Page 55 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

PhÀn 1

NHỮNG TRÍCH ĐOẠN TIÊU BIỂU

“Làm trai biết đánh tổ-tôm,

Uống trà Mạn Hảo, ngâm nôm Thuý-Kiều”,

Cái thú-vị này cho thấy Truyện Kiều là một tác-phẩm đắc-ý của
văn-nhân thi-sĩ xưa. Ðã gọi là một kiệt-tác thì trích-đoạn nào cũng
thấy tuyệt-vời. Cho nên chúng tôi chỉ nêu ra vài đoạn làm tiêu-
biểu cho bút-thuật thần-diệu của Tố-Như. Ðặc-trưng về phép tả
người, thì có chân-dung của giai-nhân, thư-sinh, trượng-phu anh-
hùng và đặc-biệt bóng ma vô hình; về tả cảnh đàm tình thì có tình
xuân e-ấp của buổi ban đầu, lòng bâng-khuâng rạo-rực duới ánh
trăng xuân lênh-láng, niềm hoài-hương trong ánh hoàng-hôn trước
đại-dương mênh-mông sóng cả, niềm xót-xa thương nhớ, ngóng
mong trong cảnh đơn-côi tịch-mịch, nỗi bàng-hoàng trống-trải khi
trở về nhìn cảnh cũ tan hoang, người xưa đâu mất? Về kể chuyện
thì có cuộc đấu lý sôi nổi với kết-quả bị-can được tha bổng nhờ
tài hùng-biện có lý chí tình. Nhất là không thể bỏ qua nghệ-thuật
thẩm-âm qua buổi tấu đàn vén mở và hạ màn tấn bi-kịch. Những
nét đặc-trưng này sẽ được bàn tới trong mười hai trích-đoạn của
phần 1 dưới đây. Các đoạn khác sẽ được đề-cập rải-rác trong phần
2 tổng-luận kế-tiếp.

54