Page 77 - STAV broj 325
P. 77
mekanim pastelom. Takva je, uostalom, i
razigrana sintaksa, nesputana “terorom”
kanona. U tom smislu, sa svakom novom
rečenicom otkrivamo i zavidnu tehničku
vještinu autora. Zijad Konjić, dakle, sa-
mosvojan je, talentiran pripovjedač koji
posjeduje izuzetnu pronicljivost i viziju
sopstvenog etnikuma ponešto drukčiju
od aktualnih stereotipa. Ta i takva vizija
vlastitu snagu crpi iz dramatične razlike
između ideala i fakata, snova i stvarno-
sti ljudske egzistencije. Romanom Ze-
mlja rajske djece, dakle, kreće zamašno
uranjanje u bosanski vilajet, u njegove
protivnosti, njegove mentalitete, tradi-
cije, mržnje i ljubavi, tamnine i tajne,
svjetla i ozračja, orijentalnu čarovitost
i začudnost, da bi se u finalu romana,
u želji da se do kraja, nemilosno, bes-
poštedno jasno, “smrtonosno istinito”
pronikne u suštastva zavičaja, odnosa u
njemu i prema njemu, tretiralo vrijeme
pred sami rat u Koraju, odnosno među-
nacionalni sukob na poprištu historije
kao živog procesa, a tretiran kao ispit
elementarne čovječnosti.
Posebno zanimljiv i možda najupečat-
ljiviji segment ovog romana jesu ženski
likovi. To su fino iznijansirani, uvjerljivi
karakteri u svakidašnjim, ali opet teškim i
kompliciranim životnim situacijama. Nji-
hova kompleksnost ogleda se u tome što
su smješteni u dešavanja koja su moguća
i učestala u realnom svijetu. Samim tim
možemo sagledavati njihove postupke i
danas kao i prije, recimo, četrdeset godi-
na. Žene su okarakterizirane kao jake lič-
nosti jer u životu uglavnom bivaju žrtve,
a opet vjeru i ljubav ne napuštaju, one su
im pokretački imperativ. Potrebno je na-
glasiti da svaka od njih ima veoma bitnu
ulogu jer je svaka od njih priča za sebe,
povezana s činjenicom da se mentalna
stabilnost i snaga ne može mjeriti fizič-
kom. Životna putovanja ženskih likova
u romanu Zemlja rajske djece obojena su
šarenilom neshvaćenosti i težinom svog
bivstva, boli koju nosi proces odrastanja
i prihvatanje vlastitog identiteta; mračne
Romanom “Zemlja rajske djece”, dakle, kreće zamašno strane emocionalne neuravnoteženosti,
socijalne izoliranosti i propitivanje egzi-
uranjanje u bosanski vilajet, u njegove protivnosti, stencijalizma u “nepodnošljivoj lahkoći
njegove mentalitete, tradicije, mržnje i ljubavi, tamnine i postojanja”.
Posebna vrijednost ove knjige jeste
tajne, svjetla i ozračja, orijentalnu čarovitost i začudnost, jezik, lijepi izvorni bosanski jezik prepun
idioma, specifičnih fraza, kulturoloških
da bi se u finalu romana, u želji da se do kraja, određujućih izraza te odomaćenih ori-
nemilosno, bespoštedno jasno, “smrtonosno istinito” jentalizama. U jeziku se odražava sve-
ukupna kultura, duhovnost, mentalitet
pronikne u suštastva zavičaja, odnosa u njemu i prema i način shvatanja života i svijeta, nade i
njemu, tretiralo vrijeme pred sami rat u Koraju, odnosno pravde, strahova i težnji cijelog jednog
kolektiviteta, pa stoga ovu knjigu može-
međunacionalni sukob na poprištu historije kao živog mo tretirati kao još jedan bitan doprinos
ukupnoj trajnoj afirmaciji bosanskoga
procesa, a tretiran kao ispit elementarne čovječnosti. jezika. n
STAV 28/5/2021 77
