Page 61 - STAV broj 407

im isti, u Argentinu su stigli uglavnom iz Želju da evropski migranti stignu i očiste Eminu Arslanu, 1910. godine su “80% sirij-
istih zemalja i iz sličnih razloga i uglav- Argentinu od njenih “zaostalih” ljudi javno ske zajednice bili kršćani, 15% muslimani,
nom tokom turbulentnih posljednjih dana su iskazivali i drugi argentinski zvaničnici a 5% Jevreji”. Štaviše, u godinama koje su
Osmanskog Carstva ili zbog represije fran- koji su sanjali o dolasku Anglosaksonaca i prethodile Prvom svjetskom ratu “musli-
cuskih i britanskih kolonijalnih vlasti to- Nordijaca, a ne Španaca i Italijana, Arapa mani su činili otprilike 40% migranata koji
kom 19. stoljeća. ili Jevreja. Otvoreni rasizam bio je dijelom su odlazili iz Tripolija (provincija Bejrut),
Prema nekim procjenama, oko četiri Argentinskog ustava, gdje je stajalo kako će a 1913. činili su 35% emigranata koji su
miliona Argentinaca arapskog je porije- “Savezna vlada podržavati evropsku imigra- napuštali guvernat Jeruzalema”.
kla, većina njih su kršćani, dok muslima- ciju”. Takva su razmišljanja oblikovala stavo- Već 1913. godine muslimani su činili
na ima između 500 i 800 hiljada. Arapske ve prema migrantima, osnažen je diskurs da 40% “migranata koji dolaze iz Velike Sirije”
imigrantske porodice u Latinskoj Americi su neevropski migranti inferiorni i bolesni i u Buenos Airesu, što je “dovelo do osnivanja
dale su predsjednike Ekvadora i Argentine, da je njihovo prisustvo kontaminirajuće za Islamskog društva 1910. godine”. Treći val
najbogatijeg čovjeka u Meksiku i brojne zemlju. Takvi stavovi preovladavali su kroz doseljavanja “započeo je 1931. i trajao do
zvijezde poput glumaca i pjevačica. Aktu- kasno devetnaesto i rano dvadeseto stoljeće. 1950-ih; tokom tog razdoblja stiglo je više
elni predsjednik Salvadora Nayib Bukele Prvi arapski migranti počeli su doselja- Palestinaca”. Posljednji veći migrantski val
palestinskog je porijekla, a prije njega je vati u Argentinu oko 1860. godine i većina ih dogodio se 1980-ih kao rezultat libanskog
isto pošlo za rukom još jednom političaru se nastanila u Sjedinjenim Državama, Bra- građanskog rata.
arapskog porijekla, Eliasu Antoniju Saci, zilu, Argentini i Čileu. Arapi koji su stigli
koji je pobijedio na izborima 2004. godi- u Argentinu došli su iz tadašnje provincije DŽAMIJE BUENOS AIRESA
ne. U Hondurasu je predsjednik bio Carlos Velike Sirije pod osmanskom vlašću, danas Još 1872. službenik Centralne uselje-
Flores Facussé (1998–2002), a u Kolumbiji su to države Sirija, Liban, Palestina, Izra- ničke komisije spominje dolazak četvori-
Julio César Turbay (1978–1982). Ukupno el i dijelovi Jordana. Budući da su mnogi ce “Turaka”. Sljedeće godine bit će ih 23,
je jedanaest južnoameričkih predsjednika Arapi došli u Argentinu iz Osmanskog Car- a sljedeće osam. Godine 1899. u zapisima
država arapskog porijekla. stva i imali su turske putne isprave, dobili će se pojaviti naziv “Arap”, a tek 1920. ra-
Arapskog su porijekla i, naprimjer, bra- su naziv “Turco”, odnosno Turčin, i taj je zlika između Turaka, Sirijaca, Arapa ili Li-
zilski pisci Raduan Nassar i Milton Hatoum, naziv korišten za muslimanske Arape, kr- banaca. Tada su se u službenim zapisima
