Page 119 - Evrimcilere Net Cevap 2. Cilt
P. 119
Yak›n bir geçmiflte, "Hurda DNA" olarak bilinen, ancak bilim adam-
lar›n›n fonksiyonlar›n› yeni keflfetmeye bafllad›¤› genlerden biri hete-
rokromatindir. Bu DNA'da fazlaca tekrar edilen bir koddur. Herhangi
bir proteinin üretiminden sorumlu oldu¤u tespit edilemedi¤i için uzun
zaman "Hurda DNA" olarak tan›mlanm›flt›r. ‹sveç Deneysel Kanser
Araflt›rma Enstitüsü'nden Renauld ve Gasser heterokromatin için flu yo-
rumu yaparlar:
Genomda dikkat çekecek flekilde temsil ediliyor olmas›na ra¤men, (insan hücre-
lerinin %15'i ve sinek hücrelerinin yaklafl›k %30'u), heterokromatin her za-
man 'Hurda' DNA, yani hücreye hiçbir faydas› olmayan DNA olarak kabul
edilmifltir. 58
Oysa, sonraki çal›flmalar heterokromatinin önemli fonksiyonel gö-
revleri oldu¤unu ortaya koymufltur. Moleküler T›bbi Bilimler Enstitüsü
(Institute of Molecular Sciences)'nden Emile Zuckerlandl bu gerçe¤i
flöyle anlat›r:
Tek bafl›na fonksiyonel olmayan nükleotidleri (DNA baz çiftlerini)
biraraya getirdi¤inizde, fonksiyonel hale gelen nükleotidler toplulu¤u
elde edebilirsiniz. Kromatine ait olan nükleotidler ise bunun bir örne¤idir.
Geçmiflte heterokromatinin hurda oldu¤unu iddia eden görüfllere ra¤men, bu-
gün bu alanda aktif olarak çal›flan birçok kifli, DNA'n›n bu bölümünün çok
önemli fonksiyonel görevleri oldu¤undan flüphe etmiyor... Nükleotidler tek
bafllar›na hurda olabilirler, ancak birarada iken alt›nlar. 59
Heterokromatinin bu tür "kollektif" fonksiyonlar›ndan biri meyotik
bölünmede tespit edilmifltir. Ayn› zamanda yapay kromozom çal›flmala-
r› da, DNA'n›n bu bölümünün farkl› fonksiyonlar› oldu¤unu ortaya ç›-
karm›flt›r. 60
Asl›nda DNA'n›n hurda olarak bilinen k›s›mlar›n›n devaml› faaliyet
halinde oldu¤u ve henüz bilinmeyen farkl› fonksiyonlara sahip oldu¤u
evrimcilerin hofluna gitmese de, uzun süreden beri ifade edilen bir ger-
çekti. Science dergisinde 1994 y›l›nda yay›nlanan "Saçma DNA kendi di-
linde mi konufluyor?" bafll›kl› haberde, 61 Harvard T›p Fakültesi'ndeki
moleküler biyologlar ve Boston Üniversitesi'nden fizikçiler bu konuya
aç›kl›k kazand›rm›fllard›. Çeflitli canl›lardan al›nan, 50.000 baz çifti içe-
ren 37 DNA dizilimi üzerinde yapt›klar› araflt›rmalar sonucu, insan
EVRİMCİLERE NET CEVAP II 117