Page 38 - BROJ 51/GODINA II/SARAJEVO 25.2.2016.
P. 38
EKONOMIJA
Bosanskohercegovačka valuta i zahtjev
države za ulazak u EU
HVALI
KONVERTIBILNU
MARKU, DRŽI
SE EURA
Bosna i Hercegovina nije u jednakom položaju s drugim
zemljama koje čekaju članstvo u Evropskoj uniji, pa čak ni s
onima koje su već članice Unije a nisu dio eurozone. Naša je
valuta, za razliku od većine valuta država kandidata, “vezana”
za euro fiksnim tečajem
Piše: Ahmed ŠEČUNOVIĆ
deja o uspostavljanju ekonomske i DUGI PUT DO EURA
monetarne unije u Evropi starija je od Ekonomska i monetarna unija među
pola stoljeća. Ona je izraz vizije politi- glavnim su razlozima evropskih integra-
Ičara koji su još 1952. godine osnovali cija. Želja za užim ekonomskim poveziva-
Evropsko udruženje uglja i čelika. Bel- njem javila se još šezdesetih godina proš-
gija, Njemačka, Francuska, Italija, Luk- log stoljeća, a mnogi ekonomski analitičari
semburg i Holandija udružili su se tada smatraju kako je Evropska unija i danas
radi lakše trgovine ugljem i čelikom, ali prvenstveno ekonomski projekt. Ekonom-
i zbog bržeg uspostavljanja mirovnih od- ske i monetarne integracije nisu novina na
nosa kroz integraciju ovih u ono vrijeme evropskom tlu. Latinska monetarna unija
važnih industrija. između Francuske, Belgije, Švicarske, Ita-
Sljedeći korak integracije bilo je osni- lije i Grčke postojala je od 1865. do 1927.
vanje Evropske ekonomske zajednice i godine. U istom su stoljeću skandinavske
Evropskog udruženja za atomsku energi- zemlje – Švedska, Danska i Norveška –
ju, također pedesetih godina. Veze između formirale skandinavsku monetarnu uni-
evropskih zemalja decenijama su dodatno ju. Njemačke kneževine stvorile su 1834.
jačale, a nakon pada Berlinskog zida 1989. godine veoma uspješnu njemačku mone-
godine stekli su se uvjeti za ostvarenje de- tarnu uniju (ili Zollverein).
cenijskih napora. Evropska unija nastala Uprkos tradiciji, ekonomsko poveziva-
je formalno potpisivanjem Sporazuma u nje evropskih zemalja u dvadesetom sto-
Maastrichtu 1993. godine. Na potpisiva- ljeću nije bilo jednostavan proces. Stanje
nju je bilo šest zemalja više nego prilikom na tržištu valuta sredinom prošlog stoljeća
potpisivanja ugovora o Udruženju uglja obilježeno je pokušajem uspostave stabil-
i čelika. A Evropska unija trenutno ima nog globalnog sistema u kojem su valute
dvadeset osam članica. trebale biti vezane za zlato, tzv. Bretton
38 25/2/2016 STAV
