Page 34 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

• Nguyễn Nễ, 19 tuổi đỗ đầu kỳ khảo khóa ở Quốc-Tử-
Giám, 22 tuổi đỗ đầu kỳ hạch ở huyện Thọ Xương. Cùng năm l.ai
đỗ đầu luôn Cử Nhân kỳ thi Hương ở điện Phụng Thiên, bạn bè
mừng câu đối:
“Danh ư kinh quốc liên tam tiệp,
Khoán tại gia đình hữu nhật tân”
(dịch nghĩa: Nổi tiếng khắp nước với ba lần đỗ đầu. Nếp nhà nay
lại có them ngày đổi mới), thăng Đông Các Đại Học Sĩ, hai lầnn
đi sứ nhà Thanh, được vua Càn Long rót rượu mời uống, khen
ngợi và tặng thưởng, tác giả của Quế Hưong Thi Tập và Hoa Trình
Thi Tập.
• Nguyễn Huy-Tự, con Nguyễn Huy Oánh, chái ngoại
Nguyễn Khản, cử nhân, tri phủ Quốc-Oai, Hiến-Sát phó sứ Sơn
Nam, dẹp yên cácvùng Tuyên Quang, Hưng Yên, 40 tuổi ân thăng
Hàn-Lâm-viện hiệu-lý, sành quôc văn, tác-giả Hoa Tiên Ký.
• Nguyễn Thiện là em họ, nhuận sắc Hoa Tiên Ký.
• Nguyễn Huy-Hổ, con cûa NguyÍn Huy-Tự, tác giả
Mai-Đình Mộng Ký.
Họ Nguyễn Tiên Điền danh vọng đến nỗi dân gian có câu
truyền tụng:
“Bao giờ ngàn Hống hết cây,
Sông Rum hết nước họ này hết quan!”

2) Cuộc đời tác giả: Nguyễn-Du sinh ngày 23 tháng 11 năm Ất-
Dậu (1765), quáng làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà
Tĩnh. Tên tự là Tố Như, tên hiệu là Thanh Hiên. Thân phụ xuất
than đệ nhị giáp tiến sĩ, từnggiữ chức Tổn Tài Quốc Sử Quán, sau
là tế tửu Quốc Tử Giám, lên đến chức Đô Ngự Sử.

a) thiếu thời: vốn đã thông-minh, mồ-côi mẹ năm 14 tuổi.
Năm 15 tuổi đã rành thơ văn. Vì là con thứ bảy nên quen gọi là
cậu Chiêu Bảy.

b) trưởng-thành & lưu-lạc:

• Năm 19 tuổi (1783) thi hương ở trường Sơn-nam, đã đỗ
Tam-trường tức tú-tài.

33