Page 44 - YARMUHAMMEDOV J. DORIVOR_O’SIMLIKLAR_FLORASI_VA_SISTEMATIKASI_FANIDAN

Alnus glutinosa (L) Gaertn – Ольха
клейкая - Qandog‘och (Betulaceae
S.F. Gray – Березовые -
Qayindoshlar).

Turkum nomi kelt xalqi tilidagi
“al” (old qo‘shimcha) va “lan” –
qirg‘oq, o‘simlikni qirg‘oq bo‘ylari,

sernam еrlar va botqoqda o‘sishga
ishora bo‘lsa kerak.
O‘zbekistonda manzarali daraxt
sifatida shaharlarda o‘stiriladi.

Kimyoviy tarkibi. Po‘stlog‘idan
organik kislotalar, oshlovchi moddalar,

barglaridan azotli birikmalar, bargi va
24-rasm gullaridan ksantonlar, oliy yog‘
kislotalar ajratilgan.
Tur nomi (“glutinosus” – yopishqoq) yosh novdalarni еlimli ekanligini

bildiradi.
Dorivor mahsuloti: a) Frustus Alni – qandag‘och to‘pmevasi (“qubba”)
burishtiruvchi va dezenfeksiyalovchi xususiyatga ega. b) Cortex Alni –

Qandag‘och po‘stlog‘i, to‘pmevasi kabi xususiyatga ega.
Topshiriqlar:
1. Fagaceae, Juglandaaceae va Betulaceae oilalari vakillarini

sistematik tahlil qiling.
2. Emandoshlar (Fagaceae) oilasining o‘ziga xos morfologik va
biologik xususiyatlarini yozing.

3. Yong‘oqdoshlar (Juglandaaceae) oilasining o‘ziga xos
morfologik va biologik xususiyatlarini yozing.
4. Qayindoshlar (Betulaceae) oilasining o‘ziga xos morfologik va
biologik xususiyatlarini yozing.

5. Emandoshlar, Yong‘oqdoshlar va Qayindoshlar
oilalarining tarqalish hududlari bilan tanishing.

6. Farmatsevtika sanoatida Respublikamizda qo‘llaniladigan uch oila
turlari dorivorlik xususiyati haqida ma’lumot to‘plang.

Nazorat uchun savollar.

1. Emandoshlar oilasining o‘ziga xos sistematik belgilari?

44