Page 38 - STAV broj 324
P. 38
SLOBODA PALESTINI
Zavadi pa bježi
BRITANSKA POLITIKA
KORIJEN JE NESREĆE
PALESTINSKOG NARODA
Britanija je iza sebe ostavila dvije zajednice u ogorčenom, čini
se vječnom sporu. Britansko mandatno razdoblje u Palestini bilo
je okidač kojim je pokrenuto dugo razdoblje arapsko-izraelskog
Piše: Nedim HASIĆ sukoba. Čuveni je magazin History Today u nekoliko članaka,
koje potpisuju akademski autoriteti, analizirao britansku ulogu
u nastanku i razvoju jevrejske države na tlu Palestine.
evant, Bliski istok, arapski svijet, Ono što je uslijedilo podudaralo se s ra- u regiji naširoko istraživali, i još to čine
kako god ga nazvali, stoljećima stom političkog cionizma, stimulirajući brojni historičari.
je žarište sukoba zapadnih kul- ozračje naklonjeno jevrejskim nacional- Prvi svjetski rat ubrzao je osmansko pro-
Lturnih, političkih i ekonomskih nim težnjama. padanje, što je dovelo ne samo do Balfourove
interesa. Ta se tradicija proteže sve do Paralelno s tim smjerom odvijala se deklaracije 1917. i britanskog mandata za
križarskih ratova, iako je svoj moderni i realpolitika koja je pratila propadanje upravljanje Palestinom već i do nastanka
oblik dobila sredinom 19. stoljeća, na- Osmanskog Carstva. Političke turbulen- monarhija podržanih od Zapada u Siriji,
kon što je kombinacija biblijske nauke cije u Egiptu i Suecki kanal potakle su Iraku i Transjordaniji (Saudijska Arabija
i arheoloških iskopavanja rasplamsala Britaniju da tamo preuzme proaktivniju već je otišla drugim putem). Pojačavala su
obnovljenu fascinaciju Svetom zemljom. ulogu od 1880-ih, a britansko su prisustvo se žestoka rivalstva među zapadnim silama,
38 21/5/2021 STAV