Page 42 - Geologiya va mineralogiya elektron o‘quv qo‘llanma. Sodiqova G., Usmonova M.
P. 42

Minerallarning hidi. Oltingugurt, ayniqsa agar uning ikki namunasi bir-

                  biriga  urilsa  o‘ziga  xos  hid  chiqaradi.  Arsenopirit  ajratmalari  ishqalanganda

                  sarimsoq piyoz hidini taratadi.

                            Nurning ikkilanib sinishi. Nurning ikkilanib sinishi - bu anizotrop kristallar

                  orqali  nur  o‘tganda  yorug‘lik  nurining  ikkiga  ajralishidir.  Bu  xossalar  bir  qator

                  minerallarga xos, ayniqsa u island shpati deb nomlanuvchi kaltsitning shaffof turida


                  yaqqol ifodalangan. Agar island shpati orqali qog‘ozdagi matn satri qaralsa, uning
                  ikkita tasviri yuzaga keladi. Bunda barcha xarflar ikkiga ajralgandek bo‘lib tuyuladi.


                            Savollar:
                            1.  Minerallarning kimiyoviy klassifikatsiyasini aniqlang.


                            2.  Minerallar deb nimaga aytiladi.
                            3.  Minerallarning fizik xususiyatlarini aniqlang.


                            4.  Minerallarni aniqlashda qanday belgilardan foydalaniladi?



                                                     7 – MASHG‘ULOT.

                        MINERALLARNING DIAGNOSTIK BELGILARINI O‘RGANISH



                  Ishning maqsadi. Minerallarning asosiy nomlarini aniqlash, ularni kelib chiqishi,

                  tuzilishi hamda tog‘ jinslarini hosil qiluvchi minerallarini o‘rganish.

                  Minerallarning diagnostik belgilari

                  Yaltiroqligi

                  1. Metal va metalsimon

                  2. Shishasimon

                  3. Olmossimon

                  4. Yog‘li

                  5. Yaltiroqmas

                  Qattiqligi

                  1. Yumshoq (tirnoq bilan chiziladi)

                  2. O‘rtacha qattiq (tirnoq bilan chizilmaydi, shishani chizmaydi)

                  3. Qattiq (shishani tirnaydi)

                  4. Juda qattiq (kvarstni tirnaydi)
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47