Page 132 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

Ii- nhÆn-xét vŠ tài thÄm âm

Tài hình-dung nhân-vÆt, ta Çã quen g¥p; chÙ nhÜ tài thÄm âm
miêu-tä ti‰ng Çàn, thì Çây là lÀn ÇÀu tiên ta m§i ÇÜ®c thÃy ª Tiên-
ñiŠn tiên-sinh.
(Xem PhÀn II-Ti‹u-luÆn: bài ti‰ng Çàn KiŠu, vi‰t låi Çoån
I- Ti‰ng Çàn mª màn sân khÃu: các ti‹u-Çoån 1.1- tä ti‰ng Çàn,
1.2- hiŒu-l¿c, änh-hܪng cûa ti‰ng Çàn)

III- nhÆn-xét vŠ bút-thuÆt và thi-nhåc

Phác-hoå nhân-vÆt cÛng nhÜ miêu-tä thanh-âm, g®i hình, g®i cäm
ljn nhÜ vÆy là nh© ª bút-thuÆt Çiêu-luyŒn cûa nhà thÖ khi sº-døng
tØ hoa cú-cách cÛng nhÜ cách vÆn-døng ÇiŠu-hoà âm-thanh ti‰t
nhÎp, khi‰n bài væn có m¶t thi-nhåc dÒi-dào gây nên nh»ng cäm-
Ùng phong-phú bén nhÆy trong tâm-hÒn Ƕc-giä.

3.1- Bút-thuÆt.

a) Trܧc h‰t là s¿ vÆn-dùng tØ hoa.

* Dùng Çi‹n mà không h®p tình Çúng ch‡ së làm cho š
thêm tÓi, l©i thêm n¥ng. Ÿ Çây, trái låi, Çi‹n-cÓ Çã Çi‹m-xuy‰t cho
š væn thêm minh-båch súc-tích. NhÜ ta Çã xét, ngÜ©i gäy cÛng
buÒn, ngÜ©i nghe cÛng thäm, thäm t¿ trong lòng thäm ra nét m¥t,
cº-chÌ. Dáng ÇiŒu kh¡c-khoäi cûa chàng Kim chÙng tÕ hiŒu-l¿c
phi-thÜ©ng cûa ngón Çàn cäm-hoá, th‹-hiŒn nh»ng rung cäm t‰-
nhÎ sâu xa cûa m¶t tâm hÒn bi‰t thܪng-thÙc. KÈ l†c-lõi, ngÜ©i
sành ÇiŒu, mÜ®n tích Bá-Nha và Tº-Kÿ, Çôi bån tri-âm Ç‹ ám-chÌ
Thuš-KiŠu Kim-Tr†ng, Çôi bån tình tri-k› thì th¿c xÙng-h®p
thích-Çáng:
“Nܧc non luÓng nh»ng l¡ng tai Chung-Kÿ”
“Nܧc non” nh¡c t§i ti‰ng Çàn cûa Bá-Nha khi vòi-v†i nhÜ non
cao, lúc cuÒn-cu¶n nhÜ nܧc chäy. VØa nh¡c t§i, låi vØa k‹ låi rõ-
ràng cä tích xÜa, dùng Çi‹n th‰ là khéo.
131