Page 128 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH
P. 128
chÜa ÇÜ®c thܪng-thÙc, cº-chÌ Ãy còn nói lên lòng tr†ng m‰n ÇÓi
v§i tình-nhân. Yêu nhÜng vÅn kính, cái tình cao-khi‰t thÃm nhuÀn
lÍ-giáo nho-gia. Tr†ng chÙ không khinh nh©n, cái vÈ thanh-nhã
ÇÆm mÀu c°-kính. VØa âu-y‰m mà vØa trang-nghiêm, cº-chÌ Ãy
thích-h®p v§i ngÜ©i quân-tº Çã tØng bi‰t nghï ljn câu: “S® lÀn-
khân quá ra sàm-s« chæng?” Th‰ là trang-tr†ng. LÎch-thiŒp và
trang-tr†ng, Çó là phong-thái cûa m¶t bÆc væn-nhân cao-nhã, cûa
kÈ tØng ÇÜ®c hÃp-thø cái giáo-døc nÖi cºa Kh°ng sân Trình.
b) Còn nhÜ KiŠu thì l©i nàng tÕ ÇÜ®c h‰t s¿ khiêm-cung, nhã-
nh¥n và khôn-khéo.
* Dù cho tài mình th¿c là siêu-quÀn xuÃt-chúng, nhÜng
khi ÇÜ®c ca-tøng tán-dÜÖng, mình cÛng không nên v¶i-vàng kiêu-
kÿ t¿-Ç¡c. KiŠu hi‹u bi‰t hÖn ai h‰t phäi khiêm tÓn nhún-nhÜ©ng
khi trä l©i chàng Kim, nghï mình chÌ là tiŒn-kÏ mà tài m†n nào có
xá chi! Chàng khen, chàng dåy quá l©i, chÙ tài thi‰p nào Çâu dám
xÙng! ChÓi nhÆn m¶t l©i khen không mÃt-mát chi, chÙ nhÆn lÃy
l©i khen mà viŒc làm không xÙng thì quä là háo th¡ng và nông-
n°i. Ngån-ng» phÜÖng Tây cÛng thÜ©ng nói: “Bi‰t ít thì khoe-
khoang, bi‰t nhiŠu thì khiêm-tÓn”. KÈ càng tài cao, càng không
dám t¿-Ç¡c khoe tài. VØa duyên-dáng vØa khôn ngoan mà vØa t¿-
tôn tÜ-cách; duyên-dáng vì vÈ ÇËp tØ-tÓn, khôn-ngoan vì bi‰t rào
trܧc Çón sau, tÜ-cách vì tÕ ra nhÛn-nh¥n nhÃt là låi thêm vào vÈ
kính tr†ng tình-quân: chàng dåy thi‰p, thi‰p phäi vâng theo:
“ñã lòng dåy ljn, dåy thì phäi vâng.”
L©i chàng quš giá, š chàng cao r¶ng, Chàng ban l©i vàng ng†c chÌ
giáo, thi‰p nhÆn lïnh cao-ki‰n cûa chàng:
“L©i vàng xin lïnh š cao.”
Có khiêm låi có cung. Cái thÙ ngôn-ng» khiêm-cung không th‹ có
ÇÜ®c ª nh»ng k‹ phàm thÜ©ng thô-kŒch. Nó là thÙ ngôn-ng» cûa
bÆc tao-nhân. Nó cÛng làm n°i bÆt vÈ ÇËp trang-nhã cûa ái-tình
cao-thÜ®ng, thÙ ái-tình thÜ®ng-lÜu.
127