Page 28 - YARMUHAMMEDOV J. DORIVOR_O’SIMLIKLAR_FLORASI_VA_SISTEMATIKASI_FANIDAN
P. 28
5-rasm. Dala qirqbo‘g‘imi 6-rasm. O‘rmon qirqqulog‘i
O‘simlikning ko‘p yillik o‘tsimon ekanligi, balandligi 1 metrga qadar
bo‘lishi haqida ishonch hosil qilingach, uning dorzoventral tuzilishli, qo‘ng‘ir
rangli еr ostki ildizpoyasi o‘rganiladi. Ildizpoyaning ustki qismida joylashgan
qo‘shimcha ildizlar kuzatiladi. Usti qo‘ng‘ir rangli qipiqlar bilan qoplangan
Tutamdan еr ustiga yashil rangli barglar o‘sib chiqqanligi kuzatiladi. Bargning
ostida tomirlanish joyi yaqinida soruslar borligi aniqlanadi. Sorusli bargdan
ehtiyotkorlik bilan sindirib olinadi. Agar o‘simlik gerbariy shaklida bo‘lsa,
sindirib olingan barg bo‘lakchasi suvda qaynatiladi. So‘ngra mikroskopda
kuzatiladi va rasmi chiziladi.
Odatda sorus induziy deb yuritiladigan yupqa po‘st bilan qoplangan
bo‘ladi. Buyraksimon induziy ostida g‘aynoli shaklidagi sporangiylar, ularning
ichida oval buyraksimon shakldagi sporalar ko‘rinadi.
Nazorat uchun savollar:
1. Qirqbo‘g‘imdoshlar oilasi qanday sistematik belgilarga ega ?
2. Qirqquloqdoshlar oilasining o‘ziga xos belgilari nimalar?
3. Respublikamizda keng tarqalgan tabiiy holda o‘suvchi ikki oila turlarini
ayting?
4. Equisetaceae oilasi vakillari yashash sharoit qanday?
5. Athyriaceae oilasi vakillari hayotiy shakllarini ayting?
MAVZU: QIZILCHADOSHLAR - (EPHEDRACEAE),
QARAG‘AYDOSHLAR - (PINACEAE) VA SARVDOSHLAR -
(CUPRESACEAE) OILASI TURKUMI TURLARI
NOMENKLATURASINI TAHLILI VA O‘RGANISH QOIDALARI.
28