zatim argentinski glumac Ricardo Darín, šćanske Arape čak i za neke Jevreje. Izraz izmjenjivala imena “Turci”, “Arapi”, “Siri-
meksička glumica Salma Hayek i kolum- je označavao geografsko porijeklo, ali je u jci” ili čak “Muslimani”. Prema službenim
bijska pjevačica Shakira. Meksikanac Car- isto vrijeme bio i pogrdan. podacima, između 1850. i 1950. oko 108.000
los Slim, donedavno najbogatiji čovjek na Prvi val useljavanja u Argentinu je doveo imigranata s Bliskog istoka stiglo je u Ar-
svijetu, sin je libanskih doseljenika. uglavnom kršćanske Arape. Neki histori- gentinu, a prema popisu iz 1914. godine,
Danas na prostorima Južne Amerike čari tvrde da su oni bježali u Argentinu od od ukupno 15.893.827 stanovnika, 18.764 se
živi oko 17 miliona Arapa i njihovih po- progona koji su “započeli 1850-ih i doveli izjasnilo da ispovijeda muslimansku vjeru.
tomaka. No, svi Arapi nisu muslimani, do masakra velikog broja kršćana u Dama- U 1960. godini, posljednjem popisu koji je
njih je u toj regiji oko šest miliona. Važno sku 1860. godine”. U drugom je valu doš- bilježio vjeroispovijest popisanih, od uku-
je naglasiti da je to broj koji je prije neko- lo do većeg broja Arapa koji su emigrira- pno 17.879.969 stanovnika, bilo je 14.262
liko godina objavila Islamska organizaci- li u Ameriku, neposredno nakon raspada deklariranih Muslimana.
ja za Latinsku Ameriku (OIAL) te da je u Osmanskog Carstva i radilo se uglavnom Gotovo svi se slažu da su se arapski mi-
međuvremenu vjerovatno izmijenjen, oko o sirijsko-libanskim Arapima. Prema po- granti brzo “izmiješali”, što je dovelo do
dva posto od ukupnog broja stanovnika. dacima argentinskih hroničara “između pada broja članova u njihovim zajednica-
Postoje također i mnoge džamije i kultur- 1887. i 1913. godine, usred poplave evrop- ma. Od ovih migranata muslimani su bili
ni centri diljem Argentine, mada treba na- skih imigranata, otprilike 131.000 Arapa najvjerniji svojim zajednicama. Međutim,
glasiti kako brojni argentinski muslimani stiglo je u Argentinu”. kao i ostali arapski migranti, muslimani
svoju vjeru još uvijek drže u tajnosti iako Prema prvom generalnom konzulu su se također brzo asimilirali. U drugoj ge-
je islam prihvaćen u Argentini kao religi- Osmanskog Carstva u Buenos Airesu, emiru neraciji argentinskih muslimana, njih 62
ja i nema ništa neobično biti musliman u
argentinskom društvu.

“PROČIŠĆAVANJE ZEMLJE”
Argentina je u devetnaestom stoljeću
otvorila vrata masovnoj migraciji s ciljem
“civiliziranja” zemlje. Uvjerenje da će evrop-
ski migranti “pročistiti” zemlju i “stati na
kraj “barbarizmu nepristojne gaučo kultu-
re u ovoj novoj zemlji” objavio je tadašnji
predsjednik Sarmiento, koji je na dužno-
sti bio između 1868. i 1874. godine. On je
tada otišao tako daleko da je gauče upore-
dio s beduinima i kazao: “Ranč je trgovina.
Gaučo je beduin. Konj je deva. La Rioja je
Palestina. Argentina je Azija i njen vođa je
Muhamed od pampasa.” Poređenja gauča s
beduinima pokazuju tadašnje predrasude
argentinskih zvaničnika o Orijentu, mje-
stu koje je monolitno, zaostalo i statično. Dženaza Carlosa Menema

STAV 23/12/2022 61