                                         ั
             รสกวาเปนสงทนายนด สงทสาคญแตละบุคคล ทไดรบ การฟอกเลือดดวยเครืองไตเทียม ไดแก        
                                     ี
              ู
                                                            ั
                                      ํ
                        ิ
                                                                          
                        ่
                            
                              ิ
                                                                                           
                                ี
                                    ั
                        ื
                   
             ควรเปนผเลอกการใหรางวลแกตนเอง เพราะ (1) การติดตามตนเองเพือตรวจสอบพฤติกรรม
                      ู
                                
                      
                                        
                                                                           ่
             ตรงกับความตองการ และควรมีการเสริมแรง (2) การประเมินตนเองเพื่อเปรียบเทียบกับเปาหมาย
                                                            
                                                         ั
                                                                                       ื
                                                                                            ุ
                 ั
                                                                                            
                                            ่
                                                         ้
                                                                                       ่
                          ั
                                                                        
                    ี
                                                        ี
             ในทนทตามหลงการปฏิบตพฤตกรรมทีเหมาะสม ทตงไว และ (3) การใหแรงเสรมตนเอง เพอกระตน
                                                        ่
                                       ิ
                                  ั
                                   ิ
                                                                              ิ
                                                         
                                                               ิ
                                                                            ิ
                                                                                   ื
                                                                         ิ
                                                                              
                         ั
                                                                                   ่
                                              ิ
                                                                                           
                                                                          ั
                     การจดการตนเอง  เปนแนวคดทีเนน  ใหเกดพฤตกรรมการปฏบตอยางตอเนอง และแกไข
                                                ่
                                       
                                                           ิ
                                                                                 
                                                   
                                                            ่
                                                            ี
                                                          ่
                                                              
                                                               ู
                                                          ิ
                                                                                     ั
                                                                         ั
                  ู
                                   
                                                                                         ุ
             การดแลควบคมตนเอง เปนความสามารถของ ในสงทไมถกตอง รวมกบรปแบบการสนบสนนและ
                                                                           ู
                          ุ
                                                                     
                                                                  
                                                 ิ
               ู
               
                                       ิ
                    ี
                    ่
                                                         ั
                                ิ
                            ื
             ผปวยทกระทาหรอปฏบตพฤตกรรม แนวคดน ปรบเปลียนพฤติกรรมดวยเทคนิค 5 A (5A’s
                                                    ี
                                                    ้
                                 ั
                                   ิ
                
                                                              ่
                         ํ
                ื
                                              ั
                       ่
                           ั
                                           ู
                ้
                                           
             มพนฐานเกยวกบกระบวนการคดร  ตดสนใจ  Behavior change model adapted for self–
               ี
                                         ิ
                       ี
                                                ิ
                                             ิ
                            ี
                                                                             
                                                   ้
                                                   ั
                                                                        [31]
                                         ิ
                                      ิ
                                        ั
                        ี
                                                                                
             ประเมนผลดผลเสยของการปฏบตพฤตกรรมนน  management support)  ไดแก (1) การประเมน
                   ิ
                                                                                            ิ
                                                                          ํ
                                                                             
                                                                                  ึ
                                                                               ํ
               ิ
                                               ุ
             ตดตามอาการและอาการแสดงของภาวะสขภาพ (assess) (2) การแนะนาใหคาปรกษา (advise)
                                ึ
                                                
                                                                                            ุ
                             ั
                                                                                    ื
                                          ่
                                            ี
                                          ี
                                             ุ
                                    ิ
                                                                 ั
                                                   ื
                                                                                        ั
                                                                               
             ของตนเอง ตระหนกถงพฤตกรรมทมคณคาหรอ (3) การยอมรบ (agree) (4) การชวยเหลอสนบสนน
                      
               ิ
                                                                                  ิ
                  ่
               ่
                                                                        ิ
                                                   ้
             สงทมาสงผลกระทบตอภาวะสุขภาพทัง (assist) และ (5) การตดตามประเมนผล (arrange)
                  ี
                                               ึ
                                              
                                        ่
                                                                       ่
                                                                                
                                                                       ื
                                        ื
                                                         
             ทางรางกาย อารมณ และสงคม เพอคงไวซงภาวะ เปนกระบวนการเพอเสรมสรางความสามารถ
                  
                                  ั
                                                                            ิ
                                               ่
                                                                                      
