Page 310 - Di san van hoa An Duong
P. 310
Theo bản khai thần sắc của địa phương, Ngài Hoàng Công Thản được 5 đạo
sắc phong của một số vua triều Nguyễn ban phong cho xã Kiều Yêu Đông phụng
thờ: Sắc phong của vua Tự Đức năm thứ 6 (1853), phong cho Ngài là “Bản cảnh
Thành hoàng, Quảng hậu, Chính trực, Hựu thiện, Đôn ngưng chi thần”. Sắc
phong vua Tự Đức năm thứ 33 (1880), phong cho Ngài là “Quảng hậu, Chính trực,
Hựu thiện, Đôn ngưng, Bản cảnh Thành hoàng chi thần”. Sắc phong của vua
Đồng Khánh năm thứ 2 (1887), phong cho Ngài thần hiệu như sắc của vua Tự Đức
kể trên. Sắc phong của vua Duy Tân năm thứ 3 (1909), phong cho Ngài là “Quảng
hậu, Chính trực, Hựu thiện, Đồn ngưng, Dực bảo, Trung hưng, Bản cảnh Thành
hoàng Hoàng Công Thản chi thần”. Sắc phong của vua Khải Định năm thứ 9
(1924), ban cho Ngài là “Quảng hậu, Chính trực, Hựu thiện, Đôn ngưng, Dực bảo,
Trung hưng, Bản cảnh Thành hoàng, Trần triều công thần, Hoàng Công Thản tôn
thần... Gia tặng Tĩnh hậu, Trung đẳng thần”.
Vị Thành hoàng thứ 2 bà Hoàng Thị Châu, em gái của ông Hoàng Công
Thản. Ngày sinh, ngày mất của Ngài không rõ. Thời vua Trần Nhân Tông, tổ
chức lễ đại khánh quốc gia, có chiếu triệu hồi tất cả những phụ nữ tài sắc, có
khả năng múa giỏi, hát hay trong thiên hạ vào kinh thành biểu diễn. Vào thời
đó, bà Hoàng Thị Châu mới 18 tuổi, bà có nhan sắc lại múa rất đẹp, hát rất hay.
Sau khi xem bà biểu diễn, nhà vua khen ngợi bà Châu và tuyển bà vào trong
cung làm phi tần. Sau một thời gian, bà được phong làm Hậu phi của vua Trần
Nhân Tông. Vua Trần Nhân Tông bỏ ngai vàng lên núi Yên Tử tu Phật, bà
Hoàng Thị Châu cùng nhiều cung tần trong cung vua đã tìm đến Yên Tử để
theo hầu vua. Nhưng đến suối Hổ Khê (nay gọi là suối Giải Oan), thuộc dãy núi
Yên Tử thì bị quân triều đình ngăn lại. Bà Châu cùng một số cung nữ đã nhảy
xuống suối tự tận để giữ tấm lòng trinh tiết với nhà vua. Bởi vậy sau sự kiện đó
người dân địa phương gọi suối Hổ Khê là suối Giải Oan, người dân đã dựng
ngôi chùa Giải Oan để thờ Phật và thờ các vị cung nữ và bà Hậu phi. Được tin
bà Hậu phi mất, người dân trang Kiều Đông đã dựng miếu phụng thờ tôn vinh
bà làm Thành hoàng. Một số triều vua đã ban tặng sắc phong, gia tặng mỹ tự,
thần hiệu cho bà. Sắc phong vua Khải Định năm thứ 2 (1917) ghi rõ: Sắc cho xã
Kiều Yêu Đông, huyện An Dương, tỉnh Kiến An phụng thờ Hậu phi của vua
Trần Nhân Tông là Hoàng Thị Châu. Sắc vua Khải Định năm thứ 9 (1924),
phong cho Hậu phi triều Trần là Hoàng Thị Châu tôn thần; nâng phẩm trật, gia
tặng cho bà là “Trang huy, Thượng đẳng thần”. Trong các bậc thánh mẫu, việc
DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG 310
