Page 72 - STAV broj 167
P. 72
kultura
iz vremena srednjovjekovne Bosne te su u sastav srednjovjekovne bosanske drža- STAV: Prema rezultatima ranijih istraži-
za ozbiljnije bavljenje ovom problema- ve. Radilo se o transferu kulturološkog vanja, bračne veze vladara, vlastelina i
tikom iznimno važni arhivi susjednih obrasca koji je kreiran u Bosni. Stećci princeza iz bosanske države uspostav-
država od kojih prednjače arhivi u Du- su kroz naučne pristupe u evropskim i ljene su s velikim brojem zemalja poput
brovniku, Veneciji, Budimpešti, Zadru, svjetskim okvirima neosporno prepoznati Srbije, Ugarske, Bugarske, Bizanta, Nje-
Kotoru i Napulju. Neobjavljeni izvori iz kao baština srednjovjekovne Bosne. Uvr- mačke i Firence. U fokusu Vašeg izla-
srednjeg vijeka pisani latinskim i itali- štavanje stećaka na UNESCO-ovu Listu ganja na naučnom skupu “Bosna i nje-
janskim jezikom predstavljaju izuzetno kulturne baštine predstavlja najviše pri- ni susjedi u srednjem vijeku” prikazane
težak materijal za čitanje, prevođenje i znanje za ovaj kulturni fenomen. Pored su bračne veze Bosanskog kraljevstva i
razumijevanje. Povećanje dostupnosti obimne naučne literature, stećci nisu do Srpske despotovine u 15. stoljeću. Ka-
ovog izvornog materijala moguće je samo kraja istraženi i u okviru te teme nudi kva je bila politička pozadina tih veza?
posredstvom sistematskog publiciranja se prostor za daljnja interdisciplinarna DEDIĆ: Tokom 15. stoljeća došlo je do
arhivskih ispisa. istraživanja. Također je veoma važno i uspostavljanja više bračnih veza koje
STAV: Šta je danas s naslijeđem sred- pitanje našeg današnjeg odnosa prema su se direktno odrazile i na političke
njovjekovne Bosne? Kako gledate na stećcima, te očuvanje i restauracija ste- odnose Bosanskog kraljevstva i Srpske
činjenicu da su stećci uvršteni na UNES- ćaka čiji je broj iz dana u dan sve manji. despotovine. Ova linija podrazumijeva
CO-ovu Listu kulturne baštine kao “za- STAV: Kako ocjenjujete projekte “Mla- udaju nekoliko princeza sa srpskog vla-
jednička baština” Bosne i Hercegovine, dinske knjige” koji se tiču srednjovje- darskog dvora za bosanske prinčeve i vla-
Srbije, Hrvatske i Crne Gore? kovne Bosne? steline, ali isto tako i one brakove koji
DEDIĆ: Važno je imati na umu to da je DEDIĆ: Projekti “Mladinske knjige” su osmišljeni i realizirani kao direktna
bosanska država u srednjem vijeku uče- koji su realizirani proteklih godina i koji posljedica političkih odnosa ovih dviju
stalo mijenjala svoje granice. Dok je u pr- će, prema njihovim najavama, biti reali- zemalja. Pored toga, u domenu ove teme
vobitnoj fazi svog razvoja ona zauzimala zirani ove godine predstavljaju pozitivan svrstavaju se i veze princeza iz Despoto-
samo prostor današnje centralne Bosne, iskorak u približavanju i razumijevanju vine s bosanskim dvorovima. Rezultati
u periodu kasnog srednjovjekovlja Bosna prilika u srednjovjekovnoj Bosni. Te će istraživanja ukazuju kako su se na bo-
se protezala na veće teritorijalne okvire publikacije biti zanimljive i široj čitalač- sanskim dvorovima u 15. stoljeću nala-
nego današnja Bosna i Hercegovina. Zato koj publici. Njihovi su autori profesori zile srpske princeze Jelena Lazarević i
se dio materijalnih ostataka danas nalazi u s Filozofskog fakulteta u Sarajevu čija Jelena (nazivana i Mara) Branković, te
granicama susjednih zemalja. Pored toga, su naučna dostignuća priznata u evrop- kako je učestalo u Bosni boravila i Oli-
bitno je naglasiti kako je praksa izrade skoj historiografiji. S ovim projektima vera, kćer kneza Lazara i sestra despota
i podizanja stećaka prakticirana i u po- postavljeni su novi standardi u prezen- Stefana. Najupečatljivija bračna veza iz-
graničnim dijelovima susjednih zemalja, taciji historije ovog doba koji idu ukorak među dvorova u Bosni i Srbiji ostvare-
odnosno na prostorima koji nisu ulazili s evropskom izdavačkom produkcijom. na je kroz prizmu bračnog ugovora bo-
sanskog princa i prijestolonasljednika
Srednjovjekovna epoha
period je u kojem
su kreirani embrioni
državnih organizama
na području Evrope,
te su ove države u
toku srednjeg vijeka
i kasnijeg perioda
doživljavale daljnji
razvoj i transformaciju.
Zbog te činjenice, ovaj
je period iz današnje
perspektive iznimno
osjetljivo područje
za istraživanje i
rekonstrukciju događaja.
Ustanovljivanje istine o
ovom periodu problem
je s kojim se susreću
brojni narodi u Evropi
i taj je proces i dalje
aktuelan
72 17/5/2018 STAV
