Page 74 - STAV broj 239

KULTURA

Serijal kritika kultnih bosanskohercegovačkih filmova (8)
“SAVRŠENI KRUG”

Savršeni krug, 1997. godina, drama / ratni, trajanje: 110 minuta;
režija: Ademir Kenović; scenarij: Abdulah Sidran, Ademir Kenović,
Pjer Žalica; produkcija: Sylvain Bursztejn, Dana Rotberg, Peter van
Piše: Mirza SKENDERAGIĆ
Vogelpoel; muzika: Esad Arnautalić, Ranko Rihtman; scenografija:
Kemal Hrustanović; igraju: Mustafa Nadarević, Almedin Leleta,

Almir Podgorica, Jasna Diklić, Josip Pejaković...

nimljen 1997. godine kao prvi (Almedin Leleta), koji, bježeći od nemilo- mračni humor, ironične situacije iz svakod-
postratni bosanskohercegovač- srdnog četničkog odreda sa sela, dolaze u nevnog života... Kao još jednu odrednicu
ki filmski projekt, Savršeni krug razoreni grad i završavaju u stanu pjesnika Sidranovog autorskog senzibiliteta, potreb-
S(1997) režisera Ademira Kenovića Hamze (Mustafa Nadarević). Istovremeno, no je navesti i prikaz svijeta rascijepljen na
i scenariste Abdulaha Sidrana predstavlja u gradu situacija nije ništa bolja, što nago- dva pogleda, onaj djece i onaj odraslih. U
ostvarenje koje najistinitije prikazuje sve vještava scena s dolaskom cisterne s vodom Savršenog krugu ovaj postupak još je izra-
strahote koje su građani Sarajeva osjetili koju žedni građani nisu u stanju raspodi- ženiji i suptilnije sjedinjeniji, te je s jedne
na svojoj koži tokom najduže opsade jed- jeliti te nastaje apsolutni haos čiji vrhunac strane prikaz rata stvoren iz perspektive
nog glavnog grada u historiji čovječanstva, označava granata koja pada u blizini. Dok pjesnika i njegove poezije, a s druge je on
od puna 44 mjeseca. I toliko godina poslije, njihova kćerka Miranda (Mirela Lambić) oživljen očima nevine djece koja tek uče
Savršeni krug i dalje je najuvjerljiviji naslov čeka na svoj red za vodu, Hamza i njegova razlikovati dobro od lošeg.
u bosanskohercegovačkoj kinematografi- supruga, koju igra Jasna Diklić, vode ra- Film otvara scena sna na groblju stvo-
ji koji se bavi prikazom života u Sarajevu spravu o ostanku i odlasku iz zemlje. Ne- rena u gotovo realističnom ozračju, ni po
tokom trajanja rata u Bosni i Hercegovini. pisano pravilo pokazuje se istinitim – iza čemu različita od onoga što su građani Sa-
Prije svega, zahvaljujući autentičnosti priče prve pada druga granata, a nakon zagrljaja rajeva proživljavali u stvarnosti. Ipak, dok
koju je scenarista Sidran zaista proživio, a Hamze i Mirande u gomili okruženoj di- Hamza visi obješen o jedno stablo na gro-
koju su glumci iznijeli krajnje realistično i mom režiser radnju prebacuje na odlazak blju, iz offa dopire njegov glas koji recitira
emotivno, te zbog činjenice da je film sni- Hamzine porodice i hiljade drugih građa- pjesmu Mora Abdulaha Sidrana, u kojoj on
man netom poslije okončanja rata (februar na Sarajeva. Međutim, na povratku Hamzu opisuje susret s majkom u snu, u kojem,
– maj 1996) na lokacijama u porušenom i u stanu dočekuju novi ukućani, snalažljivi “glasom koga nema, u jeziku koga nema,
zapaljenom Sarajevu, dok su probna snima- i simpatični Adis te gluhonijemi, ali inte- o kući koju nema, on pjeva svoju pjesmu”.
nja i audicije održane tokom same opsade. ligentni Kerim, koji pri bijegu od sigurne Upravo tekst ove pjesme, popraćen nadre-
Ipak, filmu Ademira Kenovića nedostaje smrti nisu uspjeli pronaći jedinu osobu alnim prizorom u kojem starija žena / maj-
autentičniji autorski filmski izražaj koji koju u gradu poznaju – tetku Ajšu. Igrom ka posmatra svog obješenog sina / Hamzu
bi istinitu životnu priču učinio univerzal- sudbine koju je kreirao okrutni rat ovaj tro- otvorenih očiju, nagovještava svijet koji će
nijom te koji ne bi dopustio da sadržaj do- jac postaje nova porodica koja će zajedno nalikovati na noćnu moru, u kojoj će lju-
minira nad formom, dok je s nešto manje pokušati preživjeti u opkoljenom gradu. di unaprijed osuđeni na smrt pokušavati
uspješnosti realiziran i tehnički segment Kao i svako filmsko ostvarenje za koje preživjeti i zapjevati svoju pjesmu. Nasu-
filma, što je svakako razumljivo s obzirom scenarij potpisuje Abdulah Sidran, Savršeni prot ovome, nevini je dječiji pogled koji
na apsolutno uništenu kinematografiju. krug karakteriziraju detaljno osmišljen na- će uprkos paklu rata pokušavati odsanjati
rativ, autentičnost dijaloga, emotivni likovi, svoj san, na moru, uz pjesmu i s psom koji
IZA PRVE UVIJEK PADA DRUGA
Dakle, film koji je 1997. osvojio nagra-
du “François Chalais” Filmskog festivala u
Cannesu prikazuje život u opkoljenom Sa-
rajevu u jednoj postapokaliptičkoj atmos-
feri (scenografija Kemal Hrustanović) čije
su ulice ograđene barikadama, uništenim
tramvajima, uz konstantnu prijetnju smr-
ti od snajpera i bjesomučno granatiranje,
gdje je život sveden na borbu za osnovne
životne potrebe – vodu, hranu, električnu
energiju, odjeću...
Glavni protagonisti ovog ostvarenja
dvojica su dječaka, sedmogodišnji Kerim
(Almir Podgorica) i devetogodišnji Adis

74 3/10/2019 STAV