Page 147 - Makaleler 1. Cilt

Balkan Stratejisi 145

dan ak›lc› de¤ildir.
Kuflkusuz stratejik aç›dan önemli olan tek geliflme harita de¤iflikli¤i de
de¤ildir. Ülkelerin s›n›rlar› sabit kalsa da, güçleri, etkileri ve rejimleri de¤i-
flebilir ki, bu da yine dünyan›n siyasi çehresinin büyük bir de¤iflime u¤ra-
mas› anlam›na gelir.
Dolay›s›yla, bugün de içinde yaflad›¤›m›z dünyan›n siyasi haritas›n›n ve
güç dengelerinin "ebedi" oldu¤unu düflünmek ve buna dayanarak dura¤an
ve statükocu bir strateji belirlemek, bir ülke aç›s›ndan önemli bir yanl›fl ola-
bilir. Özellikle de dünya siyasal sisteminin de¤iflime u¤rad›¤›, tafllar›n yerin-
den oynad›¤› ve "dünyan›n yeniden kuruldu¤u" büyük k›r›lma dönemleri-
ne, her türlü olas›l›¤› hesaplayan genifl bir vizyonla bakmak gerekir.
‹çinde yaflad›¤›m›z dönem ise tam da sözünü etti¤imiz türden bir k›r›l-
ma dönemidir. So¤uk Savafl'›n bitmesiyle birlikte tafllar yerinden oynam›flt›r
ve tekrar nas›l bir kompozisyonla çökecekleri belli de¤ildir. E¤er siz bu tafl-
lar›n hareketlerine müdahalede bulunmazsan›z nas›l olsa bir flekilde çöker-
ler, ama ortaya ç›kan kompozisyon büyük olas›l›kla sizin menfaatlerinize
uygun olmayacakt›r. Menfaatinize uygun bir düzenlemeyi, ancak tafllar›n
hareketlerine müdahalede bulunarak elde edebilirsiniz.
‹flte biz de bu nedenle flimdi Türkiye'nin bat› s›n›r›n›n ötesindeki kaygan
zemini analiz edecek ve sonra da bu zemine nas›l müdahaleler gerçekleflti-
rilebilece¤ini tart›flaca¤›z.
Önce, zemini inceleyelim:

Balkanlar'daki Mozaik
Co¤rafya, kültürlerin ve kültürler aras›ndaki iliflkilerin geliflmesinde -ya
da geliflmemesinde- her zaman için etkili bir faktör olmufltur. Balkanlar'da
da öyledir. "Balkan" kelimesi "ormanlarla kapl› s›rada¤" anlam›na gelir; çün-
kü gerçekten de bu dev yar›madan›n büyük bölümü da¤l›k ve kayal›kt›r, de-
rin vadilerle parçalanm›flt›r ve s›k bitki örtüleriyle kapl›d›r. Bu nedenle böl-
gede ulafl›m ve iletiflim her zaman zor olmufltur. Ulafl›m ve iletiflimin zay›f-
l›¤› ise, Balkanlar'da da baflka yerlerde verdi¤i sonucu vermifltir: Birbirleri-
ne bitiflik yaflamalar›na ra¤men, kültürel yönden izole ve birbirlerinden
uzak, hatta birbirlerine düflman halklar...