Page 150 - Makaleler 1. Cilt

148 MAKALELER -1-

bir flekilde çökmelerini dilemifl olur. Bu flekilde ise, baflta da belirtti¤imiz gi-
bi, tafllar tekrar yerlerine oturdu¤unda Türkiye'nin ve tarihsel müttefikleri-
nin çok aleyhine bir kompozisyon ç›kabilir.
Dolay›s›yla Türkiye'ye düflen, Balkanlar'daki etnik ve dini mozai¤i iyi
analiz etmek ve bu mozaik içinde, kendi tarihsel kimli¤ine ve misyonuna
uygun bir stratejiyi nas›l belirleyece¤ini tespit etmektir.
Bunu yaparken etnik, dini ve kültürel de¤erlerin dünya siyasetinde her
geçen gün daha fazla önem kazand›¤›n›, dünyan›n giderek daha artan bir bi-
çimde medeniyetler aras›ndaki iliflkilerle tan›mlanaca¤›n› da hat›rlamak ge-
rekmektedir. Dahas›, Balkanlar, etnisite, din ve kültür gibi kavramlar›n en
etkili oldu¤u bölgelerin bafl›nda gelmektedir. Bir baflka deyiflle, So¤uk Savafl
sonras› dünyada, Türkiye Balkanlar'a bakarken kendi tarihsel ve kültürel
kimli¤ini ön plana ç›karmal› ve bu kimli¤e uygun bir strateji belirlemelidir.
Aksi halde, So¤uk Savafl'›n statükoculu¤unun çoktan tarihe kar›flt›¤› ve So-
¤uk Savafl taraf›ndan üzeri örtülmüfl olan asli kimliklerin yeniden belirleyi-
ci unsur haline geldi¤i Balkanlar'da çok "demode" kalabilir.

Osmanl› Kimli¤i
Türkiye'nin tarihsel ve kültürel kimli¤i denildi¤inde kastedilen fley, kufl-
kusuz Osmanl›l›k't›r.
Tarih, aktüel siyasetin belirlenmesinde en büyük unsurlardan biridir.
Çünkü tarih toplumlar›n haf›zas›d›r ve her toplum dostlar›n›, düflmanlar›n›,
sayg› duyaca¤› ya da küçümseyece¤i rakiplerini onlar›n tarihleriyle de¤er-
lendirir. "Devlet gelene¤i" denen kavram da tarihle iliflkilidir. Mevcut dev-
letlere itibar ve otorite sa¤layan faktörlerin bafl›nda onlar›n tarihleri gelir. ‹n-
giltere'yi ‹ngiltere yapan fley onun tarihidir. Irak'› Irak yapan fley de yine
onun tarihidir -ya da tarihsizli¤i. Bu tarih faktörü nedeniyle ‹ngiltere kal›c›
ve güçlü bir devlettir, Irak ise geçici, y›k›lmaya aç›k ve zay›ft›r.
Tarih, özellikle de eski imparatorluklar›n varislerinin, eski eyaletlerinde
söz sahibi olmalar›n›n önemli bir arac›d›r. Bir zamanlar bir ‹mparatorluk
olan ‹ngiltere, yüzy›l›n bafl›ndan bu yana kademeli biçimde azalan siyasi ve
ekonomik gücüne ra¤men, hala eski kolonileri üzerinde belirli bir nüfuz sa-
hibidir. "British Commonwealth" olarak an›lan uluslararas› toplulu¤u da bu