Page 153 - Makaleler 1. Cilt
P. 153
Balkan Stratejisi 151
%90'›n› oluflturmalar›na karfl›n S›rbistan yönetimi taraf›ndan sistemli bir bi-
çimde ezilen bu Arnavutlar, bask›n›n do¤urdu¤u radikalleflmenin de etki-
siyle, Müslüman kimli¤ine ve dolay›s›yla Türk eksenine psikolojik olarak
son derece yak›nd›rlar. ‹brahim Rugova gibi basiretli bir liderin önderli¤in-
de 10 y›l› aflk›n süredir Belgrad'›n asimilasyon ve bask› politikalar›na gö¤üs
geren "Arnavutluk Cumhuriyeti", bugün resmi olarak tan›nmasa da, ba¤›m-
s›zl›¤a giden yolda ›srarla yürümektedir. Kosova'daki Arnavutlar›n tarihsel
olarak kendilerini yak›n gördükleri en büyük dostlar› ise, Arnavutluk'tan
sonra, Türkiye'dir.
Kosova'dan kuzeybat›ya do¤ru ilerledi¤inizde ise, S›rbistan ile Karada¤
aras›ndaki s›n›r boyunca uzanan Sancak bölgesine gelirsiniz. 1912'ye kadar
Osmanl› topra¤› olarak kalm›fl olan bu bölgedeki Slav Müslümanlar›, son
derece güçlü bir ‹slami kimli¤e sahiptirler.
Sancak'›n bitti¤i yerde Bosna bafllar. Bugün Do¤u Bosna, Bosna-Hersek
Federasyonu'nun S›rp taraf›n› oluflturan Republika Srpska'ya aittir. Ama ifl-
gal yoluyla edilmifl olan bu bölge biraz yar›lsa, ‹zzetbegoviç'in Dayton An-
laflmas›'nda b›rakmamak için çok direndi¤i "Gorazde koridoru"nu kullana-
rak Saraybosna'ya ve oradan da Devlet-i Ali Osmaniye'nin s›n›rlar›n›n var-
d›¤› en uç noktaya, Bihaç'a varmak mümkündür.
Edirne'den Bihaç'a uzanan bu kuflak, dikkat edilirse, jeostratejik yönden
oldukça anlaml› bir hat üzerinde uzanmaktad›r. Bu ise tesadüfi bir durum
de¤il, aksine hesaplanm›fl ve bilinçli olarak oluflturulmufl bir dizaynd›r: Os-
manl› yönetimi, Balkanlar'› fethettikten sonra bölgede demografik bir dü-
zenleme yapm›fl ve as›rlar süren bir süreç içinde bölgedeki önemli stratejik
noktalara Müslüman ahali yerlefltirmifltir. Bu Müslüman ahalinin bir k›sm›
Anadolu'dan göç ettirilerek Balkanlar'a yerlefltirilen göçebe Türkmen boyla-
r›, bir k›sm› ise Müslümanl›¤› sonradan kabul eden otokton bölge halklar›-
d›r (Arnavutlar, Boflnaklar ya da Pomaklar gibi).
K›sacas› Devlet-i Ali Osmaniye art›k yoktur, ama Balkanlar'› bir uçtan di-
¤er bir uca kat eden bir Türko-‹slami ya da "yeflil" kuflak, onun miras› olarak
hala ayaktad›r. Say›lar› 10 milyonu bulan Balkan Müslümanlar›, Edirne'den
Bihaç'a kadar uzanan bir hat üzerinde yaflamaktad›rlar. Dahas›, bu hat üze-
rinde baz›lar› 1878'den baz›lar› ise 1912'den bu yana direnmektedirler.