Page 80 - STAV broj 356 - 357

DRUŠTVO

vrlo aktivni u traganju za novim komerci- pogroma u 14. stoljeću, iako
jalnim i produktivnim tehnikama kao što su je praktički uništen nakon
tkalački stan za svilu i vunu ili rad s kožom. pokolja Jevreja 1465. go-
Sefardska dijaspora favorizirala je prvi oblik dine, nakon pada sultana
globalizacije, tehnološku modernizaciju i iz dinastije Meriní, koji
razvoj kapitalističkog sistema. su bili zaštitnici Jevreja.
Tada su se mnogi
SEFARDI IZ FEZA Sefardi vratili u Kasti- moreuza. Neki su otišli
Obalsko područje Maroka, Alžira i Tunisa lju, ali su se trideset godi- u Cádiz i Jerez, gdje su
bilo je, uz Portugal, glavno odredište Jevreja na kasnije, kada je nastalo postali istaknuti trgovci, a
koji su pobjegli od pokolja 1391. godine i od potpuno protjerivanje 1492. iz jedne takve porodice po-
tada ne prestaje primati brojne kontingente godine, vratili u Fez. Ovaj put tječe i osvajač Filipina Esteban
Jevreja i jevrejskih preobraćenika. Tamo su grad nije mogao asimilirati 20.000 Rodríguez de Figueroa.
se, na mjestima poput Feza, megorašimi ili Jevreja, putovanje između obale i grada bilo Trgovci, lihvari, poreznici i tkalci, Sefardi
prognanici s poluotoka spojili s tošavimima je otežano pljačkama i ubistvima lokalnog iz Feza također su bili liječnici, prevoditelji,
ili stanovnicima, drevnim berberskim Jevre- stanovništva, a već je tada u Fezu većina Je- diplomate i savjetnici sultanima Maroka. Ali
jima. Nekoliko stoljeća obje su skupine imale vreja bila prisiljena boraviti u svojevrsnim ako se jedan obrt ističe, to je zlatarski zanat.
različita mjesta štovanja i pokopa, sve dok izbjegličkim logorima na periferiji grada. Sefardi su u Fez donijeli tehniku predenja

konačno nisu prevladali ladino i srednjovje- Velik broj njih odlučio se vratiti u Kastilju, zlata ili srebra (sqalli) korištenu u Kastilji i
kovni španski obredi i tradicije. Glavne za- a na povratku su se pokrstili u sjevernoafrič- opskrbljivali zlatnim koncem druge jevrej-
jednice koje su osnovali Sefardi u sjevernoj kim gradovima koje je držao Portugal: Asi- ske zanatlije.
Africi bile su Fez, Debdou i Oran. Mellah ili lahu, Tangieru i Ceuti, preuzevši portugal- U prvoj polovini 16. stoljeća pod sultani-
jevrejski kvart Feza primao je izbjeglice od ska prezimena prije prelaska Gibraltarskog ma iz dinastije Wattasída cvjetala je trgovina

80 31/12/2021 STAV