Page 78 - STAV broj 356 - 357
P. 78
DRUŠTVO
Stoljeća otvorenosti i tolerancije
KAKO SU MUSLIMANI
SPASILI SEFARDE
PIRINEJA OD POGROMA
Jevreji su Pirinejski poluotok zvali Sepharad i zato je taj poluotok i
dao zajedničko ime Jevrejima koji su protjerani s te teritorije 1492.
Piše: Damir Hadžić godine. Spas su našli u muslimanskim zemljama Mediterana, gdje su
postali liječnici, zanatlije, apotekari, bankari... Rafael M. Girón Pascual,
profesor Univerziteta u Cordobi, istražio je njihov uzbudljivi put.
zmeđu četrnaestog i šesnaestog stolje- drugih evropskih zemalja, poput Francu- Ove srednjovjekovne deportacije
ća stotine hiljada ljudi jevrejskog pori- ske, Engleske, Welsa... formirale su dvije velike jevrejske gru-
jekla bilo je prisiljeno napustiti zemlju Tada Sepharad, kako su nazivali današnju pe koje traju do danas. S jedne strane
Iu kojoj su stoljećima živjeli – Pirinejski Španiju i Portugal, nije bio njihovo jedino Sefardi, čiji je jezik judeo-španski ili la-
poluotok. Raspršili su se na sve četiri stra- odredište jer je i ondašnja kraljevina Polj- dino, dijalekt srednjovjekovnog kastilj-
ne svijeta. Mnogi od njih bili su potomci ska također primala Jevreje iz ovih dijelova skog španskog s utjecajima hebrejskog,
jednom već protjeranih Jevreja koji su se Evrope. Tamo su se Jevreji pridružili suna- italijanskog, bosanskog i turskog, s dru-
između 12. i 14. stoljeća naselili u pirinej- rodnjacima protjeranim iz Austrije, Mađar- ge strane Aškenazi, koji govore jidiš, di-
skim kraljevstvima nakon protjerivanja iz ske, Litvanije pa čak i s Krima. jalekt srednjovjekovnog njemačkog pod
78 31/12/2021 STAV