                                          ี
                                                                            
                            ั
                     ่
                                       ึ
                       ี
               ุ
                     ี
             สขภาพทด การจดการตนเองจงมความจาเปน ในการจัดการตนเอง  เนนการแกปญหาจาก
                                                ํ
                                                   
                                ้
                                                  
               ํ
                                ื
                                                                                     ู
                                                                
                                  ั
                                               ่
                                                          ู
                      
                                                        ั
                                                                                
                     
                                                                            ิ
                                                                                            ิ
                                                            
                                                          
                                                   ั
                                            
                                                                                     
             สาหรับผูปวยโรคไตเรอรงระยะสดทายทีไดรบ ตวผปวยเปนหลก สงเสรมใหความรและเสรม
                                         ุ
                                                                    ั
                                                                        
                                                                           
                                                  ี
                                                                                      
                                                                       ั
                                                                                      ู
                  ั
                                                                     
                                           ่
                                                        ั
                                                                         
             การรกษาโดยการฟอกเลือดดวยเครืองไตเทยม  ทกษะตาง ๆ ใหกบผปวยในสวนทผปวยขาด
                                                                         ู
                                                                                     ่
                                                                                     ี
                                                                                        
             ทมโอกาสเกดภาวะแทรกซอนจากภาวะนาเกนได ทาใหผปวยมความรและทกษะมากขน มทางเลอก
                                                           
                                                    
                                   
                                                              
                                                                                   ้
                       ิ
                                              ํ
                                                        ํ
                                                                                           ื
                                                                 ี
                                                                                      ี
                                              ้
                                                ิ
                                                                           ั
               ่
                                                            ู
               ี
                                                            
                                                                                   ึ
                                                                      ู
                                                                      
                ี
                                                                        ี
                                                                                
                                                                       ี
                                                              ู
                                                       ในการดแลตนเองทดอยางถกตองและเหมาะสม
                                                                          
                                                                       ่
                                                                             ู
                                                                                      
                                                                                         
                                                                                ี
             การประยุกตใชแนวคิดการจัดการตนเองตอ จากการทบทวนงานวิจย  ผเขยนไดขอคนพบ
                                                                              ู
                                                                              
                         
                                                                          ั
                           
                      ิ
                                                                  
                                    ้
                                                                          ื
                                                                                        
                            
                                                                          ่
                                         ี
                                                                                      ุ
             ภาวะนาเกนในผปวยโรคไตเรอรงทไดรบการฟอก ในประเดนตาง  ๆ  เพอนามาประยกตใชใน
                                         ่
                                    ื
                                           
                                       ั
                          
                                            ั
                                                               ็
                                                                                           
                   ้
                   ํ
                          ู
                                                                             ํ
                                                                              ั
                   
             เลอดดวยเครืองไตเทยม                       การจดการตนเองของผปวย ดงน  ้ ี
                                                                         
                                                           ั
                              ี
               ื
                                                                          
                        ่
                                                                         ู
                                               ิ
                                                                                          ู
                                            ั
                                                                                           
                                                                                          
                                                                                 ้
                         ั
                                                                                 ื
                                                                                
                                                                                ู
                     การจดการตนเองเปนความรบผดชอบ             1. การประเมนความรพนฐานของผปวย
                                                                         ิ
                                                                        ั
                                                                     ้
                                                         ่
                                                         ี
             ของผูปวยตอพฤติกรรมของตนเอง  บทบาท เกยวกับโรคไตเรือรง ภาวะแทรกซอน ภาวะ
                        
                    
                  
                                               
                                            ิ
                                                 
                                                  
                                                 ู
               ี
             ทสาคัญของของพยาบาลในการสงเสรมใหผปวย นาเกิน และประเมินพฤติกรรมการจัดการตนเอง
               ่
                                        
                ํ
                                                        ้
                                                        ํ
                                                                       ่
                                                                     ั
                                                                                 ั
                                                                       ี
                                                                 
                                                                ปท 6 ฉบบท 2 (กรกฎาคม – ธนวาคม 2563)  13
                                                                 ่
                                                                 ี
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18