Page 163 - Makaleler 1. Cilt
P. 163
Balkan Stratejisi 161
Türkiye'nin sözünü etti¤imiz türden bir Balkan stratejisine ve "etki alan›"
aray›fl›na sahip olmas›, kuflkusuz öncelikle, sözünü etti¤imiz aktif devletler
kategorisine girmesi ya da en az›ndan girmek istemesiyle mümkündür. Oy-
sa bugün Türkiye ne yaz›k ki öteki kategoriye biraz daha yak›n gözüküyor.
Bunun nedeni, ülkenin içinde bulundu¤u daimi ekonomik kriz hali ve ülke
d›fl politikas›na ipotek koymufl bulunan Güneydo¤u sorunudur.
Siyasi istikrars›zl›¤›n çözümlenmesi, yani güçlü ve istikrarl› hükümetle-
re sahip olmam›z halinde, ekonomik krize ve Güneydo¤u sorununa çözüm
bulma zemini do¤ar. Güneydo¤u'nun çözümlenmesi, hem Türkiye'nin böl-
gedeki düflük yo¤unluklu savafl nedeniyle y›lda harcad›¤› 7-8 milyar dolar›
ekonomiye aktaracak, hem de Balkanlar'daki az›nl›klar›n haklar›n› koruma
iddias›yla ortaya ç›kacak bir Türkiye'ye uluslararas› arenada daha bir güve-
nilirlik görüntüsü katacakt›r.
Ekonomik s›k›nt›n›n afl›lmas›, hem Türkiye'ye daha büyük bir itibar ka-
zand›racak, hem de d›fl politikaya ayr›labilecek kaynaklar› art›racakt›r. Çün-
kü bir "etki alan›" oluflturmak, öncelikle ekonomik güç gerektirir.
Tüm bunlar›n ötesinde, bir de Türk toplumunun zihninde "büyük ülke"
inanc›n›n ve arzusunun uyand›r›lmas› gerekmektedir. Bir imparatorlu¤un
mirasç›s› olan Türk toplumu, bu inanc›n mayas›na sahiptir, ancak Osmanl›-
l›ktan uzaklaflt›r›lm›fl olmas›, ekonomik ve siyasi istikrars›zl›k içinde umut-
suzlaflm›fl olmas› nedeniyle o inanç körelmifltir. E¤er toplum büyük bir ülke-
nin, bir bölge gücünün halk› olaca¤›na inan›rsa, bu inan›fl siyasi eliti de ister
istemez etkiler. Siyasi elitin propaganda ve icraatlar› da toplumu yeniden
besler. Bu çift-yönlü iletiflim sayesinde, bir "etkin ülke" siyasi kültürü olufl-
turulabilir. Güvensizlikler afl›l›r. Devlet-Ali Osmaniye'nin olgun gururu ye-
niden uyan›r.
III. Balkan Savafl›?...
E¤er Türkiye bu yap›sal de¤ifliklikleri gerçeklefltirir de, Balkanlar'da bir
etki alan› oluflturabilecek bir potansiyele ulafl›rsa, nas›l bir strateji izlemeli
ve hangi taktik projeleri bafllatmal›d›r?
Öncelikle bilinmelidir ki, bölgedeki muhtemel bir harita de¤iflikli¤i, tek
bir ülkenin inisiyatifi ile gerçekleflemez. Böyle bir de¤ifliklik, ancak tüm böl-