Page 70 - STAV broj 317

KULTURA

kao da se ne sjeća, ili nečim nije zado- Trajanje – to je cilj ka kome je usmjeren napor pjesnika.
voljan, pa zastaje, mršti se, ali ništa ne
precrtava... Zuri u strop, blijed je, opru- Vrijeme koje teče trajna je prijetnja, neizbježni usud.
žen kao mrtav...” Kako ne isteći s vremenom bez ostatka – to je ne samo
Eminentna književna kritičarka Lji-
ljana Šop u pogovoru bilježi: “Smatram pitanje koje neprestano ponavljaju ovi stihovi već i jedan
da je poema Sa pjesnikova odra jedan od
vrhunaca refleksivne poezije na ovim od osnovnih poticaja za njihovo stvaranje.
prostorima uopšte, te da širinom pogleda
i maestralnom realizacijom prevazilazi
intimnu dramu i autobiografsku ispo- kojoj se ovaj jezik ispisuje. Političnost disperzivno, neuhvatljivo oblikovanje
vest pojedinca suočenog sa sopstvenom poezije najintenzivnija je na ivici poe- subjekta, u većoj ili manjoj mjeri, spe-
smrću u moru drugih smrti na početku zije, na rubu jezika. Poema Dan držav- cifičnost je svake poeme u ovoj knjizi.
Prvog svetskog rata. Koliko god bila i nosti, usuđujem se reći, nastala je na Međutim, od oblikovanja identiteta čini
primer bez presedana empatije za tra- rubu ljudskog društva, iz pozicije “izvan se da je važnija činjenica uspostavljanja
gičnu ljudsku i pesničku sudbinu Muse igre”, u kojoj nismo političke životinje jedne prešutne aksiologije u kojoj je
Ćazima Ćatića (1878–1915), ova poema već braća pasa, kako bi rekao Pazolini. prevaziđena nacionalna, vjerska, ideo-
je i šira slika svetske kataklizme pokre- Ovo je poezija koja rimu, metar i loška, pa čak i polna mjera identiteta i
nute atentatom u Sarajevu, što dovodi u njegovu cezuru upotrebljava na takav gdje neprestano prisustvujemo jednako
pitanje i sudbinu Bosne. Istorijski kon- način da ih napuni psihološkim sadr- koliko latentnom, toliko i manifestnom
tekst umrežava se u sve što će doneti žajem, i to tako da u njihovoj podlozi trijumfu estetske, umjetničke, poetske,
kraj dvadesetog veka kao posledicu, a ozvuči tradiciju a da pri tom pjesnički tekstualne uvjetovanosti (lirskog) subjek-
lično i opšte se dramatično prožimaju.” senzibilitet ne bude tradicionalan, nego ta. U tome se i sastoji vrlo bitna, posto-
Završna poema Dan državnosti dovr- svoj, univerzalan i svevremeni. U tom jana semantička napetost ovih poema:
šava kružnicu započetu u poemi Tačka. se senzibilitetu ogleda svakodnevica, ali odgovoriti gdje leži identitet bića: u eg-
Ironijski jezik ove poeme pomno seci- ne u jednoj, nego u trovremenoj dimen- zistencijalnom svijetu, u svijetu čula, ili
ra aktuelno stanje društvene svijesti. ziji u kojoj se u cjelinu stapaju prošlost, u tekstu (knjigama, znanju, spoznajama),
Njezina političnost događa se u njenom sadašnjost i budućnost. metafizici i imaginaciji. U tom smislu,
probijanju kroz vlastitu afaziju (afazi- U ovoj knjizi mogu se sagledati svi fascinantno je što Amir Brka uspijeva
ja je gubitak ili poremećaj već stečenih elementi poetike koja je postala konti- izgraditi subjekt preobrazivog, istovre-
jezičkih sposobnosti prouzrokovan po- nuum estetske arheologije kojom (se) meno i mnogostrukog identiteta, koji
vredom na mozgu). Jer poezija je jezik nastoji sačuvati izvorna slika vlastitog biva dokučiv tek onima koji posjeduju
koji je kidanje jezika. Kidanje jezika duhovnog prostora i grada-zavičaja-do- sličnu širinu ili spremnost da pogleda-
koje tek uspostavlja onu prazninu po movine u poetskom tekstu. Naravno, ju i progledaju iza zavjese. n

70 2/4/2021 STAV