Page 39 - Geologiya va mineralogiya elektron o‘quv qo‘llanma. Sodiqova G., Usmonova M.

2 Gips - CaS0 4 2H 20. Tirnoq bilan tirnaganda

mineral yuzasida iz qoladi (tirnoqning

qattiqligi 2-2,5). Rangi oq, kulrang,

jigarrang, pushti. Shoyisimon turi selenit

deyiladi.

3 Kaltsit- SaC0 3. Kaltsitni pichoq uchi bilan

tirnaganda unda tirnash izi qoladi.Rangi oq
va sariqsimon-oq, Shaffof turi island shpati

deyiladi.

4 Flyuorit -CaF 2. Mis tanga kaltsitni tirnaydi,

ammo flyuoritni tirnamaydi.Rangi sariq,

yashil, ko‘k, pushti, binafsha, jigarrang va

binafshasimon-qoragacha o‘zgarishi

mumkin.

5 Apatit - Ca 5(PO 4) 3(OH,F,Cl). Odam va

ba’zi hayvonlarning tishlari apatitning

mikroskopik kristallaridan tarkib topgan.

Rangsiz, oq, zumradsimon yashil, ko‘k,

qo‘ng‘ir, binafsha.

6 Dala shpati - K[AlSi 30 8]. Shisha va

po‘latdan qattiq. Shishaning qattiqligi

taxminan 5,5. Ortoklaz, mikroklin,

plagioklazlar singari minerallari keng

tarqalgan.

7 Kvarst - Si0 2 U shishada va po‘lat pichoqda

aniq tirnash izini qoldiradi. Kvarstning

xillari: Tog‘ billuri,ametist,

rauxtopaz,morion, sitrin, avantyurin va

boshqalar.