Page 36 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

• Năm 41 tuổi (1805): Thăng Ðông-các học-sĩ (hàm ngũ
phẩm) và đổi vào Phú-Xuân (nay là Huế). Người ta cho
rằng, việc thăng quan này đã cắt đứt mối tình Nguyễn Du
và Hồ xuân-Hương.
• Năm 1806, giám khảo trường thi Hải -Dương
• Năm 1808, xin về quê nghỉ 8 tháng
• Năm 1809: Cai bạ (hàm tứ phẩm) tỉnh Quảng Bình 4 năm,
nổi tiếng thanh-liêm, dân chúng mến mộ.
• Năm 1812: xin về quê 2 tháng xây mộ Nguyễn Nễ. Tháng
12 có chỉ triệu về Kinh.
• Năm Quý Dậu 1813: thăng Cần Chánh-điện Học-sĩ. Ngày
6-5-1813 rời Thăng-Long làm chánh sứ đi cống nhà
Thanh. Trong thời-gian đi sứ, ông sáng-tác các bài thơ chữ
Hán, sau gom lại trong cuốn Bắc Hành Thi-Tập. Khi tới
Giang-Ninh, vào thăm một xưởng đúc đồ sứ, chủ-xưởng
xin sứ-thần Việt-Nam đề thơ vào bộ chén trà thợ đang vẽ
để làm kỷ-niệm, ông bèn đề hai câu lục bát bằng chữ nôm
(xem hình trang 32):

“Nghêu-ngao vui thú yên hà,
Mai là bạn cũ, hạc là người quen.”

Nung xong, chủ xưởng chỉ để lại một bộ làm gia-bảo, còn tất cả
tặng cho Nguyễn Du và huỷ khuôn đi. Vì vậy bộ chén trà Mai-Hạc
chỉ bạn-bè quyến-thuộc của Nguyễn Du mới có. Trên đường đi sứ,
ngang qua Long Thành, ông làm bài Long Thành Cầm Giả Ca, kể
lại niềm cảm-xúc sau khi nghe tiếng đàn trong bữa tiệc, hỏi ra mới
biết người gảy đàn là người ông đã gặp cách đây 20 năm.

• Năm 1814: Ði sứ trở về Huế, xin về quê nghỉ 5 tháng.
Hoàn-tất cuốn Ðoạn-Trường Tân-Thanh
• Năm 51 tuổi (1815), trở lại Kinh đô, thăng Hữu Tham Tri
bộ Lễ (hàm tam phẩm), tước Du Ðức Hầu.
• Năm 53 tuổi (1817): Nguyễn văn Thuyên con của Nguyễn
văn Thành vì một bài thơ mời bạn ở Thanh-Hoá vào chơi,
lời thơ hơi ngông, bị cáo là mưu phản, nên bị xử lăng trì,
cha bị vua nghi-kỵ nên uống thuốc độc tự tử. Vũ Trinh,
anh rể Nguyễn Du cũng là thầy dạy của Thuyên, tâu vua
35