Page 12 - STAV broj 338

POLITIKA

Piše: Dean DŽEBIĆ

rošle godine ugostio sam nekoli-
ko migranata koji su, tražeći ne-
što hrane i vode, pokušavali pre-
P živjeti krajišku ljetnu žegu. Kroz
razgovor s njima, predstavili su se kao Af-
ganistanci iz etničke grupe Tadžika. Ne
mogavši se suzdržati, upitah ih što misle
o Ahmedu Shahu Massoudu. Na njihovim
tamnim licima svezali su se sjetni osmijesi
starijih iz grupe, dok su mlađi kimnuli gla-
vom sjetivši se sudbine najvećeg mudžahe-
dinskog vojskovođe. Danas, čisto sumnjam
da bi se bilo koji Afganistanac što se kreće
po “balkanskoj ruti” sa sjetom osvrnuo na
talibansku huntu koja je preuzela (ali ne
cijeli) Afganistan. Nažalost, danas se o Af-
ganistanu po pojedinim kuloarima na Fa-
cebooku svesrdno daje potpora talibanima
kao “oslobodiocima od američke imperija- Propuštena šansa za Afganistan
lističke čizme”, međutim, stvarnost i činje-
nično stanje uslovljeno historijskim silni-
cama dijametralno se razlikuje. AHMAD SHAH
Sastavljen od mnogo etničkih grupa (Pa-
štuna, Tadžika, Uzbeka, Baludža, Farsija,
Hazara, Kurda...), Afganistan je plemenska
država čije se prvo mjesto na listi nestabilnih
država (engl. fragile states) pa i propalih drža- MASSOUD
va (engl. failed states) teško može prestići. S
geopolitičkog aspekta, na Afganistan treba
i naprsne kohezije koja se stvara kod svih LAV OD
gledati kao na “mehki trbuh” Azije, koji je
kroz svoju burnu historiju imao ulogu lo-
mitelja zuba vanjskih agresora. Međutim,
ono što svi zaboravljaju jeste imunitet krda
a počinje nacionalno-odbrambeni čiji značaj PANJSHIRA
etničkih grupa u Afganistanu onda kada im
zajedničku državu napadne inostrani agre-
sor. Kada inostrani okupator krene u po-
hod na Afganistan, plemenski ratovi staju,

prevazilazi feudalne pohode etničkih grupa.
I upravo je to formula neosvojivosti Afgani- Rođeno ime vojskovođe jeste Ahmad Shah, a zbog svojih postignuća,
stana, a koja u kombinaciji s teško premo-
stivom konfiguracijom terena za savremenu bit će poznatiji pod nadimkom Massoud (Hrabri), dok će ga njegovi
borbenu tehniku stvara pravi pakao vojnim sunarodnici prozvati “Lavom od Panjshira”. Tokom studija prvi put
stratezima svakog ranga i obrazovnog kova.
Upravo u tim vrletnim pejzažima afga- dolazi u dodir sa sljedbenicima i učenjima Burhanuddina Rabbanija,
nistanske provincije Panjshir rođen je rat-
nik bez presedana u nacionalnoj historiji iako neće prihvatiti Rabbanijevo ekstremističko učenje, već će se
Afganistana, a činjenica da je poveo vojsku vratiti sufijsko-sunitskim učenjima koja su prakticirana u njegovoj
kao maloljetnik protiv plemenskih saveza
svrstava ga u viteški red vojskovođa islama porodici, ali će poznanstvo s Burhanuddinom Rabbanijem i kasnije
kao što su Halid ibn Velid, Sallahudin Ejjubi Gulbuddinom Hekmatyarom uveliko odrediti Massouda kao jednog
i mnogi drugi. U biti, generacijski je nemo-
guće roditi se u Afganistanu i pritom zaobići od trojice budućih vođa gerilskih trupa koji će u borbi protiv Sovjeta
barem jednu veliku invaziju, pri čemu je kao biti objedinjeni pod imenom “mudžahedini”, odnosno Božiji ratnici. U
prema nekim nedokučivim pravilima vojne
nauke pobjeda rezervirana uvijek braniocima. dolini Panjshir, tamo gdje nikada nije stupila talibanska noga, danas
pokret otpora vodi niko drugi nego sin “Lava iz doline Panjshir”.
SIN PLANINA I DOLINE PANJSHIR
Oko glavnog grada Kabula pružaju Mladi Ahmad Massoud okupio je oko sebe značajne snage
se planinski vijenci Koh-e Shirdarwaza i
Koh-e Asamai, a ko kontrolira vrhove ovih mudžahedinskih odreda i drži snažna uporišta u dolini Panjshir.

12 27/8/2021 STAV