Page 42 - Geologiya va mineralogiya elektron o‘quv qo‘llanma. Sodiqova G., Usmonova M.

Minerallarning hidi. Oltingugurt, ayniqsa agar uning ikki namunasi bir-

biriga urilsa o‘ziga xos hid chiqaradi. Arsenopirit ajratmalari ishqalanganda

sarimsoq piyoz hidini taratadi.

Nurning ikkilanib sinishi. Nurning ikkilanib sinishi - bu anizotrop kristallar

orqali nur o‘tganda yorug‘lik nurining ikkiga ajralishidir. Bu xossalar bir qator

minerallarga xos, ayniqsa u island shpati deb nomlanuvchi kaltsitning shaffof turida

yaqqol ifodalangan. Agar island shpati orqali qog‘ozdagi matn satri qaralsa, uning
ikkita tasviri yuzaga keladi. Bunda barcha xarflar ikkiga ajralgandek bo‘lib tuyuladi.

Savollar:
1. Minerallarning kimiyoviy klassifikatsiyasini aniqlang.

2. Minerallar deb nimaga aytiladi.
3. Minerallarning fizik xususiyatlarini aniqlang.

4. Minerallarni aniqlashda qanday belgilardan foydalaniladi?

7 – MASHG‘ULOT.

MINERALLARNING DIAGNOSTIK BELGILARINI O‘RGANISH

Ishning maqsadi. Minerallarning asosiy nomlarini aniqlash, ularni kelib chiqishi,

tuzilishi hamda tog‘ jinslarini hosil qiluvchi minerallarini o‘rganish.

Minerallarning diagnostik belgilari

Yaltiroqligi

1. Metal va metalsimon

2. Shishasimon

3. Olmossimon

4. Yog‘li

5. Yaltiroqmas

Qattiqligi

1. Yumshoq (tirnoq bilan chiziladi)

2. O‘rtacha qattiq (tirnoq bilan chizilmaydi, shishani chizmaydi)

3. Qattiq (shishani tirnaydi)

4. Juda qattiq (kvarstni tirnaydi)